seçilmiş mövzudan və materialın həcmindən asılı olaraq qısa,
10-15 gün ola bilər. Oyunları uşaq və gənclər üçün sevimli
nağılların qəhrəmanlarını canlandırmaq qabiliyyətinə malik
oxucuların iştirakı ilə hazırlamaq daha maraqlı olar. Əgər
oyunda ədəbi qəhrəman iştirak edirsə emosional qavrayış
daha çox inkişaf edir. Məlumdur ki, bu halda uşaqlar
materialı daha yaxşı mənimsəyir və maraqları artır. Breyn-
rinq və KVN-lər gənc nəslin maraqlandırılmasında
əvəzolunmaz vasitədir. Bu oyunların mahiyyəti ondan
ibarədir ki, onlar yarışma xüsusiyyətlərinə malikdir, qeyri-
formal şəraitdə keçir, şagirdə özünü və biliyini göstərmək
imkanı yaradır. Onlar kollektiv düşünmə təcrübəsinin
formalaşmasına imkan yaradır, cəld reaksiya qabiliyyətini
inkişaf etdirir, bütün sinfin hazırılıq və bilik səviyyəsini
yoxlamağa imkan verir. Breyn-rinqlərlə yanaşı əhəmiyyətli
və lazımlı məlumatları əhatə edən sərbəst tapşırıqlar verilən
fərqli oyunlar da keçirmək lazımdır. Bu oyunlar şagirdlərdə
öyrənmə həvəsini stimullaşdırır.
Ədəbi oyunların və yarışların keçirilməsinə hazırlıq
metodikası. Əvvəlcə nəzərdə tutulmuş auditoriyadan asılı
olaraq oyunun məqsədi, mövzusu və forması düşünülür.
Kitabxanaçı müstəqil və ya fənn müəllimi ilə birlikdə sualları
hazırlayır, şərtləri düşünür, keçiriləcək oyunun ssenarisini
yazır. Sonra kitab sərgisi hazırlanır və ədəbiyyat xülasəsi
keçirilir.
Seçilmiş
iştirakçıları
keçiriləcək
oyunun
istiqamətləri ilə əvvəlcədən tanış etmək olar. Nəzərdə
tutulmuş vaxtdan bir-iki həftə əvvəl tamaşaçılar üçün rəngli
elanlar asılır. Münsiflər heyəti müəyyən edilir. Oyunun
keçirilməsi zamanı bayram əhvalı yaratmaq məqsədilə
xalların məyyən olunması, pauzaların doldurulması və s.
istifadə etmək üçün musiqi seçilməlidir.
Əgər yarışmanın şərtlərinə görə yazılı tapşırıqlar yerinə
yetiriləcəksə əvvəlcədən kağız və karandaş üçün tədbir
görmək lazımdır. Başlanğıcdan əvvəl aparıcı yarışın
qaydaları və şərtləri, cavabların ardıcıllığı, onların düşünülmə
müddəti
haqqında
qısa
məlumat
verir.
Qaliblərə
həvəsləndirici mükafatlar verilərsə bu daha yaxşı olar. Əgər
priz yoxdursa müsabiqənin yekunları haqqında plakat da
hazırlayıb asmaq olar. Bu udmuş kamandanı sevindirəcəkdir
və kitabxanada keçirilən tədbirin səviyyəsini qaldıracaqdır.
Ən nəhayət bu, kitabxananın mədəni mərkəz kimi işini
göstərəcəkdir. İntellektual oyunlar zamanı iştirakçılara
verəcəyiniz təxmini suallardan nümunələri sizə təqdim edirik.
1. Seneqalda Dakar, İranda Təbriz, İraqda Bəsrə, Bosniya
və Hersoqovinada Sarayevo, Türkiyədə İzmir, bəs İtaliyada?
Cavab. Neapol Bakı ilə qardaşlaşmış şəhərdir.
2. O, bir çox ölkələrdə müvəqqəti olaraq məhdudlaşdırıl-
mışdı. Lakin çox vaxt bu az davam edirdi. Hazırda isə Çinin
materik hissəsində, İran, Liviya, Tunis, Türkiyə və Türk-
mənistanda məhdudlaşdırılıb. Kayzendə ondan çox istifadə
edilir. Söhbət nədən gedir? Cavab: Youtube.
3. "Gəlin qayası" Şərqdə ilk .... Cavab. müəllifi qadın olan
ilk operadır. Müəllifi isə Şəfiqə Axundova.
4. O ilk dəfə e.ə. 45-ci ildə Yuli Sezarın sayəsində peyda
oldu. Sonralar isə o hər dörd ildən bir peyda olurdu. Biz onu
1600-cü və 2000-ci illərdə də görmüşdük, lakin 1800-cü və
1900-cü illərdə onu görən olmamışdı. Siz isə onun son dəfə
nə zaman gözə dəydiyini tapın. Cavab: 2008-ci ildə (o 29
fevraldır.)
5. “Kişilər şəhəri” və “kişilər birliyi” hansı şəhəri təmsil
edir? Cavab. Mançester. “Man United” və “Man City”
Manchester şəhərinin komandalarıdır.
6. Cənub qütbündə neçə ölkənin sərhədi var: Cavab: heç
bir ölkənin 7. Rusiyada Novqorod (Новгород) , İtaliyada ...
Cavab: Neapol
8. 1968-ci ildə İsveçin Dövlət Bankı bu mükafatı təsis
etdi? Cavab: İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatı və s.
Bu cür tədbirlərdə uşaqlar cavab vermək üçün yarışır və
bəzən bir-birini itələyərək aparıcının yanına çatmağa
çalışırlar.
Viktorina və oyunlar aparılarkən bir şərtə diqqət etmək
lazımdır. Sual-cavab sistemi çox dəqiqliklə təşkil edilməlidir.
Ona görə ki, sual-cavab diqqətlə hazırlanmadıqda hamı
birdən cavab verməyə çalışacaq. Bu zaman səs-küy və
çaxnaşma qaçılmazdır və bu da yolverilməz incikliklərə,
qeyri-obyektiv qiymətləndirməyə səbəb ola bilər.
Səhərciklər: Kiçik yaşlı şagirdlərə yaradıcılıq imkanları
aşılayan kütləvi tədbirlərdən biri də səhərciklərdir. Ədəbi
səhərciklər adətən tematik olur. Onlar əlamətdar yubileylərə
və tarixi günlərə, müxtəlif ədəbi simaların yaradıcılığına həsr
oluna bilər. Səhərciklərin hazırlanması və keçirilməsində
çoxlu oxucu kütləsi iştirak edir, hazırlıq dövründə onlar öz
mütaliə mədəniyyətlərini yüksəldir. Hətta mütaliə həvəsi
olmayan şagirdlər də işə cəlb olunurlar. Belə tədbirlərin
təşkili şagirdlər arasında kitabı təbliğ etmək, proqram
materialını hərtərəfli zənginləşdirmək, möhkəmləndirmək,
şagirdlərə yeni bilik, bacarıq və vərdişlər aşılamaq məqsədi
daşıyır. Səhərciyin keçirilməsinə 20-30 gün vaxt sərf olunur.
Kitabxanaçı oxucularla mövzu ilə bağlı deklamasiyalar,
şerlər, musiqi nömrələri və s. təşkil edir. Səhərcik keçirilən
zaman kitab sərgisi, rəsmlər, rəylər, annotasiyalar və s. tərtib
olunmalıdır. Kiçik məktəblilər üçün təşkil olunan bu
tədbirlərin proqramı böyük olmamalı, bir saatlıq vaxt üçün
nəzərdə tutulmalıdır. Proqramın rəngarəng olması- bədii
qiraət və deklamasiyalar, nağıl etmələr, slaydlar nümayiş
etdirmək və s. şagirdlərin diqqətinin mərkəzləşməsinə kömək
edir. Səhərciyin proqramı üç hissədən ibarət olur:
Dostları ilə paylaş: |