|
R. D. ShodiyevMuomala madaniyati va to„g„ri muloqot qoidalarihttpilmiy.bmti.uzblibfiles116Pedagogik20konfliktologiya.pdfMuomala madaniyati va to„g„ri muloqot qoidalari
Insonning jamiyatda o‗zini tuta bilishi, tanish va notanish insonlar bilan
muloqoti unda
―muomala madaniyati‖ning shakllanganlik darajasini hamda
axloqiy jihatdan tarbiyalanganlik ko‗rsatkichlarini tavsiflaydi. Muloqot
madaniyatiga ega bo‗lish uchun esa aniq bir qoida va meyorlarni bilish hamda
yuqori axloqiy sifatlarga ega bo‗lish lozim.
Muomola madaniyati
–
shunday keng tushunchaki, u ijtimoiy meyorlarni
axloqiy qadriyatlar bilan birlashtiradi. Boshqacha aytadigan bo‗lsak, bu qoida va
muloqotning shunday jihatlariki, ular insonning axloqiyligi va tarbiyalanganligi
bilan uzviy bog‗liqdir. Ayni meyorlarga asoslanib insonlar turli holatlarda o‗zlarini
to‗g‗ri yoki noto‗g‗ri tutayotganliklarini aniqlash mumkin –
jamiyatning
mezonidir.
Tarbiya ko‗rgan inson har doim odob
-axloq, xulq-atvor, jamoatchilik
joylarida o‗zini tutish qoidalariga bo‗ysuna
di, boshqalarga va hatto notanish
kishilariga nisbatan ham yaxshi munosabatda bo‗ladi. Muom
ala madaniyati
tushunchasiga bir necha jihatlar kiradi, ular: insonning jamoatchilik joylardagi
harakatlari, masalan, park, transport, ishda, maktabda, bankda, do‗konda. Odam
o‗zini qanday tutishi, konflikli holatlarni qanday bartaraf etishi, bularning barc
hasi
uning muomala madaniyatining ko‗rsatgichlari hisoblanadi.
Turmush madaniyati.
Bunda inson o‗z talablarini qanday qondirishi, dam
olish vaqtlarini qanday tashkil etishi nazarda tutiladi. To‗g‗ri va chiroyli nutq –
muloqot madaniyatining ajralmas qismi
dir. Jargon so‗zlardan foydalanish insonni
yaxshi tomonini tavsiflamaydi. Mimika va imo ishoralar ham nutqqa tegishlidir.
Etiket meyorlarini saqlash
–
yaxshi tarbiyalanganlik va xulq-atvor
ko‗rsatgichlaridir. Ayniqsa jamoatchilik joylarida ular haqida unutib qo‗ymaslik
darkordir.
Yaxshi va yoqimli tashqi ko‗rinish, gigiyena qoidalariga rioya qilish –
Dostları ilə paylaş: |
|
|