A Z
R B A Y C A N
X Z R D N Z G M
L Y
И
ИЧИ И И
27 may 2016-cы il № 29-32 (9035)
7
ən böyük səyahət gəmisinin
təqribən 1 milyard avroya
inşa edildiyi bildirilir
Fransanın qərbindəki Saint-Nazaire tərsanəsində inşa edilən
dünyanın ən böyük səyahət gəmisi Sauthemptona, oradan isə Aralıq
dənizinə yola düşüb.
“Mail online”nin məlumatına görə, “Dənizlərin harmoniyası” adlan-
dırılan laynerin uzunluğu 362, eni 66, hündürlüyü isə 73 metrdir. 6300
sərnişin, 2000 heyət üzvü üçün nəzərdə tutulub. Gəmi buz meydançası,
kazino, konsert zalı, alpinistlər üçün divar və basketbol meydançasının
olduğu 16 göyərtədən ibarətdir.
Fransanın STX şirkəti tərəfindən hazırlanan gəminin təqribən 1 mil-
yard avroya inşa edildiyi bildirilir. Dənizdəki ən sürətli internetə malik
laynerdə 7 günlük səyahət azı 1200 dollara başa gələcək.
üzən şəhərin tikintisinə
hazırlıq görülür
ABŞ-ın San-Fransisko şəhərində yerləşən Dənizdə Yaşayış Məskənlə-
ri İnstitutu ilk üzən şəhərin tikintisinə və hüquqi sənədləşməsinə hazırlıq
işləri görür.
Dəniz sularında yeni növ yaşayış məntəqəsi artıq 2020-ci ildə yarana
bilər. Bu şəhərdə yaşayış evlərinin hər kvadratmetri alıcıya 5425 dollara
başa gələcək. İnstitutun mütəxəssisləri üzən şəhərin layihəsi üzərində artıq
bir neçə ildir işləyir, eyni zamanda internet vasitəsi ilə öz layihələri üçün
vəsait toplayırlar.
Layihə müəllifləri üzən şəhərin özünün muxtar siyasi və sosial təhsil, iq-
tisadiyyat və vergi sisteminin olacağını bildirirlər. İndi onlar bu cür yaşayış
məntəqələrinin hüquqi statusunu müəyyən edən müvafiq beynəlxalq razı-
laşmanın hazırlanması ilə məşğuldurlar. İlk üzən şəhərin həmin razılaşmanı
imzalayan dövlətin yaxınlığında yerləşəcəyi istisna edilmir. Hazırda Sakit
okeanın bəzi ada dövlətləri ilə belə bir şəhərin tikilməsi üçün ilkin məsləhət-
ləşmələr aparılır.
YarıZarafat,
YarıgerÇək
hər şeyin yerindən əvvəl hər kəs öz ye-
rini bilməlidir.
şəxsiyyət olmayanlara şəxsiyyət vəsiqə-
si vermək cinayət deyil?
kiminsə pişiyinin ağaca dırmaşdırılma-
sına yəqin ən çox siçanlar sevinir.
Yalanın zamanı yoxdur. Yalan bütün za-
manlarda işləyib və işləyir.
mən hələ də bəzilərini başa sala bil-
mirəm ki, igidin yaraşığı ehtiyatdır, ehtiyac
yox.
deyirəm bahaçılığın xeyri də var. Yəqin
bundan sonra məni də ucuz satmayacaqlar.
Bu, bizə çoxmu lazımdır? adamın qanı-
nı qaraltmağın min yolunu bilirik.
sizə elə gəlir ki, hər “Baş üstə!” deyənin
başı var?
həqiqət adama həyatı anlamağı, yalan
isə həqiqətdən qaçmağı öyrədir.
Xırda işləri görə bilməyəcəyinə əmin
olanlar adətən böyük işlərdən yapışırlar.
Yalanın dalınca sürünmək istəmirsənsə,
həqiqətin arxasınca qaç.
Balalarınıza özünüzdən sonra təmiz ad
qoyun. qalan şeyləri onlar özləri də qaza-
na bilərlər.
Bildiyini babasına verməyən də böyük-
lərə ehtiramdan danışır.
olsa, bəxt hər şeydən yaxşıdır.
mərifətli adamın savadı olmasa da olar.
savadlı adamın mütləq mərifəti olmalıdır.
allah adama gün verir. işığı “Bakıelekt-
rikşəbəkə” verir.
haqqın öz yerini tutması üçün haqdan
yaxşı tutmaq lazımdır.
hərə bildiyi qədər danışsa, elə sakitlik
olar ki...
Yaxşı ki, 200 il yaşamırıq. 200 ilə gör nə
qədər pislik etmək olar?!
Yalan həmişə hər yerə həqiqətdən tez
çatır.
hər kəs düz yolda olduğunu düşünür.
neçə düz yol var ki?
Yıxmaq sənət deyil. lap dağ boyda evi
yıxsan da.
gedəsi yer olmayanda... güzəştə gedir-
lər.
Bu dünyada adama ən çox vəd verirlər.
hətta allah da, əməllərimizə görə bizə cən-
nət və ya cəhənnəm vəd edir.
Bir atımlıq barıt uzağı haraya çatır?
Bəziləri burunlarını, burundan uzağı
görə bilmədiklərinə görə kəsdirirlər?
Yalanda zərrəcə oksigen yoxdursa, bə-
ziləri yalanla necə nəfəs alır?
nə boydadır ki, başı heç nədən çıxmır?
Yüz yerə işləyənlər işgüzar adamlardır?
adam var, ağzını açan kimi, görünür ki,
çörəyi diz üstədir.
Çox bilənlər qulaq asdığımız qədər, az
bilənlər zəhlə tökənə kimi danışırlar.
Yaxşı adam olmağın nəyi pisdir ki, çoxu
yaxşı adam olmaq istəmir?
ən çox gözlərim ağrıyır. Özünü gözə
soxan nə qədər olar?
Yaşamaq üçün günü günə neçəyə sat-
maq lazımdır?
Bəzi adamlara üz əvəzinə dərhal astar
göstərmək lazımdır.
Yemək acandan-acana, ümid həmişə
yaxşıdır.
adam var, üç gündən bir “donos” yaz-
masa, özünü birtəhər hiss edir.
it nə qədər çox olsa, it hürən tərəfə ge-
dən də bir o qədər çox olar.
lap min kişidən biri ol, amma kişi ol!
arxada danışanların çoxu üzə gülənlər-
dir. inanmırsınızsa, dönüb baxın...
minnət ən yüksək faizdən də pisdir.
lap neft çıxsa da, başqasının ayağının
altını qazmaq kişilikdən deyil.
Bir dildə anlamaq üç-dörd dildə danış-
maqdan yaxşıdır.
üzə bilməyənə bir maşın saman da
kömək eləməz.
düşmənə çevrilən keçmiş dost digər
düşmənlərdən daha təhlükəlidir.
Pişiklərini ağaca dırmaşdıracaqların-
dan qorxduqları üçün çox adam ağaclara
qənim kəsilib?
Yaxşı ki, kök deyiləm. Bəziləri adamın
ətini yeməyə hazırdır.
olsa, pul çox yaxşı şeydir, olmasa, əlbət-
tə ki, əl çirkidir.
Rasif TAHİRoV
XX əsrin 60-cı illərində Yeni Qvineyada itkin
düşmüş Rokfellerlər ailəsinin varisi Mayklın
Asmat qəbiləsinin üzvləri tərəfindən yeyildiyi
ehtimal olunur.
Vestifinance.ru saytının yazdığına görə, Maykl
Rokfellerin itkin düşməsi ilə nəticələnən hadisələr
zənciri 1957-ci ildən başlayıb. Həmin il onun atası,
Nyu-York ştatının qubernatoru Nelson Oldriç Rok-
feller primitiv sənətlər muzeyi açır. Nelson hazırda
Rokfeller ailəsinin başçısı olan 99 yaşlı Devid Rok-
fellerin böyük qardaşıdır.
