SeyfəDDİn qəNİyev tariyel qəNİ
Yüklə 2,34 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- “Bratya İeqovı” (İeqov qardaşları)
T əəssüf ki, belə olmadı. Nəinki biz buraxılmadıq, əksinə, h əbs düşərgələri yenidən, özü də daha böyük bir sürrətlə dol- mağa başladı. Yeni g ələn siyasi dustaqların da “cinayəti” təxminən bi- zimki kimi q əribə idi. Lakin bunların arasında gənclər daha çox idi. Yeni g əlmiş siyasi dustaqların demək olar ki, əksəriyyəti Ukrayna, Belorusiya, Moldaviya, Piribalti ka respublikaları və RSFSR-nin q ərb rayonlarından olub, müharibə dövründə işğal olunmuş zonalarda yaşayan yerli əhalidən ibarət idi. İşğal dövründ ə müxtəlif mülki idarələrdə: hesabdar, hakim, müəllim, müh əndis, katib, dilmanc, qarovulçu, dükandar və s. peşələrdə işləmişdilər. Dig ər bir qismi zorla polis xidmətinə cəlb olunanlar idi. Bütün bu şəxslərin demək olar ki, hamısı imkan olan kimi partizanlara qoşulmuş və ya sovet ordusu sıralarına daxil ol- muş, müharibənin axırına kimi döyüşlərdə iştirak etmiş, çoxlu igidlikl ər göstərmiş, əlil olmuş, müxtəlif orden və medallarla t əltif olunmuşdular. Bütün bunlar h əmin şəxslərin istəmədən etmiş olduqları x ətanı müəyyən qədər yüngülləşdirməli idi. Lakin nədənsə, hər yerd ə tiribunallarda bir cür hökm çıxarırdılar – 25 il. Başqa bir qism siyasi məhbuslar-bunlar əsasən 18-25 yaşlı gənclər idi – müharibədən sonra heç bir cinayət etmədik- l əri halda həbs olunmuşdular. Bunları, əslində mövcud olma- yan müxt əlif antisovet təşkilatlarda iştirak etməkdə, müxtəlif xarici ədəbiyyat oxumaqda, toplanışlar keçirməkdə təqsirləndi- rirdil ər. H ərbi əsirlər siyasi dustaqların içərisində çoxluq təşkil edirdi. Onların arasında bütün xalqların nümayəndələri var idi. Bunların haqqında edilən zülm heç yerə-göyə sığışan şey deyildi. Əlində tüfəng vətəni müdafiə edəsən, sonra da səni “v ətən xaini” adlandırsınlar. ~ 201 ~ Q ərb rayonlarından olan bir sıra məhbusların cinayət işi lap gülm əli idi. Onların 1940-cı ilədək (yəni həmin rayonlar SSRİ tərkibinə qoşulanadək) maarif, tibb, inzibati və hərbi orqanlarda xidm ət etdiklərinə görə həbs etmişdilər. Yaşlı bir kişi olan Çervak deyirdi: – Ay canım, axı mən nə biləydim ki, bizim yerlər sovet ərazisinə qoşulacaq. Həm də ki, müəllim harda işləyir? – M əktəbdə. Mən də məktəbdə işləmişəm. İntəhası, o zaman bizim yerd ə başqa bir dövlət quruluşu var idi. Məgər bundan öt əri adamı həbs edərlər? Bizim günahımız nədir? Doğrudan da, bizim MVD və MQB-nin bu illərdə həbs etdiyi adamların demək olar ki, hamısı vətənə və xalqa səda- q ətli insanlar olduqlarına görə həmişə ancaq bu sualı verirdilər: – Bizim günahımız nədir? Müharib ə qurtarana yaxın həbs düşərgələrində çoxlu dindarlar görünm əyə başladı. Bunlar siyasi məhbus adlansalar da, əslində siyasətdən son dərəcə uzaq adamlar idi. Doğrudur, bunların arasında katolik kilsəsinə mənsub olan olduqca m ədəni və savadlı adamlar var idi. Lakin onlar da siyasətə qoşulmurdular. Düşərgəyə qədəm qoyduqları ilk gündən etibarən onlar m əhbusları dini təşkilata “Bratya İeqovı” (İeqov qardaşları) t əşkilatına cəlb etməyə başladılar. Bizd ə heç bir kitab, qəzet və s. olmurdu. Fəqət, bunlar nə üsullasa müxt əlif dini ədəbiyyat və hətta həmin təşkilatın Amerikada n əşr olunan “Armaqeddon” adlı aylıq məcmuəsini d ə əldə edirdilər. Bunlarda “İncil”-in demək olar ki, bütün dill ərə tərcüməsi var idi. Çoxları kimi mən də uzun illər kitab görmədiyimdən, bu m ətbuatla maraqlandım. Aman dostum! Bu “Armaqeddon” m əcmuəsində nələr yazılmır... Bu ki, h əqiqi mənada sosializm quruluşuna zidd olan bir şeydir. ~ 202 ~ Bu t əşkilatın üzvləri bir-birinə qardaş deyirlər. Onların yegan ə vasitəsi dini təbliğatdır. Bu şəxslərdən birisi Latış keşişi Adonis m ənimlə yanaşı yatırdı. O, çox qoca, mən isə xəstə olduğumdan bizə 1ay dinclik vermişdilər. Bu 1 ayın ərzində biz bekar qalıb xeyli söhbət etdik. Adonis bütün var qüvvəsini sərf ed ərək məni mənsub olduğu dini təşkilata cəlb etməyə çalışırdı. Əvvəllər mən buna əhəmiyyət vermirdim. “Qoy nə deyir, desin” – dey ə düşünürdüm. Lakin günlər keçdikcə onun təb- liğatı məni bezikdirməyə, əsəbləşdirməyə başladı. Mən əvvəl n əzakətlə, bir qədər sonra tündlüklə və ən axırda kobudluqla m əndən əl çəkməyini xahiş etdim. Q əribədir, bu insanda ən böyük təbliğatçılıq məharəti, nə böyük irad ə var. Mən hətta onu ağır sözlərlə təhqir edəndə bel ə, üzündəki mülayimliyi dəyişmir, dilindəki şirin sözlər acısı ilə əvəz olunmur. Afərin, bax təbliğatçı belə lazımdır: inandırmağı bacaran, sakit və iradəli. *** Dostum! M əktubu qurtarmışdım ki, azərbaycanlı yoldaş- larımızdan biri təsadüfən düşərgənin içində öldü. O, qapıdakı odun q alağından odun götürmək istərkən iri bir buz parçası gic- gahına düşür və elə oradaca ölür. M ən bu 9 il ərzində minlərlə yoldaşın öldüyünü görmü- şəm. Biçarə məhbuslar payız milçəyi kimi hər gün 5-5, 10-10 qırılırdı. Lakin bu ölüm o birilərindən fərqlidir. M əsələ burasındadır ki, İslam (ölən yoldaşımızın adı belə idi) istirah ət günü öldü. Hamı düşərgədə idi. Meyiti gətirib baraka qoydular. Aradan 5 d əqiqə keçməmiş nəzarətçilər gəlib onu apar- maq ist ədilər. Məhbuslar bir-birinin sözünü kəsə-kəsə xahiş etm əyə başladılar ki, qoy meyiti özümüz basdıraq. Nəzarətçilər çox dedil ər, məhbuslar az eşitdilər, əlacsız qalan nəzarətçilər r əisin yanına şikayətə getdilər. ~ 203 ~ Yüklə 2,34 Mb. Dostları ilə paylaş:
|