SaqarTvelos teqnikuri universiteti biznes-inJineringis fakulteti ekonikuri kvlevis meTodebi


intervireba da anketireba ekonomikur kvlevebSi



Yüklə 1,39 Mb.
səhifə34/62
tarix11.04.2018
ölçüsü1,39 Mb.
#37122
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   62

5. intervireba da anketireba ekonomikur kvlevebSi

gamokiTxva verbaluri ekonomikuri dakvirvebis umniSvnelovanesi saxea. es meTodi Tavdapirvelad sociologebma da fsiqologebma gamoigones da masobrivi saxiT misi gamoyeneba gasuli saukunis 50-60-an wlebSi daiwyes. igi farTod gamoiyeneba ekonomikur sociologiasa da fsiqologiaSic - testirebis, eqsperimentirebis da sxv. mier.

gamokiTxva aris verbaluri (weriTi an zepiri) informaciis miReba mkvlevaris mier gamokiTxulebze pirdapiri zemoqmedebis gziT. is amas axorcielebs kiTxvebze pasuxis gacemis gziT specialuri dokumentebis daxmarebiT.

miuxedavad aSkara simartivisa, am meTodis efeqturi gamoyeneba mxolod im adamians SeuZlia, romelsac aqvs specialuri unar-Cvevea da profesiuli sociologiuri ganaTleba.

am meTodis gamoyenebis xelovneba mdgomareobs imis codnaSi, Tu ra ikiTxoT, rogor ikiTxoT, rogori kiTxvebi dasvaT da bolos, rogor davrwmundeT imaSi, rom miRebuli pasuxebis ndoba SeiZleba. aqve unda davumatoT ramdenime sxva piroba: rogor vkiTxoT, sad warvmarToT saubari, rogor gadamuSavdes monacemebi, SesaZloa Tu ara igives gageba gamokiTxvis Catarebis gareSe.

arsebobs gamokiTxvis ramdenime ZiriTadi saxe, magram ekonomikuri kvlevebisTvis pirvelxarisxovani mniSvneloba aqvs or maTgans - ekonomikur intervirebas da ekonomikur anketirebas.

interviu saerTod aris zepiri gamokiTxvis meTodi, sadac kvleva mimdinareobs gansakuTrebuli saubris formiT (formalizebuli an araformalizebuli) mkvlevarsa da respodents Soris. ekonomikuri intervireba aris formalizebuli an araformalizebuli saubris warmarTva respodentTan raime saxis ekonomikuri cnobebis an monacemebis miRebis mizniT.

formalizebuli interviu saSualebas iZleva, gadamuSavebul iqnas pirveladi ekonomikuri informaciis masivebi statistikuri meTodebiT da miRebul iqnas cnobebi raodenobrivi formiT, rac maTematikur modelebSi gamosayeneblad aris vargisi. araformalizebuli interviu saSualebas iZeva miRebul iqnas ufro „cocxali“ da „emociuri ekonomikuri monacemebi“, rac gamodgeba Semdgomi Tvisebrivi gadamuSavebisaTvis.

anketireba aris e.w. sociologiuri gamokiTxvis meTodi, sadac respodenti avsebs specialur anketas da pasuxobs mkvlevaris ama Tu im kiTxvebs. es kiTxvebi erTmaneTTan gansakuTrebul Sida erTobliobaSi arian CarTuli da Sedegad, mkvlevari iRebs samuSao hipoTezisaTvis socialuri informaciis masivs. Sesabamisad, ekonomikuri anketireba aris respodentTan formalizebuli saubari, rodesac es ukanaskneli atyobinebs interviuers raime saxis ekonomikur cnobas, pasuxobs ra anketis urTierTdakavSirebul kiTxvebs. intervirebisagan gansxvavebiT, ekonomikuri anketireba yovelTvis formalizebulia, xolo kiTxvebis umravlesobas „daxuruli“ saxe aqvs. anu kiTxvebi, romlebzec winaswar momzadebuli pasuxia gasacemi. ekonomikuri anketireba, intervirebisagan gansxvavebiT, ufro xSirad anonimurad da mkvlevar-interviueris uSualo monawileobis gareSe xorcieldeba.

anketirebis ZiriTadi principebi Semdegia: gamokiTxvis furcli formirdeba gamosakiTxi personis fsiqologiis gaTvaliswinebiT; mxedvelobaSi miiReba gamosakiTxis ekonomikuri kultura da praqtikuli sameurneo gamocdileba; kiTxvaris yvela azrobrivi bloki daaxloebiT erTnairi moculobis unda iyos; Tavdapirvelad unda iyos dasmuli ufro martivi kiTxvebi, romlebic respodentis sameurneo cxovrebas exeba, anu „movleniTi“ xasiaTis kiTxvebi, Semdgom ufro rTuli - „motivaciuri“, mere kvlav martivi, Semdeg yvelaze rTuli kiTxvebi da bolos „pasportikuli“ anu saerTo cnobebi respodentis Sesaxeb.

ekonomikuri intervireba da anketireba sul ufro farTod gamoiyeneba sxvadasxva saxis ekonomikuri informaciis misaRebad.

