S. N. Alimetov, Ş. S.İBrahimova



Yüklə 3,75 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə133/145
tarix01.06.2018
ölçüsü3,75 Kb.
#46896
1   ...   129   130   131   132   133   134   135   136   ...   145

 
Bel
əliklə xronik ürək çatışmazlığının diaqnostikası üçün, müvafiq 
simptom v
ə  əlamətlərə  malik olan xəstəni obyektiv, rentgenoloji
elektrokardioqrafik, ExoKQ, doppler-ExoKQ, radioizoton angioqrafiya, 
MRT, qanda natriumuretik peptidl
ərin müəyyən  olunması  kimi 
t
ədqiqatlardan keçirmək,  etiologiyasını,  triqqer amillərini,  ağırlıq 
d
ərəcəsini, ürək  disfunksiyasının  tipini  dəqiqləşdirmək  lazımdır.  Daha 
sonra xronik ür
ək çatışmazlığının müalicə taktikasını seçmək üçün, onun 
ağırlıq  dərəcəsini müəyyənləşdirmək, yəni  ağırlığını  qiymətləndirmək 
lazımdır. Xronik ürək çatışmazlığının klassik təsnifatında onun başlanğıc 
(I), klinik t
əzahürlü (IIA), ağır dərəcəli (IIB) və terminal (III) mərhələləri 
ayırd olunur; xəstəliyin başlanğıc mərhələsində ürək çatışmazlığı latent, 
hemodinamika pozulmadan,  simptomsuz miokardial disfunksiya il
ə 
mövcud olur; klinik olaraq t
əzahürlü IIA mərhələsində, hemodinamika 
kiçik v
ə ya böyük qan dövranında təzahürlü şəkildə pozulur, ürək adaptiv 
olaraq remodelyasiyaya uğrayır; IIB ağır dərəcli mərhələdə həm kiçik və 
böyü
k  qan  dövranlarında  hemodinamika  ağır  dərəcədə  pozulur, ürək 
dezadaptiv  remodulyasiyaya  uğrayır;  sonuncu  və  ya terminal olan III 
m
ərhələdə  ürək,  ağciyər, beyin, böyrək kimi orqanlarda geriyədönməz 
struktur d
əyişikliklər,  distrofik  ağırlaşmalar,  ağır  hemodinamik 
pozğunluqlar,  orqanların  final  remodulyasiyası  qeyd  edilir.  Klassik 
t
ənsifata görə, xronik ürək  çatışmazlığı  inkişaf  edib  getdikcə 
proqressivl
əşəndir və onun mərhələləri müalicə fonunda dəyişilmir. Yeri 
g
əlmişkən qeyd edək ki, xronik ürək çatışmazlığının funksional sinifləri 
(I,II,III, IV) müalic
ə fonunda dəyişilə bilər. Beləliklə, hazırda xəstəliyin 
h
əm mərhələsini və  həm də  funskional sinifini müəyyən edirlər. Belə 
olan halda x
əstəliyin  ağırlığı  və  xəstənin özünü hissetmə  dərəcəsi 
aydınlaşır.  Başqa  sözlə, xronik ürək  çatışmazlığının  funksional  sinifləri 
dinamikdir; müalic
ə  fonunda  funksional  sinifin  azalması,  müalicənin 
effektivliyind
ən xəbər verir; müalicə  fonunda funskional sinifin 
d
əyişilməməsi müalicənin effektsizliyini göstərir, funksional sinifin 
artması  isə, müalicənin dəyişdirilməsinə  ehtiyac  doğurur.  Belə  təsnifat 
xronik ür
ək  çatışmazlığının,  miokardın  dinsfunksiyasını  və  onunla 
əlaqədar olan kompensator-neyrohumoral sistemlərin hiperfəallığını, 
disbalansını  nəzərə  almaqla, kompleks və  rasional  terapiyasını  nəzərdə 
tutur.  
 
