Sabirova rixsi abdukadirovna yuldashev nosirjon muxam edjanovich

ahamiyati
K onsentratsiya grad iyen ti b o'yicha m od d alar d iffiiziyasi, o ‘z o'zid an
k etu vch i jarayon
Konsentratsiya kam bo‘lgan tomonga. teskari y o ‘nalishga nisbatan diffuziya
tezligi k o‘proq bo'Iadi
Oddiy diffuziya (2.10-
rasm)
Kichik (qutblanmagan)
or ganik molekulalarni
(ster- oidlar va tireoid
gor-mon lari, yog'
kislotalari, ben- zol,
glitserol); kichik qutb-
langan zaryadlanmagan
molekulalarni (etanol,
m o- chevina, 0„ N „ CO„
N H „ H ,0 ) o ‘tkazadi.
-M axsus o ‘tkazuvchilam i
talab etmaydi (qandaydir
m exanizm lam ing
ishtiroki- siz diffuziyani
amalga oshi- radi).
Yengillashtirilgan
diffuziya (2.10-rasm )
Gidrofil moddalar diffuziyasini membrananing
gidrofob qavati orqaii o ‘tishini yengillashtiradi.
Katta qutblangan zaryad­
lanmagan molekulalam
(glyukoza, adenil nukle-
otidlar, K ’, Ca2* va bosh
qalar) o'tkazadi.
M axsus
o'tkazuvchilam i** yoki
oqsil strukturali kanal-
lami talab etadi (trans-
lokaza, permcaza kabi har
ikki y o ‘nalishda modda
o ‘tkazuvchilari; N a ‘,-
Ca2*- nasosi; valinom itsin
va boshqalar).
H*, piruvat va boshqalar
Passiv simport - ionlam i
bir tom onga o ‘tkazi lishi.
C1‘, HCO'3 va boshqalar.
Passiv antiport -
ionlam i qarama - qarshi
y o ‘n alishda o'tkazilishi.
37

---

Konsentratsiya gradiyentiga qarshi modda
ketm aydigan jarayon