Qafqaz müSƏlmanlari idarəSİ baki islam universiteti
Yüklə 5,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 12). Səmurə bin Cündəb
- 13). Abdullah bin Ömər
- 16) əl-Müğeyrə bin Şöbə
- 17). Abdullah bin Məsud
[41]
rəvayətlər kifayət qədərdir. Amma bununla yanaşı onun səhifəsinin necə qeyb olması (itib-batması) məlum deyildir. Onun tələbəsi Səid bin Cübeyr rəvayət edir ki, “hədis yazmaq üçün İbn Abbasın yanına gəlirdim. Bəzən elə olurdu ki, kağızım tükənir, ayaqqabılarıma, o da dolarsa, ovcuma yazardım.” 169
11). Cabir bin Abdullah Cabir bin Abdullah Peyğəmbərin (s) sahabələrindən olub, o Həzrətdən (s) eşitdikləri hədisləri yzmağa başlamışdır. İbn Səd “Təbəqat” adlı əsərində Cabir bin Abdullahın da bir səhifəsi olması haqqında məlumat verir. 170
olduğundan bəhs edir. 171
Cabir bin Abdullah həccin əməlləri ilə əlaqədar Peyğəmbərdən (s) eşitdiyi xütbələri də burada toplamışdır. 172
Məscidi-nəbəvidə bir dərs halqası qurması və burada tələbələrə hədis öyrətməsi barədə məlumatlar verir. 173 Məşhur tabeunlardan olan Qətadə bin Diamə əs-Sədusi (öl.118), “Cabirin səhifəsini Bəqərə surəsindən daha qüvvətli olaraq əzbər bilməkdəyəm” deməsi bu səhifənin verdiyi dəyəri ifadə etməkdədir. 174
hədislərin heç olmasa bir qisminin mövcud hədis kitablarında olması danılmazdır. Cabir bin Abdullah hicri 78- cildə vəfat etmişdir. 175
12). Səmurə bin Cündəb Həzrət Peyğəmbərin (s) səhabələrindən və həzrətdən eşitdikləri hədisləri yazanlardan biri də Səmurə bin Cündəbdir. O, Peyğəbərdən (s) eşitdiyi hədisləri böyük bir nüsxədə toplayıb və nüsxədə olan rəvayətlər oğlu Süleyman tərəfindən rəvayətedilmişdir. 176
İbn Şirinin dediyinə görə Səmurə tərəfindən oğulları üçün yazılan bu kitab, bir çox elmi ehtiva etməkdədir. 177
Abdullah bin Ömər bin əl-Xəttabın hədis yazması mütləq şəkildə bilinmir. Buna görə də bəzi alimlər Abdullah bin Ömərin hədis yazmasını şübhə altına almışlar. 178
169
Həmmam bin Münəbbihin səhifəsi, səh. 44 170
İbn Səd, ət-Təbəqatül-kübra, c. V, səh. 342 171
Sübhi əs-Saleh, Hədis elmləri və hədis istilahları, səh. 21 172
Həmmam bin Münəbbihin səhifəsi, səh. 37 173
c. I, səh. 246 174
Sübhi əs-Saleh, Hədis elmləri və hədis istilahları, səh. 21 175
həmin mənbə, səh. 21 176
İbn Həcər, Təhzibüt-təhzib, c. IV, Səmurə bin Cündəb maddəsi 177
Həmmam bin Münəbbihin səhifəsi, səh. 43, Sübhi əs-Saleh, Hədis elmləri və Hədis istilahları, səh. 20 178
Həmmam bin Münəbbihin səhifəsi, səh. 43 [42]
xəbər vardır ki, burada Salman Abdulla bin Ömərin azad köləsi Nafiyə hədis yazdırarkən gördüyünü söyləyir. 14). Səd bin Übadə əl-Ənsari Məşhur hədisşünaslardan olan Tirmizi Səd bin Übadə əl-Ənsarinin Peyğəmbərdən (s) bəzi hədis və sünnələrini topladığı bir səhifəsi olduğunu nəql edir.
179 Mənbələrin verdiyi məlumata görə Xəzrəc qəbiləsindən olan Səd bin Übadə əl-Ənsari cahiliyyə dövründə oxuyub-yazmağı bilirdi. 180
Həmçinin Səd bin Übadənin Həzrət Peyğəmbərin (s) hədislərini topladığı bir səhifəsidə olmuşdur ki, sonradan onun oğlu bu səhifəni rəvayətetmişdir. 181
15). Abdullah bin Əbu Əfva Məhəmməd bin İsmayıl bin İbrahim əl-Buxariyə görə Abdullah bin Əbu Əfva adlı bir səhabə məktub vasitəsi ilə dərs vermişdir. 182
Mənbələrin verdiyi məlumata görə İbn Şöbə xəlifə Müaviyyənin tələbi ilə Həzrət Peyğəmbərin (s) bəzi sözlərini yazmış və bunları mərkəzə göndərmişdir. 183
17). Abdullah bin Məsud Peyğəmbərin (s) səhabələrindən olmuş Abdullah bin Məsud Həzrətdən (s) eşitdiyi hədisləri yazmış və bir araya toplamışdır. Onun yazdığı bu səhifə sonradan mülkü arasında tapılmışdır. 184
18). Əbu Bəkr bin Əbu Qühafə Məşhur səhabə Əbu Bəkr də Peyğəmbərdən (s) eşitdiyi hədisləri yazmışdı. Onun Həzrətdən (s) eşidib yazdığı hədislərin sayı beş yüz (500) olmuşdur. Sonralar Əbu Bəkr topladığı hədisləri yandırmışdı. 185 əz-Zəhəbi bioqrafik əsərində Qasım bin Məhəmməd təriqi ilə Aişədən bu rəvayətiedir: “Atam Peyğəmbərin500-ə qədər hədisini toplamışdı. Ancaq bir gecə yatağında çox rahatsız oldu. Bu halda məndə böyük bir üzüntü yaratmışdı. Ona, hər hansı bir rahatsızlıq səbəbiyləmi, yoxsa almış olduğu hər hansı bir xəbər üzündənmi bu halda olduğunu soruşdum. Ertəsi gün məndən kitabı gətirməyimi istədi, mən kitabı gətirdim, onu atəşə atdı və yandırdı. Nə üçün yandırdığını soruşduğum zaman, mənə bu cavabı verdi: mən öldükdən sonra geridə doğru gördüyüm və etimad etdiyim kimsələr tərəfindən nəql edilən hədisləri
179 Əbu İsa ət-Tirmizi, Sünəni-Tirmizi, kitabül-əhkam bölümü 180 İbn Səd, ət-Təbəqat, c. III, Səd bin Übadə maddəsi 181 Həmmam bin Münəbbihin səhifəsi, səh. 43 182 həmin mənbə, səh. 42 183 Səhihi-Buxari, kitabül-azan-4 184 Həmmam bin Münəbbihin səhifəsi, səh. 45 185 Təzkirətül-hüffaz, c. I, Sübhi əs-Saleh, Hədis elmləri və Hədis istilahları, səh. 30 Yüklə 5,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|