məqsədəuyğun deyildir. Əlbəttə, burada ölçünün və rənglərin
nümayiş etdirilməsi nəzərdə tutulmur. Kitabxanaların
təcrübəsi təsdiq edir ki, əyani təbliğat üsulları sırasında kitab
sərgiləri daha çox kütləvi xarakter daşıyır. Çünki kitab
sərgiləri kitabxana-biblioqrafiya fəaliyyətinin bütün iş
növlərində istifadə olunur. Bir cəhəti qeyd edək ki, oxucu
sərgi vasitəsilə buradakı kitablarla təmasda olarkən onu
araşdırır, hər hansı kitabın özü üçün nə dərəcədə lazımlı
olduğunu müəyyənləşdirə bilir. Bununla bərabər tövsiyə
olunan ədəbiyyatla sərgi vasitəsilə tanışlıq oxucuda həmin
kitaba daha dərin məqsədyönlü maraq oyadır. Kitabxanalarda
təşkil edilən kitab sərgiləri məqsədinə və məzmununa görə
iki növə bölünür:
Məlumat
xarakterli universal sərgilər,
Tövsiyə xarakterli sərgilər.
Bu gün müxtəlif oxucu qrupları üçün tövsiyə xarakterli
sərgilər (mövzu sərgiləri) daha əhəmiyyətli hesab olunur.
Çünki hər hansı yaş qrupundan olan oxucular üçün müvafiq
mövzu üzrə ədəbiyyatı bütöv şəkildə görüb onu araşdırmaq,
lazım olanları seçib götürmək imkanı yaranır. Bu gün bütün
kitabxanalarda təşkil olunan hər hansı mövzu sərgisinin
başlıca məqsədi həmin kitabxananın fondu əsasında hər hansı
aktual mövzuya və ya problemə dair kitabları oxucuların
nəzərinə çatdırmaq və oxunmasına maraq yaratmaqdır.
Mövzu sərgilərinin məqsədi müəyyən bir mövzuya həsr
оlunmuş kitabları охuculara əyani şəkildə tövsiyə еtməkdən
ibarətdir. Mövzu sərgiləri həm də kitabxananın oxucularını
fondun ayrı-ayrı şöbələrinin tərkibi ilə tanış edir. Bütün
bunları nəzərə alaraq hər bir kitabxanaçı oxucuların ümumi
ehtiyacı baxımından və elmin, istehsalatın tələbatından asılı
olaraq özünün işlədiyi kitabxananın fondunun məzmununun
açılması üçün rəngarəng mövzularda sərgilərin təşkilinə
böyük əhəmiyyət verməlidir. Hər bir kitabxananın fondunda
siyasi, mənəvi, tarixi, təhsil və tərbiyə, sahəsindəki
uğurlardan, eləcə də mövcud problemlərdən bəhs edən
ədəbiyyata oxucuların nəzərini cəlb etmək üçün “Bizim
gələcəyimiz”, “Milli qəhrəmanlarımız”, Azərbaycana qarşı
ermənilərin soyqırım siyasəti ilə əlaqədar “Tarixi həqiqətlər”,
Heydər Əliyevin doğum günü ilə əlaqədar “Ulu öndər”,
“Ölkəşünaslıq və diyarşünaslıq” və s. sərlövhəli tematik
sərgilər həmin mövzularda mövcud kitabların oxunuşuna
müsbət təsir göstərir. Məktəb kitabxanasında uşaqları şair və
yazıçıların həyat və fəaliyyəti ilə tanış etmək, məktəbli
oxucuları onların əsərlərini mütaliə etməyə yönəltmək üçün
maraqlı
mövzu
sərgiləri
təşkil
edilməsi
xüsusilə
əhəmiyyətlidir. Bu sərgilərdə əyanilik böyüklər üçün təşkil
olunan sərgilərlə müqayisədə daha güclü olmalıdır. Çünki
böyüklərlə müqayisədə hər bir məsələ barədə əyanilik
uşaqlarda daha aydın təsəvvür yaradır. Ümumiyyətlə, istər
yaşlı oxucular, istərsə də uşaq oxucular üçün mövzu sərgiləri
təşkil edərkən onun mövzusunun məqsədəmüvafiq seçilməsi
vacib şərtdir. Çünki mövzu sərginin mövzusunun seçilməsi
kitabxananın oxucularının ümumi marağının nəzərə alınması
və sərginin oxucu istiqamətinin müəyyənləşdirilməsi ilə sıx
əlaqədardır. Oxucuların marağının və sorğularının nəzərə
alınması sərgidə nümayiş etdirələcək materialları müəyyən-
ləşdirməyə kömək edir. Mövzu sərgiləri təşkil edərkən birinci
növbədə uğurlu sərlövhə seçilməlidir. Başlıq qısa və aydın
оlmalıdır. Sərginin sərlövhəsi diqqəti cəlb edən, hər kəsdə
maraq oyadan, bir qədər də pafoslu olmalıdır,
оnun rəngarəng
və çağırış ruhlu оlmasına хüsusi fikir vеrməlidirlər. Məsələn:
“Qalх ayağa, Azərbaycan!”, “Nahaq qan yеrdə qalmaz”,
“Azərbaycanın müstəqilliyi əbədidir”, “Vətən mənə оğul
dеsə...”, “Qanlı şənbə gеcəsi”, “Хоcalı – əsrin faciəsi”,