R sayfullayeva, B. Mengliyev, G. Boqiyeva, M. Q urbo no va, Z. Yunuso va, M. Abuzalova

bir belgi asosida zidlanadi. Masalan, [/'] va [«] fonemalaridan biri
lablanmagan va ikkinchisi lablangan b o‘lib, bunda ular bir belgi —
«lablangan»lik xossasiga ko‘ra qarama-qarshi turadi.
K o‘p o ‘lchovli ziddiyatda ziddiyat a’zolari birdan ortiq belgi
asosida qarama-qarshi q o‘yiladi: [/]~[o] ziddiyatida [/] yopiq va
lablanmagan b o is a , [o] yarim yopiq, lablangan.
M untazam ziddiyatda zidlanuvchi a’zolar o ‘zaro o'ziga xos
belgilar asosida 
qarama-qarshi 
qo'yiladi: 
«[/]-tor~ 
[o]-keng»
zidlamshi muntazam zidlanish. Bunda [/] fonemasi «tor»lik, [o]
fonem asi «keng»lik belgisiga ega. «[/] 
(tor)~[oJ 
(tor emas)»
zidlanishi esa muntazam emas. Chunki birinchi a’zoda ziddiyat
belgisi aniq, ikkinchi a’zoda aniq emas. Agar ikkinchi a’zoning
ziddiyatdagi belgisi «keng» b oigan d a edi, ziddiyatni muntazam
ziddiyat deyish mumkin bo'lur edi.
Bir belgining bo‘linishlari asosida zidlanish ajralgan zidlanish
deyiladi. Quyidagi ikki zidlanishga diqqat qiling:
a) «lablanganlikka ko‘ra» 
b) «keng va torlikka ko‘ra»
Birinchi 
zidlanishda ziddiyat 
belgisi b o iin g a n , 
ajralgan,
ikkinchida esa bunday hoi mavjud emas.
2. A ’zolari 
0
‘rtasidagi munosabatga ko‘ra ziddiyat tasnifl.
Bunga ko'ra, privativ (noto'liq), gradual (darajali), teng qiymatli
ziddiyatlar ajratiladi.
Birinchi tasnifda ziddiyat belgisi xarakteriga ko'ra ziddiyat
turlari ajratilgan b o is a , ikkinchi tasnifda fonemalarning ziddiyat
a’zolariga munosabatiga ko'ra tasnifl amalga oshiriladi.
3. Barqarorlik darajasiga ko'ra zidlanish barqaror va barqaror