Muzeyin qəyyumlar şurasının üzvləri arasında
19 yaşlı Maykl da vardı. Harvard Universitetinin
tarix üzrə bakalavr dərəcəsini fərqlənmə ilə bitirən
və ABŞ ordusunda 6 ay xidmət edən Maykl atası
tərəfindən təsis edilmiş muzeyin kolleksiyasına öz
töhfəsini vermək qərarına gəlir. Bu məqsədlə 1961-
ci ilin martında universitetin nəzdindəki Pibodi
arxeologiya və etnoqrafiya muzeyinin təşkil etdiyi
ekspedisiyaya qoşulur. Ekspedisiya Niderland Yeni
Qvineyasında yaşayan Dani qəbiləsinin həyat tərzi-
ni öyrənmək üçün təşkil olunmuşdu.
Bir müddət sonra Maykl bu ekspedisiyadakı
fəaliyyətini dayandırır və bütün diqqətini həmin
ərazilərdə yaşayan Asmat qəbiləsinin tədqiqinə
yönəltməyi qərara alır. 1961-ci ilin oktyabr ayında
o, antropoloq Rene Vassinqlə birgə holland patrul-
larının birindən əldəqayırma katamaran alır və üç
həftə ərzində aborigenlərin 13 kəndini dolaşır.
Belə səfərlərin birində, 1961-ci il noyabrın 17-
də sahildən 5 kilometr aralıda güclü dalğalar qayığı
aşırır və gənc Rokfeller itkin düşür. Onun tapılması
üçün göstərilən böyük səylər heç bir nəticə vermir
və 1964-cü ildə Maykl rəsmən həlak olmuş sayılır.
Ölümə səbəb kimi suda boğulma göstərilsə də, ver-
siyalar içərisində onun sahilə çıxdıqdan sonra As-
mat qəbiləsi tərəfindən öldürülərək yeyilməsi də yer
alır.
2014-cü ilin martında Amerika yazıçısı Karl
Hoffman bu versiyanı öz kitabında detallarına qədər
qələmə alır. Hoffmanın sözlərinə görə, o, bu versi-
yanı təsdiqləyən yüzlərlə müxtəlif sənəd - Niderland
hökumətinin yerli missionerlərlə yazışmalarına dair
teleqram və məktublar əldə edə bilib. Həmin dövrdə
Niderland hakimiyyəti koloniya üzərində nəzarəti
saxlamağa çalışdığından varisin ölümünün dəhşətli
təfərrüatını gizlətməyə çalışıb.
Qeyd edək ki, Nyu-Yorkdakı primitiv sənətlər
muzeyi 1976-cı ildən fəaliyyətini dayandırıb. Maykl
Rokfeller və Rene Vassinqin gətirdiyi Asmat qəbilə-
sinə məxsus sənət nümunələri isə Nelson Rokfeller
tərəfindən 1979-cu ildə Nyu-Yorkdakı Metropoli-
ten Muzeyinin kolleksiyasına bağışlanılıb. Hazırda
onlar muzeydə Maykl Rokfellerin adı ilə nümayiş
edilir.
Tahir DADAŞoV
Bu ilin martında ABŞ-ın dəniz
məsələləri üzrə eksperti Ronald
o’Rurk tərtib etdiyi “Çinin dəniz
qüvvələrinin modernləşdirilməsi:
Amerika Birləşmiş Ştatlarının Hər-
bi Dəniz Qüvvələri üçün nəticələri”
adlı hesabatı Konqresə təqdim edib.
Hesabatda o’Rurk amerikalı ekspert
və natiqlərin çıxışlarına istinadən,
Çinin sualtı qayıqlarının sayı barədə
fərziyyələr irəli sürüb.
