| 2. Ijtimoiy-me`yoriy mezon
jamiyat hayotaning turli sohalarida o’ta muhim
ahamiyatga ega. Har bir odamning axloqi har kuni baholanadi va turli - tuman
ijtimoiy me`yorlar yordamida boshqariladi. Ijtimoiy - me`yoriy mezonlarga muvofiq
axloqning ayni damda jamiyat talablariga mos tushishi me`yoriy deb anglanadi va
ma’qullanadi. Og’ishgan xulq esa aksincha, asosiy jamoaviy ko’rsatmalar va
qadriyatlarga ziddir. Jamiyatning o’zi o’zgarsa, unda amal qilayotgan ijtimoiy
me`yorlar ham o’zgaradi. Masalan, sho’rolar davlatida "kommunizm quruvchisi"
sifati burch tuyg’usi, g’oyaga sadoqat, jamoaviy mas’uliyat, birlashgan tafakkur
kabi keng yoyilgandi. Qayta qurish vaqtidan boshlab shaxsiy tashabbuskorlik,
mustaqillik, epchillik muhim rol o’ynay boshladi.
Ijtimoiy-me`yoriy mezon nuqtai nazaridan axloq me`yoriyligining yetakchi
ko’rsatkichi shaxsning ijtimoiy moslashganlik darajasi hisoblanadi. Bunda
me`yordagi muvaffaqiyatli moslashuv, qadriyatlararo individning xususiyatlari va
uni o’rab turgan ijtimoiy muhitdagi talablar, qoidalarning maqbul muvozanati bilan
xarakterlanadi. Shubhasiz, ijtimoiy talablarni yaqqol inkor etish kabi individuallikni
barobarlash, masalan,
konformlilik
shaklida - shaxs manfaatlarini muhit bosimiga
to’liq bo’ysundirish ham birdek muammo hisoblanadi.
Yetaricha
Dostları ilə paylaş: | 
