Penitensiar sistemdə Vərəmə nəzarət üzrə TƏLİmat

Penitensiar sistemdə vərəmə nəzarət üzrə Təlimat, 2013
 
127 
 
9.
 
Azadlığa  buraxılan  vərəmli  xəstələrin  müalicəsinə  məsul  tibb  işçisini  xəstənin 
müalicəsi  davam  etdirildiyi  müddət  ərzində  QF  9-cu  Raund  Vərəm  Layihəsi  çərçivəsində 
nəzərdə tutulmuş aylıq həvəsləndirici pul vəsaiti ilə təmin edir (bu prosedura sonrakı dövrdə 
hər  tibb  işçisi  üçün  ayda  bir  dəfə  olmaqla  təkrarlanır  və  müalicə  başa  çatana  kimi  davam 
edir); 
10.
 
Azadlığa buraxılan DD-vərəmli xəstənin uğurlu müalicəsi üçün müalicənin sonunda  
məsul tibb işçisini QF 9-cu Raund Vərəm Layihəsi çərçivəsində nəzərdə tutulmuş mükafatla 
(bonus) təmin edir; 
11.
 
Azadlığa  buraxılan  hər  bir  vərəmli  xəstənin  müalicə  aldığı  tibb  müəssisəsinə 
monitorinq (baş çəkmə) səfəri həyata keçirir, müalicə prosesinin aparılmasına baxış keçirir, 
xəstələrin  DOT  qaydalarına  əməl  etməklə  müalicə  almalarına  və  qeydiyyat  vərəqələrinin 
düzgün doldurulmasına nəzarət edir; 
12.
 
Mülki  tibb  müəssisələrində  vərəm  əleyhinə  müalicəni  davam  etdirən  keçmiş 
məhkumlarla  hər  ay  görüşüb  onların  müalicəyə  dair  şikayət  və  tələblərini  dinləyir,  onlarla 
maarifləndirici söhbətlər aparır və müalicənin davam etdirilməsində onlara dəstək göstərilir; 
13.
 
Azadlığa  buraxılan  vərəmli  xəstələrin  müalicəsi  başa  çatana  kimi  (DD-vərəmli 
xəstədən  hər  ay,  DH-vərəmli  xəstədən  isə  təyin  olunmuş  müvafiq  dövrlərdə)  mülki  tibb 
müəssisələrində  tibb  işçisi  tərəfindən  götürülmüş  bəlğəm  nümunələrini  İMM-nin 
laboratoriyasına çatdırır; 
14.
 
Azadlığa  buraxılan  vərəmli  xəstələrin  bəlğəminin  müalicə  başa  çatanadək  dövri 
bakterioloji müayinələrinin (yaxma, əkmə və DHT) nəticələrini ETACXİ-yə və ya xəstənin 
müalicə aldığı vərəm əleyhi tibb müəssisəsinə təqdim edir; 
15.
 
Azadlığa buraxılan DD-vərəmli xəstələrin müalicə sxemlərinə korreksiyalar edilməsi 
və  ya  müalicənin  dayandırılması  üçün  İMM-nin    həkim  konsilium  komissiyasına  təqdim 
edir; 
16.
 
Azadlığa  buraxılan  vərəmli  xəstələrin  müalicəsinin  mülki  tibb  müəssisələrində 
aparılması  və  müalicə  nəticələri  barədə  hesabatlar  hazırlayır  və  aidiyəti  qurumlara  təqdim 
edir; 
17.
 
Azadlığa  buraxılan  vərəmli  xəstələrin  müalicəsinin  effektliyini  artırmaq  və 
müalicənin  daha  səmərəli  təşkili  məqsədilə  müalicə  zamanı  müşahidə  olunmuş  bütün 
çatışmazlıqları  qeydə  alır  və  sənədləşdirir,  onları  ümumiləşdirərək  ildə  2  dəfədən  az 
olmayaraq SN MVNP-na və ƏN TBİ-nə təqdim edir; 
18.
 
Mülki vərəm əleyhi tibb müəssisəsinin məsul tibb işçisi, SX İB-nin məsul əməkdaşı 
və    azadlığa  buraxılan  vərəmli  xəstə  arasında  üç  tərəfli  müqavilənin  imzalanmasını 
təsdiqləyir. 
 
IV. Hüquqi şərtlər 
IV. 1. Başlanma tarixivə dayandırılması şərtləri 
1.
 
Bu Müqavilə imzalandığı vaxtdan qüvvəyə minir və 31 dekabr 2012-ci il tarixə 
kimi müddətə bağlanılır; 
2.
 
Bu Müqavilə müəyyən edilmiş müddətin bitməsinə 1 ay qalmış Vərəm Layihəsi 
davam  edən  müddətdə  Tərəflər  görüşərək  əməkdaşlığın  uzadılmasını  müzakirə 
edəcəklər,  bu  halda  yeni  Müqavilə  imzalana  və  ya  bu  Müqaviləyə  uzadılma 
tətbiq oluna bilər; 
3.
 
Istənilən Tərəf digər Tərəfə Müqavilənin dayandırılması barədə 60 (altımış) gün 
əvvəl  yazılı  bildiriş  göndərməklə,  müddəti  başa  çatmadan  Müqaviləyə  xitam 
verilə bilər. 
4.
 
Yuxarıda  qeyd  olunmuş  öhdəçiliklərin  qismən  və  ya  tam  yerinə  yetirilməməsi 
zamanı bu Müqavilə yazılı xəbərdarlıq ilə tərəflərin hər hansı biri tərəfindən ləğv 
edilə bilər. 
5.
 
