Shaxs va jamiyat
Yüklə 1,97 Mb. Pdf görüntüsü
|
| hozirgi global
muammolar viii bob. Globallashuv va global muammolar www.ziyouz.com kutubxonasi 190 Ikkinchi guruhga inson va u mansub bo‘lgan jamiyat tizimida yuzaga kelgan munosabatlarni ifodalaydigan muammolar kiradi. Uchinchisi o‘z ichiga «jamiyat-tabiat» tizimi doirasidagi munosa- batlar tug‘dirgan muammolarni oladi. global muammolarning muhim jihatlaridan biri fan-texnika taraqqiyoti bilan aloqadorlikdaligidir. Fanda erishilgan kashfiyotlar tezda yangi texnika vositalari yaratishni ta’minlasa, o‘z navbatida, texnik rivojlanishi ham fanda yangi o‘zgarishlarni sodir etishga jiddiy turtki bermoqda. agar insoniyat ajdodlari yozuv ixtiro qilgunga qadar taxminan 3 million yil og‘zaki aloqa qilgan bo‘lsa, undan 5 ming yil keyingina kitob bosishni o‘rgandi. undan 500 yil o‘tib telefon, radio va televideniyega ega bo‘ldi, an’anaviy eshituv- ko‘ruv vositalaridan kompyuterlarga o‘tish uchun atigi 50 yilcha vaqt kerak bo‘ldi. Bularning natijasi o‘laroq, erishilgan kashfiyotlar kim qanday maqsadlarni ko‘zlasa, o‘shalarga tatbiq etilmoqda. bu esa global muammolarning yanada o‘tkir, dolzarb bo‘lib turishiga olib kelmoqda. tinchlik xalqlar uchun bebaho ne’mat bo‘lganidek, urush ham insoniyatning butun tarixi davomida uning doimiy yo‘ldoshi bo‘lib keldi. yozma yodgor- liklarning guvohlik berishicha, so‘nggi 6 ming yillik vaqt mobaynida yer yuzida 15 mingdan ziyod urushlar sodir bo‘lgan. shu davr ichida atigi 300 yilgina urushsiz kechgan. amerikalik muallif R.klarkning «urush ilmi va tinchlik» kitobida keltirilishicha, 1820–1859-yillarda 92 ta urushda 800 ming (ja’mi aholining 0,1%i), 1860–1899-yillarda 106 ta urushda 4,6 million (0,4%), 1900–1949-yillarda esa 117 ta urushda 42,5 million (2,1%) odam qirilib ketgan. bizning davrimizda ham xalqlar va mamlakatlar o‘rtasidagi munosabatlar tarkibi, xalqaro siyosat mexanizmi, urushlarga tayyorgarlik ko‘rish mexanizmlari va hokazolar o‘zgarishsiz qolgan. matematikaning so‘nggi yutuqlari asosidagi hisob-kitob – modellashtirish shuni ko‘rsatadiki, hozirgi vaqtda to‘plangan yadro zaryadlari portlatilsa, amerika, yevropa va Osiyodagi asosiy shaharlar yong‘in ostida qolib ketishi, bir oydan so‘ng yer ustidagi atmosfera harorati 15–20 darajada, sibir markazi va boshqa ayrim mintaqalarda esa, 40–45 darajagacha pasayib, uning aylanishi (sirkulyatsiyasi) Yüklə 1,97 Mb. Dostları ilə paylaş:
|