R. D. Dusmuratov, A. S. Boltayev moliyaviy tahlil

17.11-jadval 
Toshkent viloyati «Agrokimyohimoya» AJ sotish xarajatlari darajasining 
o‘zgarishiga ta’sir ko‘rsatuvchi omillar tahlili 
№ 
A
lm
as
ht
iri
sh
Aniqlash tartibi 
Ta’sir ko‘rsatuvchi omillar 
Sotish 
xarajat 
-lari 
daraja-si, 
% 
Sotish 
xarajat-lari 
darajasining 
o‘zgarishi 
Doimiy 
sotish 
xarajat-
lari, ming 
so‘m 
Tovar 
aylanma 
hajmi, ming 
so‘m 
O‘zgaruv-
chan sotish 
xarajat-lari 
darajasi, % 
Omil-lar 
shartli 
belgisi 
O‘zga-
rishi, 
% 
1 - SXD
0
=DX
0
:TA
0
×100+O‘XD
0
145585 
2213970 
11,93 
18,5 
x 
x 
2 1 SXD
sh1
=DX
1
:TA
0
×100+O‘XD
0
168523 
2213970 
11,93 
19,5 
DX 
+1 
3 2 SXD
sh2
=DX
1
:TA
1
×100+O‘XD
0
168523 
2363360 
11,93 
19,1 
TA 
-0,4 
4 - SXD
1
=DX
1
:TA
1
×100+O‘XD
1
168523 
2363360 
11,87 
19,0 
O‘XD -0,1 
17.11-jadval 
ma’lumotlaridan 
ko‘rinadiki, 
Toshkent 
viloyati 
«Agrokimyohimoya» AJda sotish xarajatlari darajasi hisobot yili rejasida
18,5 foizni tashkil etgan bo‘lsa, bu ko‘rsatkich haqiqatda 19 foizga teng bo‘lgan. 
Demak, sotish xarajatlarining darajasi rejaga nisbatan haqiqatda 0,5 foizga oshgan. 
Bunday o‘zgarish doimiy sotish xarajatlari hajmining hisobot yilida rejaga nisbatan 
22938 ming so‘mga ko‘payishi hisobiga yuzaga kelgan. Bundan ko‘rinadiki, 
jamiyat sotish xarajatlari bo‘yicha rejaga nisbatan doimiy xarajatlarning 
ko‘payishiga yo‘l qo‘ygan bo‘lib, ularni kamaytirish imkoniyatlaridan foydalana 
olmagan. 
Shunday qilib, sotish xarajatlari hajmi va darajasining hisobot yilida rejaga 
nisbatan oshishiga doimiy sotish xarajatlarining ko‘payishi salbiy ta’sir ko‘rsatgan. 
Shu bois, Toshkent viloyati «Agrokimyohimoya» AJ rahbariyati doimiy sotish 
xarajatlari moddalari bo‘yicha rejadan chetga chiqish va ularning sabablarini 
o‘rgangan holda kamaytirish choralarini ko‘rishi lozim. 

---

423