Referat mavzu: Loyihalarni boshqarishni nazorat qilish va tartibga

Fikr 
(muammo, vazifa) 
Amalga oshirish 
vositasi 
(qaror) 
Amalga oshirish 
maqsadi 
(natijalar, 
yechimlar) 

---

nechtani tashkil etib, maqsadi, turi bo’yicha o’zaro farq qilishi mumkin. Bunday 
vaziyatda “loyiha” atamasi nisbatan qisqa muddatli maqsadlar bilan bog’liqlikka ega 
bo’ladi. 
1.3-rasm. “Investitsiyalar” tushunchasi mazmunini tavsiflovchi zaruriy belgilar 
 
 
Bugungi kunda O’zbekistonda ham katta hajmdagi investitsiyalarni talab etuvchi davlat 
Dasturlari amalga oshirilayotganligi barchamizga ayon va bunga qishloq joylarda aholini 
uy-joylar bilan ta’minlash va ular qurilishini amalga oshirish, sanoatni rivojlantirish, 
aholi uchun oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarish, transport va aloqa tizimini 
rivojlantirish va boshqa (yonilg’i va energetika, 
Foyda yoki ijtimoiy 
samaraga erishishga 
qaratilgan bo’lishligi 
Investi- 
tsiyalar 
Kapital qiymatini 
saqlab qolish yoki 
o’stirib borish 
imkonini berishligi 
Uzoq muddat 
davomida amalga 
oshirilishga 
mo’ljallanganligi 
Ko’zda tutilmagan 
yo’qotishlar uchun 
zahira mablag’larini 
tashkil qilish 
Kutilayotgan 
natijalarga 
erishishning risklilik 
darajasini oldindan 
baholash va 
aniqlashning zarurligi 
Qonun bilan 
ta’qiqlanmagan 
tadbirkorlik 
faoliyatining barcha 
ob’ektlariga 
yo’naltirilishi 
mumkinligi 
Barcha turdagi mulkiy, 
moliyaviy va 
intellektual 
boyliklarning safarbar 
etilishi mumkinligi 
Davlat, yuridik va 
jismoniy shaxslar 
tomonidan amalga 
oshirilishi mumkinligi 

---

mashinasozlik, yo’llarni qurish va ta’mirlash, lokalizatsiya kabilar) davlat Dasturlarini 
misol qilib keltirish mumkin. 
“Investitsiya loyihasi” tushunchasi 2 xil ma’noda talqin etiladi: 
-
muayyan maqsadlarga erishish (muayyan natijalarni olish)ni ta’minlovchi 
qandaydir harakatlar kompleksini amalga oshirishni nazarda tutuvchi ish, faoliyat, 
chora-tadbir sifatida; 
-
qandaydir harakat, faoliyatlarni amalga oshirish uchun zarur bo’lgan 
tashkiliy-huquqiy, texnik, hisob-moliyaviy hujjatlar tizimi sifatida. 
Birinchi holatdagi mazmunga “xo’jalik tadbiri”, ish “ishlar yig’indisi”, “loyiha” 
terminlari yaqin hisoblanadi. 
Loyihaning amalga oshirilishi ma’lum ichki dinamik va tashqi muhit qurshovida yuz 
berib, unga ma’lum ta’sirini o’tkazadi. Shu bilan birga, qurilish loyihalarida bino 
etilayotgan qurilma konstruktsiyalariga tushadigan barcha turdagi statistik va dinamik 
yuklarni aniqlay olish va hisoblay olish zarurligi kabi, kengroq ko’lamdagi loyihada ham, 
loyihaga va uning muhitiga ta’sir qilishi mumkin bo’lgan barcha jismoniy, iqtisodiy, 
ijtimoiy, moliyaviy tashkiliy va h.k. omillarni aniqlash va hisobga olish muhim, ma’lum 
sharoitlarda bunday omillarning har biri loyiha uchun xavfli bo’lib chiqib, uning 
buzilishiga olib kelishi mumkin. 
Loyiha atrof-muhit o’rtasidagi munosabatni ma’lum bir mahsulot ishlab chiqaradigan 
korxona uchun mahsulotni rivjlantirish loyihasi misolida ko’rib chiqish mumkin. Oddiy, 
uzoq muddat faoliyat tashkilot o’zgarishlar va yangilanish sharoitida talabning yuzaga 
chiqishiga asos bo’lib xizmat qiladi. Bu esa, natijada loyihaning paydo bo’lishiga olib 
keladi. Qachonki loyiha xaqiqatdan boshlangan bo’lsa, u mustaqil rivojlana boshlaydi. 
Loyihani amalga oshirish jarayonida uning ishtirokchilari o’z vazifalarini bajarishga 
e’tibor qaratadilar. 
Loyihani amalga oshirish davomida korxonaning ishlab chiqarish, sotish, boshqaruvdagi 
oddiy hayoti davom etaveradi. Xuddi shu holat loyihaning muhitiga ham tegishli. Bu 
yerda ham o’zgarishlar yuz berib, ular korxona orqali loyihaga ta’sir etadi. Loyihani 
mavjud shart-sharoit va ular rivojidan ajratib bo’lmaydi. Demak, oldindan loyihaning 
bevosita muhitini (ya’ni, korxonaning o’zini) va atrof-muhitini 

---

(ya’ni, korxona atrofini) hisobga olish kerak.