Journal of Clinical and Analytical Medicine |
Posttravmatik Kifoz / Posttraumatic Kyphosis
157
progresif posttravmatik kifoza yol açabilir [45, 48-51]. Yine kısa
füzyon segmentleriyle tedavi edilen hastalarda 10 derece ve
üzerinde progresif kifoz oluştuğu gösterilmiştir [49-51].
Kümmel’s hastalığı olarak bilinen nadir bir hastalık olan vertebra
cisminin osteonekrozisi de ayrıca posttravmatik deformiteye yol
açabilir. Minör travma sonrası geç dönemde vertebra cisminin
osteonekrozisi gelişir ve sonra kollaps gelişerek progresif
deformiteye yol açabilir [52, 53].
Charcot omurga (nöropatik spinal artropati) yaralanma
seviyesinin aşağısında his kaybı ve paralizi gelişen, konservatif
ya da cerrahi tedavi edilen spinal kord yaralanmalı hastalarda
görülen progresif posttravmatik deformiteye neden olan nadir
bir hastalıktır. Charcot omurgası olan hastalar progresif kifoz,
fleksiyon instabilitesi ve yükseklik kaybıyla gelebilirler [45, 48,
54- 59].
Semptom ve Bulgular
PTK sonrası gelişebilecek semptom ve bulgular mekanik ve/veya
nörolojik patolojiler sonucunda gelişecektir. Mekanik instabilite,
ağrının asıl nedeni olabilir. Ağrının tipik karakteristiği sabit ol-
masıdır. Hasta eğildiğinde, bir yük kaldırdığında, döndüğünde,
uzun süre oturduğunda veya ayakta kaldığında artış gösterir.
Yatak istirahatı ağrının şiddetini azaltır. Bundan başka hastalar
psödoartroz, kırığın bir üst veya altındaki diskin dejenerasyonu
veya faset eklem artrozunun neden olduğu apikal bir ağrıdan da
rahatsız olabilir.Yaygın şekilde bir ağrı görülmesi ise bu hasta-
lardaki artmış fleksiyon momentine karşı koymak için ekstansör
vertebral kasların sürekli olarak aşırı kasılmasına bağlıdır. Bel
ağrısı lomber vertebralarda meydana gelen kompansatuar hi-
perlordoz sonucu oluşan faset artrozu nedeniyle oluşabilir. To-
rakolomber bölgedeki kifoz, kompansatuar olarak normal dorsal
kifoz ve lomber lordoz açılarını bozarak bel ve sırt ağrılarına
neden olabilir. Belirli bir seviyede oluşan instabilite, kifozun art-
masına, fleksiyon ve ekstansiyonda vertebranın anormal hare-
ketine, omurganın fleksiyon ve/veya ekstansiyonu ile rahatsızlık
veren vertebral harekete ve bazen de kifozun apeksinde bası
yaralarına yol açabilir. İleri derecedeki kifozlarda interkostal
aralıkların daralmasına bağlı yan ağrıları ve dispne görülür.
Nörolojik hasarın artması ve inkomplet defisit oluşmasının baş-
lıca nedeni kifozun apeksinde spinal kordun anterior kompres-
yonudur. Özellikle osteoporotik kompresyon kırıklarından sonra
geç dönemde nörolojik bulgular ortaya çıkabilmektedir (Tablo
1).
PTK sonucu bağırsak, mesane ve seksüel disfonksiyon ile ilgili
semptomlar da görülebilir. Ciltteki tutulum alanına bağlı olarak
dermal disestezi veya hiperestezi, alt ekstremitelerde güç kaybı
görülebilir.
Tedavi: Prensipler ve Cerrahi Teknikler
PTK’nın tedavisi zordur o nedenle PTK için en iyi tedavi yaklaşımı
mümkün olduğunca deformite gelişmeden bunun önlenmesidir.
