S. N. Alimetov, Ş. S.İBrahimova
Yüklə 3,75 Kb. Pdf görüntüsü
|
- xronik ür ək çatışmazlığı simptomlarının aradan götürülm əsi, yəni xəstəliyin IIA, IIB və III təzahürlü m ərhələlərin müalicəsi; - ür ək və digər orqanların qorunması yolu ilə xəstəliyin proqressivl əşməsinin ləngidilməsi, yəni I, IIA, IIB və III m ərhələlərdə kompleks müalicənin aparılması; - h əyat keyfiyyəti göstəricilərinin yaxşılaşdırılması; - hospitalizasiya hallarının azalması; - proqnozun yaxşılaşdırılması. Ür əyin sol mədəciyinin simptomsuz disfunksiyası diaqnozu qoyulandan sonra, y əni xəstəliyin I mərhələsi aşkar ediləndən sonra, xronik ür ək çatışmazlığı simptomlarının təzahürə çıxmasının qarşısını almağa çalışmaq lazımdır. Xəstəliyin simptomlu mərhələlərində si mptomların aradan qaldırılması ilə yanaşı, patoloji prosesin proqressivl əşməsinin ləngidilməsi də lazımdır. Əks halda simptomların aradan götürülm əsindən bir müddət sonra, xəstəlik yenidən təzahürlü residiv dekompensasiya sı ilə qayıda bilər. Odur ki, xronik ürək çatışmazlığının ürək, böyrək, beyin, damarlar və digər hədəf orqanlarının qorunması yolu ilə proqressivləşməsinin ləngidilməsi, yəni orqanların remodulyasiyalaşmasının qarşısının alınması, yüksək əhəmiyyət kəsb edir. Onu da yeri g əlmişkən qeyd edək ki, xronik ürək çatışmazlığı sistemli proses olub, n əinki ürəyin remodelləşməsini, həm də beyin, böyr ək, qaraciyər, damar, əzələ və sair orqanların patoloji zədələnməsini tör ədir. Beləliklə, xronik ürək çatışmazlığının inkişafının qarşısı alınmalı, simptom ları aradan qaldırılmalı və onun proqressivləşməsi l əngidiləməlidir. Xəstəliyə qarşı aparılan müalicə obyektiv effektivliyi ilə yanaşı, subyektiv olaraq yaxşı keçirilməli və həyat göstəricilərini yaxşılaşdırmalıdır. Xronik ürək çatışmazlığı ağır proqnoza malik xəstəlik olub, başlandığından sonrakı 5 ilin müddətində xəstələrin hamısı tələf olur. X əstələrin ömrünün uzadılması, müalicəsi və həyat keyfiyyəti göst əricilərinin yaxşılaşdırılması pəhriz, fiziki fəallıq rejimi, psixoloji reablitasiya, dispanserizasiya, medikamentoz, elektrofizioloji, c ərrahi, mexaniki üsullarla terapiya vasit əsilə əldə olunur. Aparılan müalicənin effektivliyi A, B v ə C kateqoriyalara ayırd olunur; əgər aparılan müalic ənin effektiviliyi iki samballı və nəzarətli sərbəst tədqiqatlar t ərəfindən təsdiq olunursa, onda A kateqoriya sayılır; əgər aparılan müalic ənin effektivliyi bir samballı, nəzarətli və sərbəst tədqiqat t ərəfindən təsdiq olunursa və ya alınmış nəticələrin yoxlanılmasına ehtiyac varsa v ə ya alınmış nəticələrin bəziləri ziddiyətlidirsə, onda B kateqoriyaya düşür; müalicənin C kateqoriyası empirik nəticələrə aiddir. Bundan başqa hazırda müalicənin tövsiyə sinifləri ayırd edilir; I sinif 307 müalic ə tövsiyələri bütün xəstələrdə göstərişdir; IIA sinif müalicə tövsiy ələri demək olar ki, göstərişdir; IIB sinif müalicə tövsiyələri demək olar ki, göst əriş deyildir və III sinif müalicə tövsiyələri mütləq əks göst ərişdir. Xronik ür ək çatışmazlığı ürək-qan damar xəstəliklərinin fasiləsiz inkişaf kontinuumun sonuncu etapı və həm də bir çox ürək xəstəliklərinin f əsadı olduğundan, sözügedən xəstəliklərin vaxtında və rasional müalic əsi, onun profilaktikasıdır. Başqa sözlə, ürək zədələnmələrinin müalic əsi, ürək çatışmazlığının və dekompensasiyanın qarşısını almaq dem əkdir. Ürək-qan damar xəstəlikləri kontinuumu, xronik ürək çatışmazlığının hələ olmadığı dövrü (A), ürəyin sol mədəciyinin simptomsuz disfunksiya dövrü (B), klinik t əzahürlü dövrü (C) və terminal dövrü (D) ayırd edir. Bütün bu deyilənləri nəzərə alanda məlum olur ki, arterial hipertenziyanın, piylənmənin, ÜİX-in, dislipidemiyanın, metabolik sindromun, şəkərli diabetin, ürək qüsurlarının vaxtında və rasional müalic əsi, siqaretçəkmənin və alkoqol qəbulunun dayandırılması, bədən çəkisinin azaldılması, xronik ürək çatışmazlığının yüks ək əhəmiyyətli profilaktikası sayılır. Xronik ür ək çatışmazlığında qeyri-medikamentoz müalicə p əhrizdən, yəni rasional qidalanmadan, siqaretçəkmə və alkoqol q əbulunun dayandırılmasından, fiziki fəallıq rejimindən, psixoloji reabilitasiyadan, dispanserizasiya v ə özünə nəzarətdən ibarətdir. Xronik ür ək çatışmazlığına düçar olmuş xəstələrin pəhrizi aşağıdakı tösviyələrə görə qurulmalıdır: - xör ək duzunun qəbulu, xəstəliyin simptomları və durğunluq d ərəcəsi artdıqca, azaldılmalıdır; I funksional sinif zamanı sutkalıq duzun miqdarı 3 qrama qədər azaldılmalı, II funksional sinif zamanı xörəklər duzsuz hazırlanmalı (1,5 q/sutka) v ə III funksional sinif zamanı xörəklər duzsuz m əhsullardan duzsuz hazırlanmalıdır (<1 q/sutka); - sutka ərzində qəbul olunan mayenin miqdarı I, II və III sinifl ər zamanı 1,5-2 litr arasında tərəddüd etməli; ağır dekompensasiya v ə IV sinif zamanı 1-1,5 litr arasında olmalıdır; - yem əklər təzə və keyfiyyətli məhsullardan hazırlanmalı, kalorili, vitaminli v ə zülallı olmalıdır; - yem əklər və qəbul olunan mayelər bədən çəkisinin artmasına səbəb olmalıdır; 1-3 gün ərzində bədən çəkisinin 1 kq- dan çox artması, bədəndə mayenin ləngiməsindən və dekompensasiyanın inkişaf riskindən xəbər verir; yeri g əlmişkən qeyd edək ki, xəstənin qəbul etdiyi və onun 308 Yüklə 3,75 Kb. Dostları ilə paylaş:
|