SəQƏleyn iKİ AĞir yüK “quran və ƏHLİ-beyt” HƏDİSİNİN ŞƏRHİ

5. Muhəmməd ibn Əli ibn Bilal: 
Kutubul-ərba`ada ondan 
rəvayət olunmuş hədislərinin sayı 
400
-dür. Məlundur (yəni: Əhli-
beyt tərəfindən lənətlənmişdir.) (Ricalul-Hilli səh.274). 
6. Səhl ibn Ziyad: 
Kutubul-ərba`ada ondan rəvayət olunmuş 
hədislərinin sayı 
1758
-dir. Nəcaşi öz ricalında onun barəsində 
demişdir: “Hədisdə zəifdir, ona güvənmək olmaz...” (Ricalun-
Nəcaşi səh.185) 
Ğadairi onun barəsində demişdir: “Dini və rəvayətləri xarab 
olan, çox zəif bir ravidir.” (Ricəlul-Ğadairi səh.67 Seyyid 
Muhəmməd Rza əl-Hüseyninin təhqiqi ilə) 
7. Safvan ibn Yəhya: 
Kutubul-ərba`ada ondan rəvayət 
olunmuş hədislərinin sayı 
933
-dür. Yalançı və lənətlənmiş bir 
ravidir. (Ricalul-Kəşşi səh.553, Məməqani “Tənqihul-məqal” 
2/100) 
8. Abdurrəhman ibn əl-Həccac: 419 
hədis rəvayət etmiş bu 
şiə ravisi, imamlar tərəfindən lənətlənmiş bir ravidir. (Ricalul-Xoi 
15/132 və 21/37) 
9. Əli ibn Əbi Həmzə: 499
hədis rəvayət etmiş bu şiə ravisi, 
lənətlənmişdir. (Ricalul-Hilli səh.232) 
Xülasə,
 
bu cür yalançı və Əhli-beyt tərəfindən lənətlənmiş şiə 
raviləri həddən artıq çoxdur. Bu ravilərdən bəzilərinin adını qeyd 
edirəm: 
Yunus ibn Zabyan
(Ricəlul-Xoi 21/204), 
Muhəmməd ibn 
Musa
(Ricalul-Xoi 18/301), 
Yunus ibn Abdurrəhman əl-Qummi

---

46 
(Ricəlul-Kəşşi səh.544), 
Mufəddəl ibn Ömər
(Ricəlul-Kəşşi 
səh.390), 
Əhməd ibn Hilal
(Ricalul-Hilli səh.274), 
İshaq ibn 
Muhəmməd
(Ricalu İbn Davud səh.425), 
Salih ibn Uqbə
(Ricalul-
Hilli səh.230), 
Əli ibn Əhməd əl-Kufi 
(Ricalul-Hillisəh.233), 
Abdullah ibn Abdurrəhman 
(Ricəlul-Ğadairi səh.76-77), 
Əbul-
Abbas
(Ricəlu İbn Davud səh.567), 
Muhəmməd ibn Musa ibn İsa
(Ricəlu İbn Davud səh.511) və.s. Şiə məzhəbinin ən mötəbər dörd 
hədis kitabında məlun (yəni imamlar tərəfindən lənələnətlənmiş) 
ravilər tərəfindən