Sizsiz (roman-xatirə) Həyatım ağrıyır (povest-xatirə)
Yüklə 4,02 Mb. Pdf görüntüsü
|
661 musiqisini dinləyirdim, sanki. Məhz Haydn musiqisini. Əgər mən bu mətni çağdaş Azərbaycanda – dünya mədəniyyətinə saymazyana yanaşan, Qərb dəyərlərini, ümumiyyətlə, mədəni dəyərləri, sənət dəyərlərini heçə çıxarmış bir ölkədə çap etsəm, məni, Allah bilir nələrdə suçlayacaqlar – ədabazlıqda, özünü mədəni göstərməkdə, xalqın real ehtiyaclarından uzaq olmaqda, bilmirəm daha nədə. "Biz nə hayda, sən nə hayda", yaxud "vardı hər yarağımız, çatmırdı bir saqqal darağımız" və sairə bu kimi hikmətli kəlamlar eşidəcəkdim. Amma məsələ bunda da deyil. Heç də özümü musiqi bilicisi kimi göstərmək istəmirəm. Düzdür, musiqidən bir az başım çıxır, ona görə ki, müsiqi məktəbində oxumuşam. Doğrudur, bu sahədə uğurlarım olmayıb, birinci yəqin ona görə ki, müsiqiyə qabiliyyətim yoxdur, ikincisi də, bəlkə heç yerdə bu məktəbdə olduğu qədər musiqiyə nifrət aşılanmır. Musiqi təhsili alanlar əgər sonralar da bu sənət növünə sədaqətli qalıblarsa, igid adamlardır. Çünki musiqi təhsili müsiqinin cismini cərrah insanı yaran kimi yarır və insanın iç-içalatını görəndən sonra onun estetik gözəlliyindən zövq almaq çətindir. Nə isə…. Bəlkə də belə deyil. Sözdür də deyirəm. Amma qəribə odur ki, müsiqi məktəbində musiqiyə nifrət bəsləməsəm də, hər halda, xüsusi sevgim də olmadığı halda, demə, bu elə bir xəstəlik imiş ki, fəsadları çox sonralar meydana çıxacaqmış. İndi ahıl yaşımda musiqi xəstəsi oldum, heç kəsə öz "mədəniyyətimi" nümayiş etdirmədən tək-tənha, saatlarla klassik musiqini dinləməkdən daxili rahatlıq duyuram. Plaşa, köynəyə və kostyuma ayırdığım bütün pullarıma yüzdən artıq kaset aldım. Musiqi mənim yaralı yaddaşıma məlhəm qoyur. Elə bil, bu anlarda hər şeyi unuduram. O cümlədən onu da ki, mənim xatirələrimdə Haydnla bağlı Səkili bulaq indi düşmən tapdağındadır. Musiqi dinlərkən Allaha yaxın oluram, əbədiyyətə, saflığa yaxın oluram, bir sözlə, Tanrının emosiyalarını duyuram. Musiqi məktəbində harmoniya müəlliməmiz məni hey danlayırdı ki, septakkordla kvartseptakkordu ayıra bilmirəm. O
662 uzaq illərdə septakkordu kvartseptakkorddan ayıra bilməməyim mənə dərd olmuşdu. Nəhayət, bir dəfə təngə gəlib həmin o müəlliməyə dedim ki, mən iki akkordu ayıra bilmirəmsə, o da indiyəcən mənim adımı düz tələffüz edə bilmir, mənə Anar yox, Ənar deyir. Bu isə iki akkordu ayırmaqdan daha asandır. Bütün bunlar uzaq günlərin xatirələridir və necə də istərdim ki, o illərə qayıdım, həmin o sinifdə oxuyum, yenə də kvartseptakkordu septakkorddan seçə bilməyim və həmin o müəlliməmiz də yenə mənim adımı düzgün tələffüz etməsin.
