R. D. Shodiyev

Muomala madaniyati va to„g„ri muloqot qoidalari
 
Insonning jamiyatda o‗zini tuta bilishi, tanish va notanish insonlar bilan 
muloqoti unda 
―muomala madaniyati‖ning shakllanganlik darajasini hamda 
axloqiy jihatdan tarbiyalanganlik ko‗rsatkichlarini tavsiflaydi. Muloqot 
madaniyatiga ega bo‗lish uchun esa aniq bir qoida va meyorlarni bilish hamda 
yuqori axloqiy sifatlarga ega bo‗lish lozim.
Muomola madaniyati 
–
shunday keng tushunchaki, u ijtimoiy meyorlarni 
axloqiy qadriyatlar bilan birlashtiradi. Boshqacha aytadigan bo‗lsak, bu qoida va 
muloqotning shunday jihatlariki, ular insonning axloqiyligi va tarbiyalanganligi 
bilan uzviy bog‗liqdir. Ayni meyorlarga asoslanib insonlar turli holatlarda o‗zlarini 
to‗g‗ri yoki noto‗g‗ri tutayotganliklarini aniqlash mumkin –
jamiyatning 
mezonidir. 
Tarbiya ko‗rgan inson har doim odob
-axloq, xulq-atvor, jamoatchilik 
joylarida o‗zini tutish qoidalariga bo‗ysuna
di, boshqalarga va hatto notanish 
kishilariga nisbatan ham yaxshi munosabatda bo‗ladi. Muom
ala madaniyati 
tushunchasiga bir necha jihatlar kiradi, ular: insonning jamoatchilik joylardagi 
harakatlari, masalan, park, transport, ishda, maktabda, bankda, do‗konda. Odam 
o‗zini qanday tutishi, konflikli holatlarni qanday bartaraf etishi, bularning barc
hasi 
uning muomala madaniyatining ko‗rsatgichlari hisoblanadi. 
Turmush madaniyati.
Bunda inson o‗z talablarini qanday qondirishi, dam 
olish vaqtlarini qanday tashkil etishi nazarda tutiladi. To‗g‗ri va chiroyli nutq –
muloqot madaniyatining ajralmas qismi
dir. Jargon so‗zlardan foydalanish insonni 
yaxshi tomonini tavsiflamaydi. Mimika va imo ishoralar ham nutqqa tegishlidir.
Etiket meyorlarini saqlash 
–
yaxshi tarbiyalanganlik va xulq-atvor 
ko‗rsatgichlaridir. Ayniqsa jamoatchilik joylarida ular haqida unutib qo‗ymaslik 
darkordir. 
Yaxshi va yoqimli tashqi ko‗rinish, gigiyena qoidalariga rioya qilish –