Bu Müqavilə hər bir tərəf üçün bir nüsxədə tərtib edilərək imzalanır.  

---

Penitensiar sistemdə vərəmə nəzarət üzrə Təlimat, 2013
 
128 
 
 
IV. 2. Maliyyə öhdəlikləri 
Tərəflər  bu  Əməkdaşlıq  Müqaviləsi  çərçivəsində  bir-birləri  qarşısında  heç  bir  maliyyə 
öhdəliyi daşımır. SX İB-nin Layihəsinin maliyyələşməsi QF-un 9-cu Raund Vərəm Layihəsi 
çərçivəsində ƏN TBİ ilə SX İB arasında bağlanmış Müqavilə əsasında aparılır. 
 
IV. 3. Mübahisələrin həlli 
Bu  Müqavilənin  müddəalarının  tətbiqi  ilə  bağlı  Tərəflər  arasında  yaranan  bütün 
mübahisələr  və  fikir  ayrılıqları  danışıqlar  və  məsləhətləşmələr  yolu  ilə  həll  ediləcəkdir. 
Tərəflər mübahisələrin dostyana həllinə cəhd göstərməlidirlər. 
 
IV. 4. Bildiriş 
Hər hansı  Tərəfin digər  Tərəfə  bildirişi və  ya müraciəti  yazılı  şəkildə  olmalı və  şəxsən 
çatdırılarsa,  yaxud  faksla  ötürülərsə,  qeydiyyatlı  poçt  xidməti  vasitəsilə  digər  Tərəfin 
ünvanına düzgün şəkildə çatdırılarsa, müaviq şəkildə verilmiş hesab olunur. 
 
Müalicəni bitirmədən azadlığa buraxılan vərəmli xəstələrə dəstək layihəsinin standart 
əməliyyatlar prosedurları 
 
Giriş:  
- 
Azadlığa buraxıldıqdan sonra müalicənin izlənilməsinin vacibliyi 
Digər  keçmiş  Sovet  ölkələrində  olduğu  kimi,  vərəm  əleyhi  dərmanlara  davamlılıq 
(DD) Azərbaycanda da vərəmlə effektli mübarizə aparılmasında ciddi maneələr yaradır.  
2007-ci ilin aprel ayından başlayaraq Ədliyyə Nazirliyinin Tibb baş idarəsi (ƏN TBİ), 
İxtisaslaşdırılmış  müalicə  müəssisəsində  (İMM)  DD  vərəmli  xəstələrin  ikinci  sıra 
dərmanlarla  (İSD)  müalicəsini  təmin  edən  DD-Vərəm  layihəsinin  tətbiqinə  başlamışdır. 
Əvvəlcədən məlum idi ki, müalicə başa çatmadan azadlığa buraxılan və müvafiq nəzarət ilə 
müalicənin  tamamlanması  üçün  mülki  vərəm  əleyhi  dispanserlərə  göndərilməli  xəstələr 
olacaqdır. Onlar üçün müntəzəm laborator analizlər, müalicəyə nəzarət, əlavə təsirlərin idarə 
olunması və xəstəyə aid müfaviq məlumatların toplanması və hesabatı aparılmalı idi.  
Azadlığa  buraxıldıqdan  sonra  xəstələrin  müalicəni  sonadək  davam  etdirməsində 
məqsəd  onları  tam  müalicə  kursu  ilə  təmin  etmək,  mülki  əhali  arasında  DD-vərəm 
ştammlarının  ötürülməsinin,  xəstələnmə  və  ölüm  hallarını  azaltmaq,  DD-ın  daha  da 
genişlənməsinin və Geniş DD-Vərəm ştammlarının yaranmasının qarşısını almaqdır.  
Bunları  nəzərə  alaraq  2009-cu  ilin  mart  ayında  ƏN  TBİ,  SN  ETACXİ  və  BQXK 
arasında azadlığa buraxılan DD-vərəmli xəstələrin müalicəsinin izlənilməsinə dair üçtərəfli 
Anlaşma  Memorandumu  imzalandı.  Üçtərəfli  əməkdaşlıq  çərçivəsində  pilot  layihə  olaraq 
azadlığa  buraxılan  DD-vərəmli  xəstələrin  müalicələrinin  mülki  vərəm  əleyhi  tibb 
müəssisələrində davam etdirilməsinə dəstək göstərilməyə başlanıldı.  
2010-cu ilin sonunda BQXK-nin “Həbsxanada Səhiyyə” proqramının başa çatması ilə 
əlaqədar olaraq bu fəaliyyət davam etdirilməsi üçün ƏN TBİ-nə təhvil verildi. 2011-ci ilin 
yanvar ayında ƏN TBİ trəfindən QF-un 9-cu Raund qrant layihəsi üzrə keçirdiyi tenderdə 
“Sağlamlığa  Xidmət”  İctimai  birliyi  (SX  İB)  qalib  olmuşdur  və  azadlığa  buraxılan  bütün 
vərəmli  xəstələrin  müalicələrinin  davam  etdirilməsinə  dəstək  fəaliyyəti  SX  İB  (Qeyri 
Hökumət Təşkilatı) tərəfindən davam etdirilməyə başlanılmışdır. 
  Azadlığa buraxılan vərəmli xəstələrin  (ABVX) mülki sektorda müalicələrinin davam 
etdirilməsinə dair təlimatın məqsədi. 
Bu  təlimatın  əsas  məqsədi  azadlığa  buraxılan  vərəmli  xəstələrin  müalicələrinin 
mülki  vərəm  əleyhi  müəssisələrdə  izlənilməsi  işinin  təşkilini,  strukturunu,  fəaliyyət 

---