Bu yüzden, bütün kolonların hasara uğradığı spinal instabilite
durumlarında dekompansasyon oluşmadan önce cerrahi tedavi
uygulanmalı ve komplikasyonları önleyecek bir mekanik stabilite
ortamı oluşturulmalıdır. Özellikle T12 ve L1 seviyesinde oluşan
osteoporotik kompresyon kırıkları en az 1 yıl çok dikkatli bir
şekilde takip edilmelidir. Eğer PTK oluşur ve semptomatik hale
gelirse, o zaman
cerrahi müdahale
endikasyonu doğar
[42,43].
Kostuik
ve
Matsusakiye göre
posttravmatik kifoz
için en önemli cerrahi
e n d i k a s y o n l a r
progresif nörolojik
defisit ve konservatif
tedaviyle geçmeyen
ağrıdır [16]. Post
travmatik
kifotik
d e f o r m i t e l e r i n
cerrahi
girişim
uygulamasında 30°
ve üzeri sınır olarak
kabul edilmektedir
[16, 19, 24, 60].
Vaccaro
ve
Silber
sagittal
plandaki progresif
deformitenin
de
kesin endikasyonlar
a r a s ı n d a
b u l u n d u ğ u n u
savunmuştur [45].
D e f o r m i t e y l e
ilgili
kozmetik
Tablo 1. Erken veya geç dönemde nörolojik semptom çıkma riski olan patolojiler.
1.
Torakolomber bölge kırığı (T11-L1)
2.
Anterior veya orta kolon kırığı (Burst kırığı)
3.
Ciddi kama (wedge) tarzında kompresyonun görülmesi (Medullar basıya neden olur.)
4.
Kırık vertebra cismi içinde vakum gölgesinin görülmesi (Bu kemiğim iskemik nekrozunu gösterir)(MRI bulgusu)
5.
Segmental instabilite veya hipermobilite + MRI’da kanal içinde vertebral fragman görülmesi
Tablo 2. Omurga kırıklarının tedavi prensipleri ve Posttravmatik kifoz (PTK) tedavisinde ek olarak değerlendirilmesi gere-
ken farklılıklar.
Kırık Tedavi Prensipleri
PTK’daki Farklılıklar
Deformitenin düzeltilmesi
•
Yük-dağıtma ve gergi-bant (tension-
•
band) sisteminin tekrar oluşturulması
Yalnızca hasarlanmış segmentlerin füz-
•
yonu
Postoperatif ilk günden itibaren stabili-
•
tenin sağlanması
Kifoz genellikle rijittir.
•
Korreksiyonun sağlanması kırığa göre daha zordur, çünkü kemiksel
•
deformiteye ek olarak yumuşak doku kısalması ve uzaması meydana
gelmiştir.
Dural adezyonlar nedeniyle nörolojik komplikasyon riski çok yüksek-
•
tir.
Tek segmentin hasarı çok nadiren görülür; çoğu vakalarda iki seg-
•
ment hasarlıdır.
Tablo 3. Posttravmatik kifoz tedavisinde kullanılan cerrahi teknikler.
1.
Anterior dekompresyon +Anterior füzyon (kosta / fibular allogreft)
2.
Anterior dekompresyon + Anterior füzyon (otogreft/allogreft) + Anterior enstrumentasyon (+/- vertebral spacer/cage)
3.
Aynı seansta önce Anterior dekompresyon ve Anterior füzyon (otogreft/allogreft) + Anterior enstrumentasyon (+/- vertebral
spacer/cage) + Posterior enstrumentasyon + Posterior füzyon (otogreft/allogreft)
4.
İki ayrı seansta (Two-stage) anterior+posterior yaklaşım
5.
Anterior dekompresyon +Posterior dekompresyon + Anterior enstrumentasyon + Anterior füzyon
6.
Tek seansta Dorso-ventro-dorsal yaklaşım (Posterior dekompresyon+ Posterior geçici stabilizasyon+ Anterior dekompresyon
+Anterior füzyon (kosta / fibular allogreft) + Posterior füzyon (otogreft/allogreft)+ Posterior enstrumentasyon )
7.
Posterior egg-shell yöntemi
8.
Posterior kapalı kama (closing wedge) osteotomisi
Journal of Clinical and Analytical Medicine | 137