Ekspert iddia edib ki, hələ 2015-ci
ildə Çinin sualtı qayıqlarının ümumi sayı
66-75 arasında göstərilirdisə, 2020-ci
ildə onların sayı 69-78, 2026-cı ildə 72-
81 və 2030-cu ildə isə böyük ehtimalla
99-a çata bilər. Amerikalı ekspertin ehtimalına görə,
Çinlə müqayisədə 2026-cı ilə amerikalıların sualtı
qayıqlarının ümumi sayı 61-ə çata bilər və 2030-cu
ilə qədər bu gəmilərin yalnız 53-ü istismar müddəti-
ni başa vurmamış olacaq. Lakin bütün bunlarla ya-
naşı, Amerika gəmilərinin sayının az olmasına bax-
mayaraq, onların əksəriyyəti nüvə arsenalı ilə təchiz
ediləcək. Amerika sualtı gəmilərindən fərqli olaraq,
Çin sualtı gəmilərinin ən yaxşı halda yalnız yarısı
nüvə arsenalı ilə təchiz edilə bilər. Vaşinqton Stra-
teji və Beynəlxalq Araşdırmalar Mərkəzi qeyd edir
ki, Çinin ballastik raketlərlə təchiz edilmiş “Çzin”
layihəli sualtı gəmiləri ABŞ sahillərinə gözlənilməz
hücum etmək iqtidarında deyil. Belə ki, bu sualtı qa-
yıqların yerini səsinə görə hidrolokatorlarla müəy-
yən etmək çox asandır. Məsələ ondadır ki, Çinin
yeni layihə əsasında hazırlanan sualtı qayıqları, ötən
əsrin 70-ci illərində sovetlər tərəfindən istismardan
çıxarılan “Kalmar” sualtı gəmilərindən daha çox səs
çıxarır. Çinin sualtı donanmasının ikinci zəif nöqtə-
si rabitə ilə bağlıdır. Çinin bu istiqamətdə, daha
doğrusu, ultra-aşağı tezliklər ilə ünsiyyət üzərində
iş aparması ilə bağlı məlumatlar olsa da, Amerika
kəşfiyyatı bu barədə səhih məlumata malik deyil və
nəhayət ABŞ-ın Çin sualtı donnamasında zəif hədəf
kimi dəyərləndirdiyi məsələlərdən ən önəmlisi sual-
tı baza ilə bağlıdır. Belə ki, Çinin Haynan adasında
yerləşən bazası ABŞ qüvvələri və onların müttə-
fiqləri üçün o qədər də əlçatmaz hədəf deyil. Lakin
bütün bunlara baxmayaraq, amerikalılar özləri də
Çinin Sakit okeanda möhkəmlənməyə can atdığını
etiraf etmək məcburiyyətindədirlər. Buna əyani sü-
but kimi, Çinin son illər Vudi adasında “Yer-hava”
raketlərini yerləşdirməsini, Cənubi Çin dənizində
yeni baza inşa etməsini göstərirlər. Xatırladaq ki,
aprelin ortalarında Filippinə səfər edən ABŞ-ın mü-
dafiə naziri Eşton Karter 2020-ci ilə qədər Cənubi
Çin dənizinə pilotsuz sualtı qayıq göndərəcəkləri
barədə məlumat verib. Çinin sualtı donanması təkcə
ABŞ-ı deyil, qonşu ölkələri də narahat edir. “Reu-
ters” xəbər verir ki, Çinin hərbi fəallığından narahat
olan Hindistan ABŞ-la qarşılıqlı hərbi yardım barə-
də danışıqlara başlayıb.
A. Babayev
suda BoĞulduĞu ehtimal olunan
varisin Başına nə gəliB?
sualtı donanmasından
ehtiYatlanmaĞa BaşlaYıBlar
A Z
R B A Y C A N
X Z R D N Z G M
L Y
И
ИЧИ И И
27 may 2016-cы il № 29-32 (9035)
Baş redaktor
rasif iman oğlu
tahirov
ünvanımız:
aZ1003, Bakı şəhəri,
Xanlar küçəsi, 22
telefonlarımıZ:
Baş redaktor
(050) 670-33-76
redaktor
(070) 252-39-02
qəzetin təsisçisi:
“azərbaycan Xəzər dəniz
gəmiçiliyi”
qapalı səhmdar
cəmiyyəti
qəzet “dəniz” qəzetinin
kompyuter mərkəzində
yığılmış, səhifələnmiş və
“azərbaycan” nəşriyyatında
çap olunmuşdur
şəhadətnamə: 275
tiraj: 2000
sifariş: 1457
8
“formula-1” avropa qran-prisini 190 ölkədə
500 milyondan artıq tamaşaçı izləyəcək
Gələn ay Bakıda keçiriləcək “Formula-1”
üzrə Avropa Qran-prisinə hazırlıq işləri plana
uyğun olaraq davam edir. Trekin asfaltlan-
ması prosesi artıq başa çatıb. Görülən işlər
beynəlxalq qurumlar tərəfindən də yüksək
qiymətləndirilib. Pit binasının tikintisi isə
artıq yekunlaşıb. Hazırda orada texniki ava-
danlığın quraşdırılması prosesi gedir.
Bu sözləri gənclər və idman naziri Azad Rəhimov deyib.
Bildirib ki, azarkeşlər üçün 18 min oturacaq quraşdırılıb. Bundan
əlavə, azarkeşlərə ayaqüstü biletlər də təklif olunur ki, onlar yarışı iz-
ləməklə yanaşı, konsert və əyləncə proqramlarında iştirak edə biləcəklər.
Yarış sürətli şəhər treki adına malikdir. Belə ki, Qran-pri zamanı bolidlər
saatda 340 kilometr sürətlə hərəkət edəcəklər. Bakı Şəhər Halqası paytax-
tın gözəlliyini dünyaya çatdırmağa imkan verəcək. Yarış zamanı televizi-
ya tamaşaçıları Bakının tarixi və müasir görkəminə şahid olacaqlar. Bilet
satışı isə istədiyimiz kimi davam edir.
Dünya pilotlarının Bakı Şəhər Halqası haqqında yüksək fikirdə oldu-
ğunu bildirən nazir deyib: “Beynəlxalq Avtomobil Federasiyasının rəsmi-
si Çarli Vaytinq bir müddət əvvəl ölkəmizdə səfərdə oldu və görülən işləri
yüksək qiymətləndirdi. O, pilotlar və azarkeşlər üçün heç bir təhlükənin
olmadığını diqqətə çatdırdı. Əcnəbi vətəndaşlar üçün viza rejimi də sa-
dələşdirilib. Belə ki, yarışa qeydiyyatdan keçmiş insanlarda akkreditasi-
ya, turistlərdə isə alınan bilet viza rolunu oynayacaq. Yarışa 4 min könüllü
cəlb olunub. Qran-priyə kifayət qədər böyük maraq var. Bu yarışı 190
ölkədə 500 milyondan artıq tamaşaçı izləyəcək”.
Bakı şahmat olimpiadasının
baş hakimi faiq həsənov olacaq
Bakıda keçiriləcək 42-ci Şahmat
olimpiadasının baş hakimi müəyyən-
ləşib.
Bakı Şahmat Olimpiadası Əməliy-
yat Komitəsinin mətbuat xidmətinin
verdiyi məlumata görə, Ümumdünya
Şahmat Olimpiadasının baş hakimi
Faiq Həsənov olacaq. Ümumilikdə
Olimpiada vaxtı 200-ə yaxın hakim
partiyalara nəzarət edəcək. Baş haki-
min köməkçiləri Anastasiya Sorokina
və Mahdi Abdulrahim olacaq.
Beynəlxalq Şahmat Federasiyasının (FİDE) Hakimlər Komissiya-
sının sədri Takis Nikolopoulos isə turnirin direktoru təyin olunub.
Xatırladaq ki, Bakıda təşkil olunacaq Şahmat Olimpiadası sent-
yabrın 1-də start götürəcək və ayın 14-də başa çatacaq. Ölkəmizdə ilk
dəfə baş tutacaq mötəbər yarış “Crystal Hall”da keçiriləcək. Olimpia-
da günlərində paytaxtımızda həm də FİDE konqresinin növbəti iclası
olacaq.
Mayın 21-də Bakıda keçirilən
17 yaşadək futbolçular arasın-
da Avropa çempionatının qalibi
müəyyənləşib.
Qitə birinciliyinin finalında
qarşılaşan Portuqaliya və İspaniya
milliləri arasında dueldə Portuqali-
ya daha güclü olub.
Azarkeşlər oyundan əvvəl
möhtəşəm bağlanış şousunun şahi-
di olublar.
“8-ci Kilometr” qəsəbə stadi-
onunda oynanılan final görüşünü
çexiyalı hakim Petr Ardeleanu
idarə edib.
Portuqaliya millisinin start
heyətində Dioqo Koşta, Dioqo
Dalo, Dioqo Keyroş, Ruben Vi-
naqre, Gedson Fernandeş, Joau
Filipe, Jose Qomes, Kina, Mezake
Dju, Dioqu Leyte və Florentino
meydana çıxıblar.
İspaniya yığmasının heyətində
isə meydana Penya, Robles, Qar-
siya, Brandariz, Sabarte, Buskets,
Emboula, Morlanes, Ruis, Dias,
Subias çıxıblar.
İlk hissədə hücumda daha
inamlı oynayan portuqaliyalılar
27-ci dəqiqədə hesabı açıblar. Di-
oqo Dalot topu qapının uzaq kün-
cünə göndərib. İspaniya yığması
beş dəqiqə sonra hesabı bərabər-
ləşdirib. Oyunun 32-ci dəqiqəsin-
də Dias başı ilə bərabərlik qolunu
vurub. İkinci hissə də qarşılıqlı hü-
cumlar şəraitində keçib. Komanda-
ların fərqlənməyə bir neçə imkanı
olsa da, görüşün əsas vaxtı heç-
heçə başa çatıb. Qalibi müəyyən-
ləşdirmək üçün on bir metrlik zər-
bələr vurulub. Penalti zərbələrini
dəqiq yerinə yetirən Portuqaliya
millisi tarixində ikinci dəfə Avropa
çempionu adını qazanıb.
Mükafatları qaliblərə UEFA
rəsmiləri ilə yanaşı AFFA prezi-
denti Rövnəq Abdullayev, Gənclər
və İdman naziri Azad Rəhimov və
digər rəsmi şəxslər təqdim ediblər.
Xatırladaq ki, Portuqaliya mil-
lisi finaladək qapısından bir top
belə buraxmayıb. Bu yığmanın
qapıçısı Dioqu Koşta 624 dəqiqə
“çərçivəni” toxunulmaz saxlayıb.
Hücumçu Joze Qomes isə yeddi
topla turnirin ən yaxşı bombardiri
olub.
Helio Souzanın baş məşqçi-
si olduğu Portuqaliya komandası
“A” qrupunun açılış oyununda
Azərbaycan yığmasına 5:0, Şotlan-
diyaya 2:0 hesabı ilə qalib gələrək,
ardından Belçika ilə heç-heçə edib
- 0:0. Portuqaliya millisi finaladək
qapısından bir top belə buraxma-
yıb.
Turnirdə “D” qrupunda mü-
barizə aparan İspaniya isə Hol-
landiyanı 2:0, İtaliyanı 4:2 hesa-
bı ilə məğlub edərək, Serbiya ilə
bərabərliyə qalıb - 1:1. Nəticədə,
komanda 7 xalla qrup lideri kimi
mərhələ adlayıb.
Dörddəbir finalda Portuqa-
liya Avstriyaya 5:0, İspaniya İn-
giltərəyə 1:0 hesabı ilə qalib gəlib.
Yarımfinalda Portuqaliya Hollan-
diyanı 2:0, İspaniya isə Almaniya-
nı 2:1 hesabı ilə məğlub edib.
Nəticədə, Portuqaliya və İspa-
niyanın U-17 milliləri bu gün ta-
rixlərində ikinci dəfə finalda üz-üzə
gəliblər. 2003-cü ildə keçirilmiş
həlledici qarşılaşmada Portuqaliya
qələbə qazanmışdı - 2:1. Lakin hə-
min çempionat qalib komandanın
vətənində təşkil olunmuşdu.
Portuqaliya Avropa çempiona-
tının final mərhələsində 2002-ci
ildən çıxış edir və bu müddətdə qı-
zılla yanaşı, bürünc medalı (2004-
cü il) da hesabına yazıb. Altıncı
dəfə final oynayan İspaniya isə
ikiqat Avropa çempionu (2007,
2008-ci il) və bir dəfə bürünc mü-
kafatçı (2006-cı il) olub.
Bakının ev sahiBliYi etdiYi “uefa u-17” avroPa ÇemPionatında
PortuqaliYa millisi Birincilik qaZanıB