Penitensiar sistemdə Vərəmə nəzarət üzrə TƏLİmat



Yüklə 5,31 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə40/76
tarix20.01.2018
ölçüsü5,31 Kb.
#21712
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   76

Penitensiar sistemdə vərəmə nəzarət üzrə Təlimat, 2013
 
92 
 
Ilkin  sabitləşmə  dövründə  sikloserin  qəbulu  dayanaşıdırılmalıdır  və  psixoz  əlamətləri 
itəndən sonra aşağı dozalarla bərpa edilməlidir. Bəzi xəstələr pis keçirdiklərinə görə sikloserini 
təkrar qəbul edə bilməyəcəklər və belə hallarda müalicə sxeminə digər VƏD-ləri daxil etmək 
lazımdır.  Simptomlar  kəsildikdən  sonra  psixozun  müalicəsini  dayandırmaq  olar.  Sikloserinin 
qəbulu  davam  etdiriləcəkdirsə,  bəzi  xəstələrə  vərəmin  müalicə  kursu  boyu  antipsixotik 
preparatların  verilməsi  tələb  olunacaq.  Belə  hallarda  psixozun  müalicəsini  yalnız  vərəmin 
müalicəsi başa çatdıqdan sonra dayandırıla bilər. 
 
Dəridə qaşınma 
VƏD-lə müalicə zamanı dəri qaşınmalarına kifayət qədər tez-tez rast gəlinir. Onlar əsasən 
təhlükəli deyil və yüngül keçirilir, lakin xəstəlik hərdən əziyyətli və hətta təhlükəli də ola bilər. 
Dəri qaşınmaları altında gizlənən digər fəsadları qaçırmamaq vacibdir – elektrolit tarazlığının 
pozulması  və  periferik  sinirlərin  zədələnməsi.  Dəri  qaşınması  kimi  YT-nin 
yüngünlləşdirilməsinin  əsas  yolu  ona  səbəb  olan  preparatın  dozasının  azaldılması  və  sonralar 
dozanın  tədricən  bərpa  edilməsidir.  Cədvəldə  1-ci  sıra  VƏD-lər  ilə  müalicə  zamanı  dəri 
reaksiyasına görə kəsilmiş terapiyanın bərpasına dair sxem verilmişdir. 
 
Ağır dəri reaksiyasına görə kəsilmiş kimya terapiyası kursunun bərpasına dair təqribi sxem. 
Gün 
Preparat 
Doza 

Н 
0.050 

Н 
0.300 

RН 
½ həb 

RН 
1 həb 

RН 
Tam doza 

RН+Z 
Gündəlik doza 5 + ½ həb 

RН+Z 
Gündəlik doza 5 + 1həb 

RН+Z 
Tam doza 

RН+Z+E 
Gündəlik doza 8 + ½ həb 
10 
RН+Z+E 
Gündəlik doza 8 + 1 həb 
11 
 
 
RН+Z+E 
Tam doza 
 
 


Penitensiar sistemdə vərəmə nəzarət üzrə Təlimat, 2013
 
93 
 
Əlavə  8:  VƏD-lərin  yan  təsirlərini  aradan  qaldırılması  zamanı  istifadə  edilən  preparatların 
siyahısı 
Dərmanın adı  
Forması  
Dozası 
Albumin 
Flakon 
20% - 50 ml 
Almaqel A 
Flakon 
170 ml 
Diklofenak 
Ampul 
3 ml 
Essensiale H 
Ampul 
5 ml 
Flukanazol 
Kapsul 
150 mq 
Heptral 
Ampul 
400 mq 
İmodium 
Tablet 
2 mq 
İndometasin  
Tablet 
25 mg 
İnfuzol 
Flakon 
500 ml 
Lesponefril 
Flakon 
100 mg 
Lineks 
Tablet 
  
Omeprazol 
Tablet 
20 mq 
Selemin Hepa 
Flakon 
500 ml 
Serukal 
Ampul 
0,5%-2,0 ml 
Silemaril 
Капсул 
140 mq 
Suprastin 
Tablet 
1mq 
Transamin 
Tablet 
5 mq 
Vitamin B kompleks 
Ampul 
2 ml 
 
 
 


