Q t I s a d I İ s L a h a t L a r

10

qoyuluşu davam etdiriləcəkdir. 2025-ci ildə 

Azərbaycan  iqtisadiyyatı  ölkənin  dəmir 

yollarının  Gürcüstan,  Türkiyə  və  İranın 

dəmiryol şəbəkəsi ilə Bakı-Tbilisi-Qars və 

Astara-Astara dəmiryol layihələri vasitəsilə 

birləşdirilməsindən,  həmçinin  Xəzər 

hövzəsində Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət 

Limanının  tikintisindən  bəhrələnəcəkdir. 

Azərbaycanın  şaxələndirilmiş  nəqliyyat- 

logistika  imkanları  ölkədən  ixracın 

artması  üçün  zəmin  olacaq,  bütövlükdə 

isə  biznes  xərclərinə  qənaət  edilməsinə 

gətirib  çıxaracaqdır.  Bundan  əlavə, 

təkmilləşdirilmiş  nəqliyyat  infrastrukturu 

Azərbaycanın  bütün  bölgələrinin  daha 

yaxşı  inteqrasiyasına  şərait  yaratmaqla, 

regionlarda  biznesin  inkişafına  əlavə 

təkan verəcəkdir. Müasir kommunikasiya 

imkanlarından  istifadə  etməklə  sürətli 

genişzolaqlı  şəbəkə  vasitəsilə  elektron 

xidmətlərin  (e–təhsil,  e–səhiyyə,  e–

bankçılıq,  e–ticarət  və  s.)  əhatə  dairəsi 

genişləndiriləcəkdir.  Xüsusilə,  dövlət 

idarəetməsində 

rəqəmsallaşdırma 

biznes  üçün  şəffaf,  hesabatlı,  səmərəli 

və  proqnozlaşdırıla  bilən  perspektivlər 

yaradacaqdır.  Elektron  xidmətlərin  tətbiq 

dairəsinin genişləndirilməsi Azərbaycanda 

biznesin  beynəlmiləlləşdirilməsi  üçün 

zəmin olacaqdır. 2025-ci il perspektivində 

özəl sektorun infrastruktur quruculuğunda 

daha yaxından iştirakı təmin ediləcək ki, bu 

da iqtisadi səmərəliliyin artmasına gətirib 

çıxaracaqdır.  Bundan  əlavə,  keyfiyyətli 

kommunal xidmətlər rəqabətli qiymətlərlə 

təklif  ediləcək  və  nəticədə  Azərbaycan 

keyfiyyətli 

kommunal 

xidmətlərin 

qiymətlərinə görə region ölkələri arasında 

ön  sıralarda  yer  alacaqdır  (qlobal 

sıralamaya  görə  hazırkı  65-ci  yerdən 

təxminən 35-ci yerə yüksələcəkdir).

Xüsusən 

MDB 

ölkələri, 

Türkiyə, 

Gürcüstan  və  İran  kimi  mühüm  region 

ölkələri  ilə  əlverişli  ticarət  sazişlərinə 

əsaslanan  aşağı  tarifli  mühitdə  səmərəli 

gömrük 

prosedurları 

Azərbaycanın 

2025-ci  il  üçün  iqtisadi  perspektivində 

regional  ticarət  qovşağı  kimi  mövqeyini 

gücləndirəcəkdir.  Qeyri–neft  mal  və 

xidmətləri  üzrə  ticarətin  əsas  həcminə 

görə  regional  inteqrasiya  Azərbaycanın 

geosiyasi  və  iqtisadi  mövqeyi  üçün 

əhəmiyyətlidir.  Məsələn,  Azərbaycanın 

kənd  təsərrüfatı  və  ərzaq  məhsullarının, 

demək olar ki, 90 faizi Rusiya, Gürcüstan 

və  Orta  Asiya  ölkələrinə  göndərilir. 

Qonşu  ölkələrlə  ticarət  sazişlərinin 

yekunlaşdırılması  Azərbaycana  daha 

sərfəli  şərtlərlə  xarici  bazarlara  mal 

və  xidmət  ixracını  genişləndirmək 

imkanı  verəcəkdir.  Həmçinin  regional 

inteqrasiya  xarici  investorlar  üçün 

Azərbaycanın  ixracyönümlü  investisiya 

cəlbediciliyini 

artıracaqdır. 

