Selçuk iletiŞİM

Kadın Örgütlerinin İnterneti Alternatif Medya Olarak Kullanımı… (34-55)
55
Information Communication&Society, 4(4),
595-614.
Puente  S  N  ve  Jimenez  A  G  (2009)  New
Technologies and New Spaces for Relation:
Spanish Feminist Praxis Online, European
Journal of Women’s Studies 16(3), 249-263.
Sanlı L (2005) Politik Kültür ve Toplumsal
Hareketler, Alan Yayıncılık, İstanbul.
Sparks C (1994) Civil Society and Informition
Society as Guarantors of Progress, S. Splichal,
A. Calabrese ve C. Sparks (eds), Information
Society and Civil Society, Perdue University
Press, West Lafayette, 21-49.
Splichal S (1994) From Civil Society to
Information Society, S. Splichal, A. Calabrese
ve C. Sparks (ed),  Information Society and
Civil Society, Perdue University Press, West
Lafayette, 50-77.
Street J (1997) Remote Control? Politics,
Technology and Electronic Democracy,
Europen Journal of Communication, 12(1), 27-
42.
Şahin Başfırıncı Ç (2008) Bir Pazarlama İleti-
şim Medyası Olarak Web Ortamında İçerik
Analizi Yapmanın Güçlükleri ve Olası Çözüm
Önerileri, Yönetim, 19(6), 52-71.
Tanrıöver H U, Vitrinel E ve Sözeri C (2009)
Gözlemlerden Eylemlere: Türkiye’de Cinsiyet-
çi Olmayan Bir Medyaya Doğru…”, İleti-ş-im
(10), 33-51.
Tekeli Ş (1988) Kadınlar İçin Yazılar (1977-
1987), Alan Yayıncılık, İstanbul.
Tekeli Ş (1993) 1980’ler Türkiye’sinde Kadın-
lar, Ş. Tekeli (yay haz), 1980’ler Türkiye’sinde
Kadın Bakış Açısından Kadınlar, İletişim Ya-
yınları, İstanbul, 15-50.
Terkan B ve Serarslan M (2007) Bıyıklı Kadın
Metaforunun Köşe Yazılarında Algılanışı ve
Sunumu Üzerine Eleştirel Bir Bakış, Medya ve
Siyaset Uluslararası Sempozyumu Cilt 2, 15-17
Kasım 2007, İzmir, 780-794.
Timisi N ve Ağduk Gevrek M (2007) 1980’ler
Türkiye’sinde Feminist Hareket: Ankara Çev-
resi, A. Bora ve A. Günal (der), 90’larda Tür-
kiye’de Feminizm, İletişim Yayınları, İstanbul,
13-39.
Timisi N (2003) Yeni İletişim Teknolojileri ve
Demokrasi, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara.
Treichler, P A ve  Wartella E (1986)
Interventions: Feminist Theory and Communi-
cation Studies, Communication (9), 1-18.
Van Aelst P ve Walgrave S (2002) New Media
and New Movements? The Role Of The
Internet In Shaping The ‘Anti-Globalization’
Movement, Information, Communication &
Society, 5(4), 465-493.
Van Zoonen L (2002) Gendering the Internet:
Claims, Controversies and Cultures, European
Journal of Communication 17(1), 5-23.
Wimmer R D ve Dominick J R (2007) İçerik
Çözümlemesi, G. Şendur Atabek ve Ü. Atabek
(der), Medya Metinlerini Çözümlemek, Siyasal
Kitabevi, Ankara, 19-47.
Wongtawatchai N (2000) Is Cyberspace a New
Communicative Space for Women, Gender,
Technology and Development 4(2), 271-276.
Yılmaz İ (2008) Hareket ve Kurumsallaşma
Arasında Türkiye’de Kadın Mücadelesi: Eşitlik,
Özgürlük, Farklılık, D. Çetinkaya (der), Top-
lumsal Hareketler, İletişim Yayınları, İstanbul,
525-567.

---

İNTERNETTE YIKICI GEMEİNSCHAFT:
OKUYUCU TARTIŞMALARINDA ALBAY ÇİÇEK OLAYI
Haldun Narmanlıoğlu
*
ÖZET
Richard Sennett’in ‘kamusal insanın çöküşünü’ tespit ederken kullandığı ‘yıkıcı gemeinschaft’
(cemaat/topluluk) kavramı, kişinin kendisini bir topluluğa bağlı hissetmesi uğruna katılık ve dışla-
yıcılığa başvurmasını ifade eder. Sennett’e göre günümüzde kamusal alandan çekilen insanlar,
kendilerini çatışma üzerinde temellenmiş toplulukların kolektif kimliklerinde ifade eder. Sennet’in
kavramını açıklarken çözümlediği Yüzbaşı Dreyfus davası hakkındaki karşıt irrasyonel kamusal
tartışmaların bir benzeri, Türkiye’nin gündemini etkileyen Albay Dursun Çiçek olayında yaşan-
mıştır. Bu çalışmada, yeni bir kamusal alan oluşturma potansiyeline vurgu yapılan internetteki
bazı haber siteleri ile ulusal gazetelerin internet sürümlerinde Albay Çiçek olayıyla ilgili okuyucu
tartışmaları incelenerek ‘yıkıcı cemaat’ kavramı üzerinden değerlendirilmeye çalışılmıştır.
Anahtar sözcükler: Yıkıcı gemeinschaft, kamusal alan, internet
‘DESTRUCTIVE GEMEINSCHAFT’ ON INTERNET:
THE COLONEL ÇİÇEK AFFAIR AT THE READER DISCUSSIONS
ABSTRACT
The conception of ‘destructive gemeinschaft’ (community), which Richard Sennett used to deter-
mine ‘the fall of public man’, expresses to apply stiffness and excluding at the expense of feeling
belong to a community. According to Sennett, today the people who left public sphere, represents
their self by the collective identity of communities based on conflict. Similar opposite irrational
public discussions about captain Dreyfus case, which Sennett analise to express his conception,
has experienced about the colonel Dursun Çiçek affair which impressed Turkey’s agenda. In this
study, the reader discussions about the colonel Çiçek news on Internet, emphasized the potential of
constructing new public sphere, has examined according to the conseption of ‘destructive gemein-
schaft’.
Keywords: Destructive gemeinschaft, public sphere, internet
*
Arş. Gör., İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi
GİRİŞ
Bir zamanlar toplumun ortak yararını belirle-
meye ve gerçekleştirmeye yönelik düşünce,
söylem ve eylemlerin üretildiği kamusal alan,
siyasi, ekonomik ve iletişim ajanlarının etkisiy-
le büyük bir değişim yaşamıştır. Bu değişimin
izlerini özel alanın kamusal alana göre geniş-
lemesinde, bireyin toplumdaki etkin rolünden
geri çekilip pasifleşmesinde, kamusal alanın
tanışılan, tartışılan, fikir üretilen alan olmaktan
ziyade ev ve iş yeri arasında transit geçiş yapı-
lan bir mekâna dönüşmesinde bulabiliriz. Med-
yanın ticarileşmesiyle yeniden feodalleşen
kamusal alandan özel hayata çekilen insanın,
sosyal yönü sakatlanmıştır.
En temel topluluk tipolojisi olan
“gemeincschaft” (cemaat/topluluk) kavramının
homojen özelliği ile ötekine olan tahammülsüz-
lüğün “yıkıcılığı”, Richard Sennet’in “kamu-
sallığı çökmüş insanın” (2002) yeni sosyal
ağını tanımlarken kullandığı “yıkıcı cemaat”
kavramının bileşenleri olarak karşımıza çık-
maktadır. Sennet'in Yüzbaşı Dreyfus davası
hakkında yazılı basın üzerinden yaşanan irras-
yonel kamusal tartışmaları çözümleyerek
(2002: 311-325) ortaya koymaya çalıştığı "yı-
kıcı gemeinschaft", ‘öteki’ni dışlayarak gerçek-
leştirilen bağlılık üzerine kurulur. Kişinin ken-
disini kim olduğunu tanımlayarak ilan etmesi,
ardından bu tanımlama paralelinde dışta kalan-
lardan arınması gerekir. Kamusal tartışma,
eleştirel rasyonelliğin kaybedilmesiyle temelde
cepheleşmeyle oluşmuş taraflar arasındaki
“irrasyonel” atışmalardan öte bir şey değildir.
Reddetmek ve dışlamak, sağlıklı işlemeyen bir
iletişim ortamını işaretler.

---