Qadimgi Sharq adabiyoti haqida tushuncha bering

tijoratchi bo‘lib qoldi.U jurnalist ham bo‘lgan, satirik pamfletlar, romanlar, 
traktatlar yozgan. Ko‘p sonli maqola va pamfletlarida feodal-aristokratlar bilan 
cherkov reaksiyasini fosh qiladi. 
«Robinzo Kruzo» romani (1719). 

---

48 
Defo davri kitobxonlari adabiyotga, xususan, nasrga shunday talablar 
qo‘yadilar: hikoya ajabtovur narsalar haqida bo‘lishi, boshqalardan ajralib 
turishi va shu bilan bir qatorda to‘qima bo‘lmasligi kerak. Defo o‘z asarida ana 
shu 2 talabni bajaradi.Uning romanini hozirda hujjatli nasr namunasi sifatida 
qabul qilish mumkin bo‘lar edi. Romanni hujjatliligini Robinzonning proobrazi 
– real odam shotlandiyalik matros Selkirk ekanligi ham tasdiqlaydi. U kimsasiz 
orolda 4 yil-u 4 oy yashaydi.Romaning birinchi qismidan so‘ng ikkinchi va 
uchinchi qismlarini yozadi. Ammo asarning birinchi qismi katta shuhrat 
qozonadi. Romanning asosiy qismi yolg‘iz insonning kimsasiz orolda yovuz 
tabiat kuchlari bilan yuzma-yuz olishuviga bag‘ishlangan. D.Defo adabiyotda 
birinchilardan bo‘lib yaratuvchanlik mehnati mavzusini ko‘tardi. Mehnat 
Robinzonni odam bo‘lib qolishiga yordam berdi. Voqealarning sodda, qiziqarli 
tilda hikoya qilinishi asarning o‘qimishli bo‘lishini ta’minlagan.“Robinzon 
Kruzo” romani keying davr adabiyotiga katta ta’sir o‘tkazdi. 
Djonatan Svift (1667–1745). Irlandiya poytaxti Dublinda ruhoniy oilasida 
tug‘ilgan. Yirik ingliz amaldori Vilyam Templ saroyida kotib bo‘lib ishlagan. 
Vilyam Boy kutubxonasidan foydalangan. Jurnalist sifatida tanilib «Kitoblar 
janggi», «Bochka haqida ertak» (1704) vaboshqa hajviy asarlari bosilib 
chiqqan. 
XVIII asr Fransuz ma’rifatchilik adabiyoti. XVIII asrda Fransiyada ma’rifatchilik