2025-ci 

ilədək  regional  inteqrasiyanı  davam 

etdirərək, 

Azərbaycanda 

xüsusən 

yüksəkdəyərli  məhsul  və  xidmətlər  üçün 

qlobal  dəyər  zəncirlərinə  inteqrasiya 

məqsədilə əlaqələr qurulacaq və sazişlər 

imzalanacaqdır.

Ticarətin  asanlaşdırılması  və  keyfiyyətin 

dəqiq qiymətləndirilməsi üçün Azərbaycan 

şirkətlərində  beynəlxalq  standartlar  və 

sertifikatlar  tətbiq  ediləcəkdir.  2025-

ci  ildən  əvvəl  beynəlxalq  standartlara 

uyğunlaşma Azərbaycandan ixrac edilən 

malları 

rəqabətədavamlı 

edəcəkdir. 

Beynəlxalq 

sertifikatlardan 

daha 

çox  istifadə  etibarlı  keyfiyyət  ölçüsü 

yaradaraq  yerli  istehlakın  səviyyəsini 

yüksəldəcəkdir.  Azərbaycana  coğrafi 

baxımdan  ən  yaxın  iki  regional  bazarda 

–  Avropa  İttifaqı  və  Avrasiya  İttifaqında 

ÜTT  standartları  əsas  götürüldüyündən, 

Azərbaycanda  da  bu  standartlara 

uyğun  məhsul  və  xidmətlərlə  qeyri–neft 

ixracının həcmi genişləndiriləcəkdir. Yerli 

şirkətlər  öz  məhsullarının  keyfiyyətini 

yaxşılaşdırmaqla  yerli  istehlakçıların 

getdikcə  artan  keyfiyyət  tələblərinə 

cavab  verəcəklər.  Nəticədə  “Made  in 

Azerbaijan” brendi beynəlxalq bazarlarda 

keyfiyyət  göstəricisinə  çevriləcəkdir. 

“Made in Azerbaijan” brendinin tanıdılması 

istiqamətində görüləcək işlərin effektivliyini 

artırmaq məqsədilə ölkədə istehsal olunan 

mallar  və  həmin  malların  istehsalçıları 

barədə   məlumatları   əks   etdirən   internet   

portalı      yaradılacaqdır.      Bu      portalda 

məlumatların  üç  dildə  –  Azərbaycan, 

ingilis  və  rus  dillərində  yerləşdirilməsi 

istifadəçi əhatəsini genişləndirməklə, yerli 

məhsulların tanıdılması baxımından daha 

faydalı  olacaqdır.  Nəticədə,  istehsalçı–

---

11

istehlakçı arasında əlaqələr asanlaşacaq, 

rəqabətqabiliyyətli 

yerli 

məhsulların 

ixracının həcmi artacaqdır.

2025-ci  il  perspektivində  Azərbaycanda 

sərmayə  qoymuş  investorların  daha  da 

möhkəmlənməsi  və  yeni  birbaşa  xarici 

investisiyaların  cəlb  edilməsi  təmin 

olunacaqdır.  Xüsusilə  rəqabət  üstünlüyü 

olan  konkret  investisiya  layihələri 

maraqlı  xarici  sərmayədarlara  təqdim 

olunacaqdır.  Azərbaycanı  qlobal  dəyər 

zəncirlərinə  inteqrasiya  etmək  imkanına 

malik  mühüm  investorların  və  ya  eyni 

sektorda fəaliyyət göstərən şirkətlərə ciddi 

siqnal  verən  investorların  cəlb  olunması 

üçün  xüsusi  investisiya  imtiyazları  və 

təklifləri veriləcəkdir. Mövcud və potensial 

investorlara  göstərilən  xidmətlər  onlara 

inzibati prosesləri çevik başa çatdırmağa 

və tikinti firmaları, təchizatçılar və ya təhsil 

sektorundakı təşkilatlarla əlaqə qurmağa 

imkan  verəcəkdir.  Xarici  investorların 

yerli  məhsul  və  xidmətlərə  daha  çox 

tələbatının yaradılması üçün mexanizmlər 

qurulacaqdır.

Geniş  çeşidli  və  əlverişli  maliyyə 

xidmətləri  təklif  edən  sabit  və  dərin 

maliyyə  sistemi  formalaşdırılacaq  ki,  bu 

da  iqtisadiyyatın  və  ev  təsərrüfatlarının 

müvafiq  ehtiyaclarını  ödəməklə  iqtisadi 

inkişafa töhfə verəcəkdir.

Dəstəkləyici  və  asanlaşdırıcı  dövlət 

sektoru

Azərbaycanda növbəti onillikdə də iqtisadi 

yüksəlişə  təkan  veriləcəkdir.  Dövlətin 

iqtisadiyyata  müdaxiləsi  zamanı  siyasət, 

tənzimləmə,  dövlət  sifarişləri  və  dövlət 

sahibkarlığı  fəaliyyəti  institusional  olaraq 

bir–birindən  ayrılacaqdır.  İqtisadiyyatın 

əsas  aparıcı  qüvvəsi  olmaq  əvəzinə, 

dövlət  sektoru  daha  çox  aşağıdakı  üç 

prioritet ilə məşğul olacaqdır: Azərbaycan 

vətəndaşları  üçün  vasitə  və  imkanların 

yaradılması;  müvafiq  makroiqtisadi  və 

tənzimləmə  çərçivəsi  ilə  iqtisadi  inkişafa 

təkan  verilməsi;  vergi  gəlirlərinin  ən 

rasional  şəkildə  xərclənməsinə  imkan 

verən inzibati idarəçiliyin qurulması.

Sabit  makroiqtisadi  şərtlər,  ciddi  fiskal 

intizam  və  möhkəm  hüquqi  baza  fiziki 

və  əqli  mülkiyyət  hüquqlarının  ciddi 

qorunduğu  biznes  mühiti  yaradacaq  və 

bunun nəticəsində özəl investisiya həcmi 

kifayət  qədər  artacaqdır.  Bundan  əlavə, 

müvafiq  tənzimləmə  siyasəti  rəqabəti 

gücləndirərək  istehsal  edilən  yerli  mal 

və  xidmətlərin  təminatı,  keyfiyyəti  və 

səmərəliliyində ciddi artıma yol açacaqdır. 

Bu zaman yerli kiçik və orta müəssisələrin 

inkişafının dəstəklənməsinə xüsusi diqqət 

yetiriləcəkdir.  Bu  sahədə  göstərilən 

təşəbbüslər  kredit,  ixracın  artırılması, 

keyfiyyətli  təlim  proqramlarının  təklif 

edilməsi  və  ya  inzibati  prosedurların 

sadələşdirilməsi 

imkanlarına 

çıxışı 

yaxşılaşdıracaqdır.  Daha  yaxşı  dövlət 

planlaşdırması  Azərbaycanın  böyük 

logistika  qovşağı,  həmçinin  region 

ölkələrinin daha üstün iqtisadi inteqrasiyası 

üçün  tələb  olunan  zəruri  infrastrukturun 

tikintisinə  şərait  yaradaraq,  şəhər  və 

kənd  yerlərindəki  gəlir  fərqini  aradan 

qaldırmağa kömək edəcəkdir.

Dövlət sektorunun 2025-ci il üzrə iqtisadi 

perspektivdə öz yenilənmiş rolunu həyata 

keçirməsi  üçün  dövlət  müəssisələrinin 

fəaliyyəti  ciddi  monitorinq  ediləcək  və 

idarə  olunacaqdır.  Burada  əsas  məqsəd 

həmin müəssisələrdə dövlətin idarəetmə 

çərçivəsinin  aydınlaşdırılması,  həmçinin 

monitorinq və strateji menecmentin tətbiqi 

olacaqdır.  Əksər  dövlət  müəssisələrinin 

fəaliyyətlərini nəzərə alacaq aydın mandat 

və  icra  hədəflərinin  işlənib  hazırlanması 

şəffaflığı  artıracaq,  habelə  dövlət,  dövlət 

müəssisəsi  və  ictimaiyyət  arasında 

yaradıcı  dialoqu  inkişaf  etdirəcəkdir. 

Monitorinq  və  sahiblik  daha  da 

möhkəmləndiriləcək,  peşəkar  korporativ 

strukturlar  gücləndiriləcəkdir.  Bundan 

əlavə,  Azərbaycan  dövləti  öz  portfelini 

strateji 

cəhətdən 

qiymətləndirərək, 

özəlləşdiriləndən  sonra  daha  məhsuldar 

olacağı  ehtimal  edilən  qeyri-strateji 

aktivlərin 

özəlləşdirilməsini 

həyata 

keçirəcəkdir. Bütövlükdə bu proses ictimai 

və milli maraqları tam nəzərə alaraq, hər 

bir özəlləşdirmə prosesinin başlanğıcında 

lazımi  tənzimləmə  və  bazar  strukturunu 

yaradacaqdır.

---