*** Həmişə təəccüb qalırdım ki, musiqiçilər alətsiz-filan partituranı üzdən oxuya, daha doğrusu, eşidə bilirlər. Kağız üzərində yazılmış notlara baxıb orkestrin bütün alətlərinin necə səslənməsini dinləyə, tembrlərini, templərini təyin edə bilir və böyük simfonik əsəri təsəvvürlərində canlandırmağı bacarırlar. *** Türkiyədə müxtəlif televiziya kanallarında ölkə rəhbərlərini, başqa siyasətçiləri gülməli kuklalar şəklində nümayiş etdirirlər. (Sonralar bu Rusiyada da tətbiq olundu). Əvvəl-əvvəl bu məni – sərt puritan kommunist sistemində yetişmiş adamı – çaş-baş salırdı. Sonralar bu işin vacibliyini anladım. Siyasi xadimin karikatur kukla şəklində göstərilməsi cəmiyyət üçün də, elə onun özü üçün də (qürrələnməsin!) qat-qat daha faydalıdır, nəinki onun hər yerdə ucaldılmış monumental heykəlləri, yaxud öz şəkilləri fonunda çəkdirdiyi fotoları. SSRİ-də diri rəhbərlərə heykəl qoyur, ölümlərindən sonra bu heykəlləri uçururdular. Burda diriykən yox, yalnız ölümündən sonra heykəl qoyur və daha heç vaxt uçurmurlar.
Dəfələrlə deyirdilər ki, biz hakimiyyətə tankların üstündə 663 gəlmişik, bizi ancaq tanklarla devirmək olar. Belə də oldu. Özününüz qoyduğunuz qaydalardan nahaq şikayətçisiniz.
*** Heydər Əliyev siyasətdə qrossmeyesterdir, onun rəqibləri isə heç şahmat oynaya bilmir. O siyasi şahmat oynayır, onunla rəqabət aparmaq istəyənlər isə nərd oynayırlar – "ya bəxt" deyə zər atırlar.
Niyə görə mən bu kəmsavadlara öz vətənpərvərliyimi sübut etməliyəm? Nədi, bədbəxt vətənimizi məndən artıq istəyirlər, ya onun yolunda məndən çox iş görüblər? Belə bir təsəvvür oyanır ki, Allah onları Azərbaycan üzrə müvəkkili təyin edib, onlar ittihamçılardır, qalan hamı isə müttəhimlərdir. Səbəb? Səbəb eynidir. Bu hərəkat milli olmaqdan daha çox, sinfi, sosial hərəkatdır. Zahiri millətçilik isə lüm-penlərin ziyalılardan qisas almaları üçün ən əlverişli vasitədir. Nəyin qisasın alırlar? İndiyə qədər kölgədə ömür sürmələrinin? *** Əslində hər şey sərvətlərin, gəlirin yenidən bölünüb paylanması üstündədir. Talan olunmuşu talan elə – bəlkə də bütün xalqlar birbaşa, ya dolayı yolla bu Lenin-Stalin-Trotski sosializminin qanlı məngənəsindən keçməlidirlər. Digər tərəfdən başqa bir qanlı rejimin – Hitler natsizminin müdhiş təcrübəsini də bilməliyik ki, sadə bir həqiqəti dərk edək: rifahın yüksəlməsi üçün gərək özün zəhmət çəkəsən, işləyəsən, başqasını (başqa xalqı, başqa sinfi, başqa şəxsi) qarət etməklə əldə etdiyin dövlət, sərvət, bir gün burnundan töküləcək. Öz ifrat faşist millətçiliyi üstündə 45-ci ildə diz çökdürülən alman xalqı iflasa uğradı, amma məhv olmadı. Ona görə ki, qisasçılıq yanğısıyla yaşamadı, ağlayıb-sızlamadı, işləməyə başladı və özü öz gərgin əməyi sayəsində qısa müddətdə hər şeyə nail Yüklə 4,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|