Qоzоqbоy yO‘ldоshеv, vаlijоn qоdirоv, jаlоlbеk yO‘ldоshbеkоv

QO‘SHNICHILIKNINg AHAMIYAtI HAQIDA
Hz. Oyisha (r.a.) aytdilar: Rasululloh (s.a.v.): “Hz. Jabroil 
qo‘shni haqiga
1
rioya qilish to‘g‘risida menga shu qadar ko‘p va-
siyat (toshpiriq) qildilarki, men uni hatto molimga ham merosxo‘r 
qilib qo‘ysalar kerak, deb o‘yladim”, — dedilar.
* * *
Hz. Oyisha (r.a.) aytdilar: Men Rasululloh (s.a.v.)dan: “Yo 
Rasululloh! Mening ikkita qo‘shnim bor, hadyani shulardan qay-
si biriga berishim kerak?” — deb so‘raganimda, “Qaysi bittasi-
ning eshigi senga yaqinroq bo‘lsa, o‘shanga berasan”, dedilar.
1
Qo‘shni haqi 
–
 qo‘ldan kelgancha unga yaxshilik qilish, masalan, hadyalar 
berish, ko‘rganda ochiq yuz bilan muomala qilish, ahvolidan xabar olib tur-
ish, iloji boricha moddiy yordam berishdan, agar moddiy yordam qo‘lidan 
kelmaganda, unga ozor beradigan ishlarni qilmaslikdan iborat. Rasululloh 
(s.a.v.) bergan ta’limotga ko‘ra, qo‘shnichilikda din va millat tanlanmaydi, 
barcha tengdir.

---

136
YAXSHILIKKA YAXSHILIK QILISH 
HAQIDA
Jobir ibn Abdulloh (r.a.) aytdilar: Rasululloh (s.a.v.): “Kim 
moddiy jihatdan birovga yaxshilik qilsa, unga ham yaxshilik 
qay tarilsin. Yaxshilik qilishga qurbi kelmasa, u kishini g‘oyibo-
na maqtasin, chunki maqtash tashakkur o‘rnida o‘tadi. Ammo 
u kishining yaxshiligini yashirsa, undan tongan, yaxshilikni bil-
magandek bo‘ladi. Kim o‘zida yo‘q narsani menda falon narsa 
bor deb maqtansa, ikki qavat kiyim bilan o‘ralgan hisoblanadi”, 
— dedilar.
YAXSHI XULQ SAMArASI
Abu Hurayra (r.a.)dan rivoyat qilindi: Rasululloh (s.a.v.): 
“Islom jihatidan saviyasi balandlaringiz xayrli bo‘lganidek, axloq 
jihatidan esa eng yaxshilaringiz xayrlidir”, dedilar.
* * *
Muoviya ibn Abu Suf’yon (r.a.) aytdilar: “Men Rasululloh 
(s.a.v.)-dan bir so‘z eshitdim. Shu so‘z tufayli Alloh taolo men-
ga manfaat yetkazadi. Rasululloh (s.a.v.): “Sen kishilar ning aybi 
va kam chiligini surishtirib yursang, ularni bu zib qo‘yasan”, de-
gan edilar. Shuning uchun men ularni buzib qo‘ymay deb kam-
chiliklarini tekshirib yurmayman”
1
.