Penitensiar sistemdə vərəmə nəzarət üzrə Təlimat, 2013
 
94 
 
Əlavə 9: Ağciyərlərdən kənar vərəmin müalicəsi  
AKV  termini  altında  vərəmin  ağciyər  parenximasından  kənarda  lokalizasiya  olunmuş 
müxtəlif  klinik  formaları  nəzərdə  tutulur.  Bu  formaları  birləşdirən  ümumi  xüsusiyyət  onların 
aşkarlanmasının,  diaqnostikasının  və  müalicəsinin  təşkilində  meydana  çıxan  çətinliklərlə 
bağlıdır. Bu çətinliklər aşağıda götərilən səbəblərlə bağlıdır: 
1) Ümumi təcrübə həkimlərinin və digər ixtisas həkimlərinin vərəmə görə kifayət dərəcədə 
sayıqlığının olmaması və bunun nəticəsi olaraq xəstəliyin gecikmiş mərhələdə aşkarlanması; 
2) Ağciyərdən kənar orqanlarda lokalizə olunmuş vərəm ocaqlarının çətin aşkarlanması və 
diaqnozun  dəqiqləşdirilməsi  üçün  yüksək  texnologiyalı  bahalı  müayinə  metodlarının  tələb 
olunması; 
3)  Zədələnmə  nahiyəsində  VM-nin  miqdarının  az  olması  (lakin  miqdarının  azlığına 
baxmayaraq bu VM bir çox hallarda ağciyərlərdə toplanan VM-yə nisbətən daha güclü dağıdıcı 
effektə malik olur); 
 
    
4)  Ağciyərdən  kənar  orqanlarının  müalicə  rejimləri  və  müalicənin  müddəti  haqqında 
əsaslandırılmış məlumatların olmaması. 
AKV  digər  xüsusiyyətlərindən  biri  də  onun  ağır  formalarının  (vərəm  meningiti) 
immunodefisit halları ilə sıx əlaqədar olmasıdır. Əslində vərəm infeksiyasının disseminasiyası 
orqanizmin müdafiə qüvvələrinin vərəm infeksiyasını lokallaşdıraraq, onun ilkin ocaqdan digər 
orqan və sistemlərə  yayılmasının qarşısını ala bilməməsi səbəbindən baş verir. Hazırda İİV-in 
yayılması  və  immunosupressiv  terapiyanın  geniş  tətbiqi  bu  2  ağır  xəstəliyin  -  vərəm  və 
immunodefisit hallarının yanaşı müşahidə olunmasının səviyyəsinin artması ilə nəticələnir. 
AKV vərəmlə  ümumi  xəstələnmənin  25 %-ni  təşkil edir.  İİV-ə  yoluxmuş vərəmli  xəstələr 
arasında AKV 50% təşkil edir. Azərbaycanda 2008-2010-cu illərdə ilkin xəstələr arasında AKV 
20.1% təşkil etmişdir. İlkin xəstələr arasında MSS-in vərəmi 1,5% təşkil etməsi təşviş doğuran 
haldır. 
 İnsan  orqanizmində  elə  bir  orqan  yoxdur  ki,  o  vərəmə  yoluxmasın,  lakin  AKV-nin  daha 
tez-tez təsadüf edilən formaları aşağıda göstərilənlərdir: 

 
Periferik limfa vəzilərinin vərəmi;  

 
Vərəm plevriti; 

 
Vərəm perikarditi; 

 
Sümük-oynaq sisteminin vərəmi;  

 
Mərkəzi sinir sisteminin vərəmi; 

 
Urogenital orqanların vərəmi; 

 
Abdominal vərəm (qarın boşluğu orqanlarının vərəmi); 

 
Dəri vərəmi; 

 
Göz vərəmi. 
Ağciyərdən  kənar  orqanların  vərəminin  aşkarlanmasının,  diaqnostikasının  və  müalicəsinin 
prinsipləri 
Müasir dövrdə AKV-nin aşkarlanması prosesində fəal aşkarlanmanın rolu və xüsusi çəkisi 
çox  aşağı  səviyyədədir.  Kütləvi  skrininqlər  bu  formaların  az  yayılması  ilə  əlaqədar  olaraq 
effektsizdir, buna görə də müraciətə görə aşkarlanma üstünlük təşkil edir.  
Bu səbəbdən bütün ixtisas həkimlərinin AKV-nin aşkarlanmasında rolu əvəzsizdir və bu 
onlardan ciddi diqqət və səriştə tələb edir. 
Aşkarlanma və müayinə prinsipləri 
Simptomlar:  AKV-nin  aşkarlanmasının  ilkin  mərhələsi  ümumi  və  yerli  simptomların 
qiymətləndirilməsi və xəstəlik tarixinin öyrənilməsi ilə başlayır və bu əlamətlərə əsasən vərəmə 
şübhə olub-olmaması aydınlaşdırılır. 
Ümumi simptomlara aid edilir : 
-
 
Hərarət; 


Yüklə 5,31 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   76




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə