PüSTƏ oruc qizi fərhadġ

Ġkincisi, 
müştərilərə 
göstərilən
 
xidmətlərin 
müxtəlifliyi 
onların  dərindən  sistemləşdirilməsini, 
təsnifləşdirilməsini  və  tipləşdirilməsini 
  tələb  edir.  Bu 
tələb,  onların  sahəvi  və  məqsədli  istiqamətlənməsindən, 
tarifləşdirmənin 
şərtlərindən, 
qiymətyaranmadan, 
gəlirlilikdən  və  digər  əlamətlərdən  irəli  gəlir.  Dünya 
nəzəriyyəsi  və  təcrübəsində  bu  məsələlərin  həllinə 
müxtəlif  yanaşma  və  variantlar  mövcuddur.  Bu  cür 
təsnifləşdirmənin  variantlarından  biri  aşağıdakılardan 
ibarətdir: 
-
 
İstehsal və qeyri - istehsal xidmətlər; 
-
 
satışdan əvvəl və satışdan sonra xidmətlər; 
-
 
nəqliyyat və ekspedisiya – anbar xidmətləri; 
-
 
logistik xidmətləri; 
-
 
informasiya-kommersiya xidmətləri; 
-
 
marketinq xidmətləri və proqnozlar; 
-
 
reklam xidmətləri ; 
-
 
kassa-hesablaşma və digər bank xidmətləri; 
-
 
diller, broker və distribütor xidmətləri; 

---

 
42 
-
 
agent və komisyon xidmətləri; 
-
 
sığorta xidmətləri; 
-
 
konsaltinq xidmətləri. 
Aydındır  ki,  bu  siyahi  heç  də  tam  siyahi  deyildir. 
Burada ancaq vasitəçi-kommersiya təşkilatları tərəfindən 
müştərilərə  göstərilən  xidmətlərə  nümunəvvi  yanaşma 
təmin olunmuşdur. 
Bütün  xidmətlər  həm  də  aşağıdakılara  görə 
fərqləndirilir: 
-
 
kapital qoyluşlarının ölçüsünə görə; 
-
 
icraçıların ixtisas dərəcəsinə görə; 
-
 
xidmətlərin  göstərilməsi  ilə  bağlı  olan  texnoloji 
proseslərin mürəkkəbliyinə görə; 
-
 
xidmət olunan müştərilərin sosial tərkibinə görə.