Pul muomalasi qonunlarining buzilishi oqibatlari

Pul muomalasi qonunlarining buzilishi oqibatlari

Pul muomalasi 

• Pul muomalasi — pulning bajarilgan ish, koʻrsatilgan xizmatlar, sotib olingan tovarlar haqini toʻlash, hisobkitoblar va toʻlovlarni amalga oshirish, nafaqalar berish, qarzlarni qaytarish vositasi sifatida foydalanish jarayonidagi uzluksiz harakati. Pul muomalasi har bir mamlakat pul tizimi miqyosida amalga oshadi. Pul muomalasi naqd va nakd boʻlmagan muomalaga boʻlinadi. Naqd pul bankdan chiqqach, korxona, tashkilotlar kassasiga va aholi koʻliga oʻtadi. Oddisotdi vatoʻlov harakatlari bajarilgach, yana bankka kaytadi.

Naqd boʻlmagan pul muomala-siga firma, korxona, tashkilotlarning bankdagi hisobida turgan pulning harakati kiradi va bunday muomala chek, kredit kartochkasi, veksel, obligatsiya, sertifikat va boshqa vositalar harakati shaklida olib boriladi.pul muomalasi jarayonlariga ishtirok etadigan pullar 2 ga bo'linadi. 1-aktiv pullar,2-passiv pullar

Pul muomalasi qonunlarining buzilishi oqibatlari quyidagilardan iborat bo'lishi mumkin:

1

• Moliyaviy zararlarni oshirishi:

2

• Maliyaviy iste'molning islohlanishi

3

• Ijtimoiy xavf-xatarlarning oshishi:

4

• Iqtisodiy stabilnostni yetkazib berish:

1. Moliyaviy zararlarni oshirishi: Pul muomalasi qonunlarining buzilishi, moliyaviy zararlarni oshirishi mumkin. Bu qonunlarni buzgan holda, pul muomalasida korruptsiya va hujjatlar falsifikatsiyasi kabi jinoyatlarning ko'p chiqishiga sabab bo'lishi mumkin.

• 1. Moliyaviy zararlarni oshirishi: Pul muomalasi qonunlarining buzilishi, moliyaviy zararlarni oshirishi mumkin. Bu qonunlarni buzgan holda, pul muomalasida korruptsiya va hujjatlar falsifikatsiyasi kabi jinoyatlarning ko'p chiqishiga sabab bo'lishi mumkin.
• 2. Maliyaviy iste'molning islohlanishi: Pul muomalasi qonunlarining buzilishi, maliyaviy iste'molning islohlanishini ta'minlayadi. Buning asosiy sababi, qonuni buzgan holda pul xarajatlari va daromadlarda nazoratni yo'qotishga imkon berishi va shaxsning ozodligini kuchaytirishidir.

3. Ijtimoiy xavf-xatarlarning oshishi: Pul muomalasi qonunlarining buzilishi, ijtimoiy xavf-xatarlarning oshishiga sabab bo'ladi. Bunda, adolatsiz sotib olish, pul kiritish va sotib oluvchilar bilan yoki boshqa shaxslar bilan pul muomalasida yurituvchi ulkan jinoyatlarga ruxsat beriladi.

• 3. Ijtimoiy xavf-xatarlarning oshishi: Pul muomalasi qonunlarining buzilishi, ijtimoiy xavf-xatarlarning oshishiga sabab bo'ladi. Bunda, adolatsiz sotib olish, pul kiritish va sotib oluvchilar bilan yoki boshqa shaxslar bilan pul muomalasida yurituvchi ulkan jinoyatlarga ruxsat beriladi.
• 4. Iqtisodiy stabilnostni yetkazib berish: Pul muomalasi qonunlarining buzilishi, iqtisodiy stabilnostni yetkazib berishga olib keladi. Bunga asosan, qonunlarni buzgan holda pul moliyaviy operatsiyalarida iqtisodiy risklar yuzaga kelishi va moliyaviy tizimning iste'molining qisqartirilishi orqali iqtisodiy muvaffaqiyat olmaganligi kiritish mumkin.

5. Huquqiy nazorat tushunchasini buzish: Pul muomalasi qonunlarining buzilishi huquqiy nazorat tushunchasini buzadi. Bu xavf-xatarlarning oshishi, to'lash majburiyatiga rioya qilinmasi va mavjud tartibsizliklarning yuzaga kelishiga sabab bo'ladi.

Shunday qilib, pul muomalasi qonunlarining buzilishi oqibatlari hukmdorlikning moliyaviy, iqtisodiy va ijtimoiy sohalardagi rivojlanishiga ta'sir ko'rsatadi. Bu yomon natijalarga sazovor bo'lish uchun to'g'ri va samarali huquqiy tadbirlarni olib borish zarur.

Pul muomalasi qonuni 

• Qiymat qonuni va uning muomala doirasida yuzaga chiqish shakli – pul muomalasi qonuni tovar-pul munosabati mavjud bo`lgan barcha ijtimoiy tuzumlarga xosdir. Qiymat shakllari va pul muomalasi taraqqiyot yo`lini tahlil qilayotib, K. Marks pul muomalasining qonunini ochdi. Bu qonunga asosan muomala vositasi funksiyasini amalga oshirish uchun kerak bo`lgan pul miqdori aniqlanadi. Metallik pul muomalasida muomaladagi pul miqdori stixiyali tarzda, pullarning xazina funksiyasi yordamida tartibga solib turilgan. 

Agar pulga ehtiyoj kamaysa, ortiqcha pullar (oltin tanga) muomaladan xazinaga oqib o`tishi kuzatilgan yoki aksincha. Shunday qilib, muomaladagi pul miqdori kerakli darajada ushlab turilgan. Keyinchalik, muomalaga banknotalar chiqarilishi va ularning metallar (oltin yoki kumush)ga erkin almashinishi ham muomalada pulning ortiqcha miqdori bo`lishini inkor etadi. Agar muomalada oltinga almashinmaydigan banknotalar yoki qog’oz pullar (xazina biletlari) amal qilsa, u holda naqd pul muomalasi pul muomalasi qonuniga asosan amalga oshadi. 

• Agar pulga ehtiyoj kamaysa, ortiqcha pullar (oltin tanga) muomaladan xazinaga oqib o`tishi kuzatilgan yoki aksincha. Shunday qilib, muomaladagi pul miqdori kerakli darajada ushlab turilgan. Keyinchalik, muomalaga banknotalar chiqarilishi va ularning metallar (oltin yoki kumush)ga erkin almashinishi ham muomalada pulning ortiqcha miqdori bo`lishini inkor etadi. Agar muomalada oltinga almashinmaydigan banknotalar yoki qog’oz pullar (xazina biletlari) amal qilsa, u holda naqd pul muomalasi pul muomalasi qonuniga asosan amalga oshadi. 

E’tiboringiz uchun raxmat!