Exokardioqrafiya vasit
əsilə 
ür
əyin struktur-funksional 
d
əyişikliklərinin kəmiyyətcə  qiymətləndirilməsi yolu ilə, xronik ürək 
çatışmazlığının  mərhələsini obyektiv olaraq müəyyən etmək mümkün 
olur:  
- I m
ərhələdə sistolik disfunksiya üçün, sol mədəciyinin atım 
fraksiyasının  45%-dən  az  olması,  sol  mədəciyin son 
diastolik ölçünün 5,5 sm-d
ən çox olması və ya son diastolik 
 
305 


ölçü indeksinin 3,3 sm/m

– 
dan çox olması xarakterikdir; I 
m
ərhələdə  diastolik disfunksiya üçün, mədəciklərarası 
ç
əpərin  qalınlığı  cəminin ikiyə  bölünməsindən  alınan 
n
əticənin 1,3 sm-dən çox olması, sol mədəciyin arxa divarı 
qalınlığının  1,2  sm-dən  çox  olması,  transmitral  diastolik 
axını  spektrinin  hipertrofik  tipi  (E/A<1);  sol  mədəciyi 
divarlarının  nisbi  qalınlığının,  sol  mədəciyin sistolik 
sferikliyi  indeksinin  müvafiq  olaraq  ≥0,45  və  ≥0,69  olub, 
normadan f
ərqlənməməsi səciyyəvidir; 
- IIA m
ərhələdə sistolik disfunksiya üçün, sol mədəciyin atım 
fraksiyasının  45%-dən  az  olması,  sol  mədəciyinin son 
diastolik ölçüsünün 5,5 sm-d
ən və  ya son diastolik ölçüsü 
indeksinin 3,3 sm/m


dan  çox  olması,  sol  mədəciyin 
sistolik sferikliyi indeksinin 0,70- 
0,79  arasında,  sol 
m
ədəciyi  divarlarının  nisbi  qalınlığının  0,30-0,44  arasında 
t
ərəddüd etməsi xarakterikdir; IIA mərhələdə  diastolik 
disfunksiya üçün m
ədəciklərarası  çəpərin  qalınlığı  ilə  sol 
m
ədəciyin  arxa  divarının  qalınlığı  cəminin ikiyə 
bölünm
əsindən  alınan  nəticənin 1,3 sm-dən  çox  olması, 
transmitral  diastolik  axını  spektrinin  psevdonormal  tipi 
(E/A=1-2) s
əciyyəvidir;
 
- IIB m
ərhələdə sistolik disfunksiya üçün, sol mədəciyin atım 
fraksiyasının  45%-dən  az  olması,  sol  mədəciyin son 
diastolik ölçüsünün 5,5 sm-d
ən  çox  olması  və  ya sol 
m
ədəciyin son diastolik ölçü indeksinin 3,3 sm/m

- dan çox 
olması, sol mədəciyin sistolik sferiklik indeksinin 0,80-dan 
çox, sol m
ədəciyi divarlarının nisbi qalınlığının 0,29-dan az 
olması  xarakterikdir;  IIB  mərhələdə  diastolik disfunksiya 
üçün, m
ədəciklərarası çəpər qalınlığı ilə, sol mədəciyin arxa 
divarının  qalınlığı  cəminin  ikiyə  bölünməsindən  alınan 
n
əticənin 1,3 sm-dən çox, sol mədəciyin  arxa  divarı 
qalınlığının  1,2  sm-dən  çox  olması,  transmitral  diastolik 
axını spektrinin restriktiv tipi (E/A>2,1) səciyyəvidir.  
 
 
Xronik ür
ək  çatışmazlığının  funksional  siniflərinin  müəyyən 
olunması  üçün  xəstənin klinik vəziyyətinin qiymətləndirilməsi 
c
ədvəlindən (6 dəqiqəlik  yeriş,  oksigenə  olan təlabat göstəriciləri və 
klinik simptomlar) istifad
ə edilir.  
 
Xronik ür
ək çatışmazlığının müalicəsi aşağıdakı 6 məqsədi güdür:  
-  xronik ür
ək  çatışmazlığı  inkişafının  qarşısını  almaq,  yəni 
x
əstəliyin profilaktikası və birinci mərhələnin müalicəsi; 
 
306 


Yüklə 3,75 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   129   130   131   132   133   134   135   136   ...   145




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə