Şİİr diLİ edebî sanatlar

Sünbül ü gül birbirinden sual eyler beni

leff ü neşr-i müretteb

• Gönlümde ateştin, gözümde yaştın, Ne diye tutuştun, ne diye taştın.

• leff ü neşr-i müretteb

Leff ü Neşr

• Gülşene nergis ü gül hayli letâfet verdi

• Şimdi açıldı dahi yüzü gözü gülzârın

• leff ü neşr-i müşevveş

Leff ü Neşr

• Ben bir sedefim, sen nisan bulutu,

• Ver damlaları, al yuvarlak inciyi.

• leff ü neşr-i müşevveş

Leff ü Neşr

• Zülfün altında ruhun üstünde hâlin dil-berâ

• Gül döşenmiş sünbül örtünmüş Habeş sultanıdır.

• Leff ü neşr-i müşevveş

Rücu

• Söylenen bir sözü yalanlamadan geri çevirip onun yerine daha güçlü ve onu kanıtlayıcı bir düşünceyi söylemektir.

Rücu

• Kaddin libas-ı surh ile afet değil midir

• Afet değil kızılca kıyamet değil midir

Rücu

• Girye-i gamla geçti eyyâmım

• Etmedi hande rûy-ı şâdânî

• Yok yok estağfiru’l-lâh ettim sehv

• Eyledim çarh u bahta bühtânî

• Bana hep cevri marifet etti

• Al elimden Hudâ bu irfânı

Rücu

• Severim seni can gibi…Hatâ dedim. Maâzallah

• Ne mikdârı ola canın ki benzedem sana canı

Kat’

• Sözü, etkili kılmak ve arkasının kendiliğinden anlaşılmasını bekle-mek üzere yarıda kesmektir.

Kat’

• Garibim;

• Ne bir güzel var avutacak gönlümü,

• Bu şehirde

• Ne de bir tanıdık çehre;

• Bir tren sesi duymaya göreyim

• İki gözüm

• İki çeşme...

Kat’

• Bir yer ki sevenler sevilenlerden eser yok

• Bezminde kadeh kırdığımız sevgililer yok

• Yok... Yok...

Kat’

• Ey mâder-i hicrân-zede ! ey hem-ser-i muğber Ey kimsesiz âvâre çocuklar !.. Hele sizler Hele sizler...

Kat’

• TEREDDÜT (O.S. Orhon)

• Sarâhaten acaba söylesem darılmaz mı?

• Darılmak âdeti, bilmem ki, çapkının naz mı?

• Desem ki: “Ben seni…” yok, dinlemez ki hiddet eder

• Niçin? Bu sözde ne var? Sanki hiddet etse ne der?

• Desem ki: “Ben seni pek…” ya kızar, konuşmazsa?

• Derim: “Bu çektiğim, insaf edin azsa?”

• Desem ki: “Ben seni pek çok…” hayır, kızar, bilirim.

• Tereddüdüm acaba hiddetinden az mı elîm?

• Desem ki: “Ben seni pek çok…” Sakın gücenme emi;

• Sakın gücenme, eğer anladınsa sevdiğimi.

Terdid

• Sözü, karşısındakini merakta bırakacak, ilerisinin ne olacağını sezdirmeden sürdürdükten sonra, beklenmedik ve çarpıcı bir şekilde sonuca bağlamaktır.

Terdid

• Geldiler beklenen çiftler ormana

• Duruyor iki genç, ne hoş, yan yana

• Bir kurşun kadına bir de çobana

• Çınlasın yıllarca orman be Ali

•  

• Görünce uzanmış yar kucağına

• Boynunu dolamış zülfü bağına

• Kurşunu kahpeye atacağına

• Kendine çevirdin... Aman be Ali!

Terdid

• Öğüt

• Dişin mi ağrıyor?

• Çek kurtul

• Başın mı ağrıyor?

• Bir çeyreğe iki aspirin.

• Verem misin?

• Üzülme, onun da çaresi var:

• Ölür gidersin… (Sabri Soran)

İrsal-i Mesel

• Sözü inandırıcı ve etkili kıl-mak için atasözü veya ata-sözü değerinde özlü sözlerle örnekler vermektir.

İrsal-i Mesel

• Nush ile yola gelmeyeni etmeli tekdir

• Tekdir ile uslanmayanın hakkı kötektir

İrsal-i Mesel

• Allâh’a sığın şahs-ı halîmin gazabından

• Zîrâ yumuşak huylu atın çiftesi pektir.