Sevda quliyeva az ə r ba y ca n soraq-məlumat əDƏBİyyati yaranması, m üasir V əziyyəti və
Yüklə 1,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Soraq-molumat ədəbiyyatınm bir qismini ümumi, ümumi-sahə- vi məlumat kitabları təşkil edırdi.
- BaKy»
1940-cı illərdə sahəvi soraq-m əlum at nəşrlərinin tirajı (hər birinin) 1000-2000 nüsxə olurdusa, 1940-60-cı illərdə onlann hər birinin tirajı 3000-8000 nüsxə, bəzən daha çox oluıdu. Məsələn, «1 IpaıciHııecKHH cnpaBOHHHK MexaHHKa KOHToptı 6ypeHH«» - 3000, Quliyev Q.B. «Cnpa- b o h h h k
no TexHHKe 6e3onacH ocra b H eıjne/joD biB aıom eH npoM biuuıeH - h o c t h » - 3000, «CnpaBOHHHK M acT epa ııo floöbine Hec})'ra» - 8000, «CnpaB04HHK ö ypoB oro M acTepa» - 10000 nüsxə ilə çap edilmişdir. Bütün bu qeyd etdiyimiz nailiyyətlərə baxm ayaraq, 1960-cı illə- rə qədərki dövrdə respublikam ızda çap edilən soraq-m əlum at nəşr- ləri m üxtəlif və ümumiyyətlə geniş oxucu qruplarının tələbatını ödəməmiş, o n d a n geri qalm ışdı. Bir çox elm, texnika, sənaye və is- tehsalatın kom pleks məsələlərinə, m ühüm m övzulara aid soraq- m olum at kitablarım n və sahəvi xarakterli ensiklopediyaların, en- siklopedik xarakterli lüğətlərin nəşrinə böyük ehtiyac duyulurdu [ 1 8 1 ,« ] . X X əsrin 60-70-ci illəri respublikam ızm xalq təsərrüfatım n və iqtisadiyyatının, elmin, təhsilin, m ədəniyyətin, o cümlədən kitabçı- lıq işinin m kişafında m ürəkkəb və ziddiyyətli dövr hesab olunur. D övrün xüsusiyyəti A zərbaycanda bütün növ təhsil sisteminin inki- şafım, ixtısaslı kadrlarm hazırlanm asm ı çox əsaslı şəkildə qarşıya qoyurdu. Bu dövrün digər bir xüsusiyyəti ondan ibarət idi ki, elmi- texniki tərəqqi sürətlənir, elmi-texniki m əlum atm həcmi artır, oxu- cuların elm i-texniki m əlum atı əldə etm əyə tələbatları güclənirdi. Belə bir şərait kitab nəşrinin üm umi inkişafım, sahəvi kitab nəşrinin və tiplər, seriyalar üzrə k ita b çapmı da irəli sürürdü. Doğ- rudur, bəzi sahələrdo, məsələn, ümumi kitab nəşrində, kitabm tipo- logiyasında, o cümlədən soraq-m əlum at nəşrlərinın buraxılmasın- da müəyyən nailiyyətlər əldo edilm işdir [128, 172-188]. A m m a bu nailiyyət m üxtəlif oxucu qruplarının tələbatm dan geri qalırdı. Belə ki, bütün oxucu qruplarm m , xüsusilə ayrı-ayrı sa- hələrin mütəxəssislərinin soraq-m olum at ədəbiyyatlarına tələbatla- rı çox artm ış və genişlənmişdi. Bu dövrdə m üxtəlif oxucu qruplarm ın soraq-m əlum at nəşrləri- nə a rta n tələbatları respublikam ızın Azərnəşr, A zərneftnəşr, M aa- rif, Elm və G ənclik nəşriyyatlannın çapdan buraxdıqları ümumi, sahəvi, mövzu, təqvim və s. soraq-m əlum at nəşrləri vasitəsilo müəyyən qədər ödənilmişdir. M əsələn, yalnız 1969-cu ildə respubli- kam ızda 94 adda 391,4 m in nüsxə ümuıni tirajla m əlum at odə- biyyatı buraxılm ışdı [82, 235-238). Texnikanın ayrı-ayrı sahələri üzrə çap edilmiş bir sıra soraq- məlumat nəşrləri oxucuların rəğbotini qazanm ış, geniş yayılmış və istifadə edilmişdir. A.Əliyev, M .İbadov, Q .M əm m ədov və b. «Mülki və sənaye tikintisinə dair m əlum at kitabı» (1961. - I h.): S.Hüseynov və Ə.M əm mədov. «Çilingərin soraq kitabı» (1963); F.Fərzoliyev vo V.İ.Timofeyev. «Elektrik qaynaqçısının sorğu ki- tabı» (1964); A.H.Bədəlov. «Suvaqçının soraq kitabçası» (1963); M .İbadov. «Bənnanın soraq kitabçası» (1963); «Azərbaycan kənd təsərrüfatı bitkilərinin ziyanvericiləri və xəstəlikləri: soraq kitabı» (1965); Ə.İsmayılov. «Qazçmın m əlum at kitabçası» (1966); M .Ba- ğırov. «Kənd inşaatçısının məlumat kitabı» (1966); Z.M öhsüm ov. «Aqrokim yaya dair qısa məlumat kitabı» (1966) və s. nəşrlər qeyd etdıyimiz m onada diqqətəlayiqdir. Sahəvi soraq-m əlum at nəşrlərinin bir qism ini tədris xarakterli m əlumat kitabları təşkil edir. Bu cür soraq-m əlum at nəşrləri osa- sən rus dilində R usiyada buraxılmış noşrlərin A zərbaycan dilindo ölkəmizdə buraxılmış nümunələri idi. Belə noşrlərə nüm uııə olaraq - N .İ.K o şk in vo M .Q.Şirkeviç. «Elementar fızikadan məlumat kitabı» (1965); M .Y.V ıqodski. «Elementar riyaziyyatdan m əlumat kitabı» (1965) vo s. soraq- molumat kitablarını göstərə bilərik
Bu
cür m əlum at kitablarından - «Kim,
nə vaxt, no üçün?» (1962); M .M ahm udov. «Dənli bitki to- xumlarının keyfıyyəti və səpin normasını müəyyən etmok üçün m əlumat kitabı» (1962);
M.M.FyceHHOB h
A.r.FrH3apoB. «KparKHH c n p a B O M H H K ııo KypopTaM A3ep6aHA>Kana» (1964); A .BapaKHiı, A.MaxMy;ı6eKOBa h
IlI.Ba6aeB. «KpaTi (1964); «X alq (1965);
H e tjr ıc H (cnpaBOM naa
K H H r a ) » (1966);
«BbiTöBoe o6cjıy>KHBaHHC b (1966);
«CnpaBOM- HHK n o Bpe/IHI>IM
BCIIieCTBaM, npHMeHflfMblM fia IipOH3BO/ICTBe H B
jıa6 o p aT o p H > ıx H e (])T e ııe p e p a 6 a T b iB a ıo m e ro 3aB O ^a» 1970-ci illor A zərbaycanda elmin, təhsilin və m ədəniyyətin yük- səlişi ilə səciyyələnən dövr kimi diqqəti cəlb edir. Elmin, texnikanın və sənayenin inkişafı, bu sahələrdə baş verən inteqrasiya vo dife- rensiasiya proscsini xeyli sürətləndirmiş, elmi-texniki m əlum atın
Yüklə 1,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|