Qoʻriqxona belgilangan qonunlarga muvofiq, davlat tomonidan ajratnlgan, alohida ilmiy yoki malaniy ahamiyatga EGA boʻlgan tipik yoki noyob landshaft, oʻsimliklar va hayvonotning dunyosi, foydali qazilmalar va b

Buyurtma qo‘riqxonalar

Ayrim tabiiy ob’ektlar va majmualarni saqlab qolish, takror ko‘paytirish va tiklash uchun mo‘ljallangan muhofaza etiladigan tabiiy hududlar buyurtma qo‘riqxonalar hisoblanadi.
O‘zbekiston Respublikasida 12 ta davlat buyurtma qo‘riqxonalari mavjud:
– Arnasoy davlat buyurtma qo‘riqxonasi (Jizzax viloyati);
– Dengizko‘l davlat buyurtma qo‘riqxonasi (Buxoro viloyati);
– Qora-qir davlat buyurtma qo‘riqxonasi (Buxoro viloyati);
– Sudoche davlat buyurtma qo‘riqxonasi (Qoraqalpog‘iston Respublikasi);
– Muborak davlat buyurtma qo‘riqxonasi (Qashqadaryo viloyati);
– Oqtau davlat buyurtma qo‘riqxonasi (Navoiy viloyati);
– Karnabcho‘l davlat buyurtma qo‘riqxonasi (Navoiy viloyati);
– Qumsulton davlat buyurtma qo‘riqxonasi (Buxoro viloyati);
– Xadicha davlat buyurtma qo‘riqxonasi (Buxoro viloyati);
– Qo‘shirobod davlat buyurtma qo‘riqxonasi (Samarqand viloyati);
– Nurobod davlat buyurtma qo‘riqxonasi (Samarqand viloyati);
– Omonqo‘ton davlat buyurtma qo‘riqxonasi (Samarqand viloyati.

 Tabiiy pitomniklar

O‘simliklar va hayvonlarning ayrim turlariga zarur sharoit yaratish yo‘li bilan ularni saqlab qolish, takror ko‘paytirish va tiklash uchun mo‘ljallangan, muhofaza etiladigan tabiiy hududlar tabiiy pitomniklar hisoblanadi.
O‘zbekiston Respublikasida 1 ta davlat tabiiy pitomnigi mavjud:
– Buxoro ixtisoslashtirilgan “Jayron” pitomnigi (Buxoro viloyati, Davlat Ekologiya qo‘mitasi tasarrufida).

Ayrim tabiiy resurslarni boshqarish uchun mo‘ljallangan hududlar

O‘rmon fondining eroziyaga qarshi barpo etilgan o‘rmonlar, shahar o‘rmonlari, shaharlarning, boshqa aholi punktlari va sanoat markazlarining yashil mintaqalari atrofidagi o‘rmonlar, alohida qimmatli o‘rmonlar, yong‘oqzorlar, mevali daraxtzorlar, ilmiy yoki tarixiy ahamiyatga molik o‘rmonlar egallagan yerlari, shuningdek ovchilik xo‘jaliklarining o‘simlik va hayvonot dunyosidan oqilona foydalanish uchun mo‘ljallangan yer uchastkalari ayrim tabiiy resurslarni boshqarish uchun mo‘ljallangan hududlar jumlasiga kiradi.
O‘zbekiston Respublikasi O‘rmon xo‘jaligi davlat qo‘mitasi tasarrufida 71 ta o‘rmon xo‘jaligi, va 5 ta ov xo‘jaliklari mavjud.