6. ekonomikuri monitoringi, rogorc ekonomikuri kvlevebis wesi


monitoringi (laT. „monitor“ - gamafrTxilebeli, Tavidan amcilebeli) aris dakvirvebis gansakuTrebuli saxe, romlis drosac kontroli xorcieldeba imaze, rom socialuri procesebi movlenebi imyofebodnen gansazRvrul parametrebSi, romlebic ar aRemateba Tavdapirvelad gansazRvrul farglebs. monitoringi moicavs sistematur dakvirvebas, cvlilebebis Sefasebas, prognozirebas da tendenciebis gamovlenas.

ekonomikuri monitoringi ekonomikuri dakvirvebis gansakuTrebuli saxea, rac gulisxmobs raime sameurneo procesze an movlenaze sistematur dakvirvebas, mosalodneli cvlilebebis Sefasebas, aseve prognozs da ama Tu im ekonomikuri tendenciebis gamovlenas.

ekonomikuri monitoringi aris ekonomikuri kvlevis umniSvnelovanesi tipi. aq damkvirvebeli ikvlevs sameurneo trendebs anu ekonomikuri ganviTarebis grZelvadian Tvisebriv da raodenobriv parametrebs. ekonomikuri monitoringi saSualebas iZleva winaswar iqnas gansazRvruli momavali trendebi da ekonomikuri ganviTarebis tendenciebi da am gziT SesaZlebeli gaxdes adreve momzaddes sapasuxo zomebi sameurneo situaciis gamosasworeblad an gasaumjobeseblad.

mocvis TvalsazrisiT, ekonomikuri monitoringi SeiZleba iyos globaluri, erovnuli, regionuli, lokaluri da wertilovani. dasakvirvebeli movlenis tipis mixedviT ekonomikuri monitoringi aris demografiuli, agraruli, samrewvelo, satransporto, finansuri, ekologiur-ekonomikuri da sxv. SesaZloa davasaxeloT, aseve, saerToekonomikuri monitoringi, rodesac dakvirvebas eqvemdebareba mTeli sameurneo sfero da dargi.

ekonomikur mecnierebaSi jer kidev saTanadod ar afaseben ekonomikur monitorings, rogorc dakvirvebis saxes, an dahyavT igi mxolod statistikuri monacemebis miRebamde. sinamdvileSi ki, monitoringi aris sameurneo kontrolis kompleqsuri meTodi, rac emyareba sxvadasxva saxis informaciis miRebas, maT Soris Tvisebrivi informaciisa. Tvisebrivi informaciis ugulebelyofa iwvevs monitoringis parametrebis gauaresebas da sagangebo an katastrofuli sameurneo movlenebis (krizisebi, defolti, sabirJo kraxi, gakotreba da sxv.) dadgomis winaswar gansazRvris SeuZleblobas.


7. ekonomikuri eqsperimentis cneba

cneba „eqsperimenti“ ori ZiriTadi mniSvnelobiT SeiZleba iqnas gamoyenebuli: erT maTgans SesaZloa ewodos mkacri (anu mecnieruli), meores ki - gafarToebuli (anu yoveldRiuri, Cveulebrivi). pirvel SemTxvevaSi adgili aqvs eqsperiments, rogorc zustad gansazRvrul pirobebSi mecnierulad Catarebul cdas, rac saSualebas iZleva, rom Tvalyuri iqnas midevnebuli mis mimdinareobaze da saWiroebis SemTxvevaSi araerTxel ganmeordes kidevac; meore SemTxvevaSi ki “eqsperimenti“-s qveS moiazreba nebismieri mcdeloba, Setanil iqnas sakvlev procesSi an movlenaSi raime saxis siaxle.

saWiroa ganisazRvros termini „eqsperimenti“-s mniSvneloba, rodesac saqme exeba ekonomikur eqsperiments.

pirveli azriT, ekonomikuri eqsperimenti aris raime sameurneo movlenis samecniero an sawarmoo kvleva aqtiuri zemoqmedebis gziT. amasTan, iqmneba raime axali ekonomikuri pirobebi winaswar dadgenili miznebis Sesabamisad da sameurneo procesis mimdinareobisas es pirobebi icvleba saWiro mimarTulebiT an TviT sameurneo procesi ikvlavwarmoeba xelovnurad misi modelirebis meSveobiT.

am TvalsazrisiT, ekonomikuri eqsperimentis mTavari mizania Semowmdes xelovnur sameurneo pirobebSi esa Tu is samecniero hipoTeza (damowmdes an uaryofil iqnas is). eqsperimenti aRniSnul SemTxvevaSi aris mxolod hipoTezis Semowmebis mecnieruli meTodi.

meore mniSvnelobiT ekonomikuri eqsperimenti aris sameurneo procesSi nebismieri inovaciis Setana, romelic gamodis mecnierebis an samecniero-sawarmoo praqtikis CarCoebidan.

es aris ekonomikuri eqsperimentis ukiduresad farTo da ukiduresad gamartivebuli gageba. ekonomikur eqsperimentad am SemTxvevaSi SeiZleba CaiTvalos nebismieri inovacia, maT Soris yvelaze radikaluric ki. aseT SemTxvevaSi ekonomikuri transformaciebis mniSvnelovani nawili yofili sabWoTa respublikebis istoriidan SesaZloa ekonomikur eqsperimentad CaTvliliyo. maSin yvelaze „ekonomikur eqsperimentebad“ SegveZlo CagveTvala „samxedro komunizmi“, axali ekonomikuri politika (nepi), koleqtivizacia, privatizacia da sxv.

Cven SemdgomSi cnebis „eqsperimenti“ mxolod pirvel mniSvnelobas gamoviyenebT anu ekonomikuri (sameurneo) eqsperimentis qveS vigulisxmebT mxolod mis mecnierul mniSvnelobas. umeteswilad, ekonomikuri eqsperimentis meore mniSvnelobas literaturuli, yoveldRiuri, cxovrebiseuli variantis saxe aqvs, rac mxolod yoveldRiuri, Cveulebrivi ekonomikuri codnis doneze gamoiyeneba.




Yüklə 1,39 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   62




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə