Sof2007-Azeri doc
Yüklə 5,06 Kb. Pdf görüntüsü
|
Ümumdünya BMT Assosiasiyaları Federasiyası, Minilliyin Layihəsi 2007 Gələcəyin Durumu 74 Korrupsiya əleyhinə Konvensiyanın Tərəfləri müqaviləni həyata keçirməyə başlayıblar və Dünya Bankı milli anti-korrupsiya dəstələrini gücləndirməyə kömək edir. QHT-lərin, qlobal mətbuatın və özünütəşkil İnternet bloqlarının yayılması şəffaflıq üçün yeni qüvvələrdir. Bu qüvvələr hakimiyyətdən sui-istifadəyə dair nəzarəti həyata keçirir. 16 000-dən çox İSO standartları arasında müştərək fəaliyyət dünyada verilən qərarların əxlaqiliyini/etikliyini artırır. Dünya Bankı qeyri-etki şirkətlərin və fərdlərin siyahısını hazırlayır və yaxşə idarəçiliyin göstəricilərini işləyib hazırlayır. Ümumi əxlaq əmsalları, yeni jurnallar, vətəndaş cəmiyyəti forumları və dinlərarası dialoqlar qərar qəbul etmə prosesində qlobal etikaya müraciət edirlər. Sorğu keçirilmiş 14 ölkədən 9-u silah ticarətinə vergi tətbiq olunmasını və ya neftin BMT-nin daha effektiv şəkildə fəaliyyət göstərmə qabiliyyətinə yardım etməsini dəstəkləyiblər. BMT əxlaqi mülahizələri qlobal qərarlara qoşmaq üçün təsis olunmuş əsas qlobal orqandır. 2000-dən çox ticarət müəssisəsi qərar qəbul etmə prosesində qlobal əxlaqi prinsiplərdən istifadə etmək üçün BMT-nin Qlobal Müqaviləsinə qoşulublar. Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi siyasi liderləri məhkəmə məsuliyyətinə cəlb edib. Qərar qəbul etmə prsoesində qlobal əxlaqa dair kollektiv məsuliyyət təzə-təzə yaransa da, getdikcə artır. Təəssüflər olsun ki, mənəvi üstünlük tələb edən dinlər və ideologiyalar “biz-onlar” ayrı-seçkiliyinə səbəb olur. Qlobal Çağırışların təmin edilməsi üçün zəruri olan milli, institusional, dini və ideoloji çərçivələr boyu əməkdaşlıq şəraitində fəaliyyət göstərmək üçün mənəvi iradə qlobal etikanın qəbul edilməsini və reallaşdırılmasını tələb edir. Millətlərarası korporasiyalar, hökumətlər və bir sıra beynəlxalq təşkilatlar vasitəsilə digər 14 Qlobal Çağırışa cavab verməklə biz qlobal qərar qəbul etmə prosesinə əxlaqi mülahizələri də əlavə etmiş oluruq. Bəzi fərdlər İnternet vasitəsilə müxtəlif əxlaqi məsələlər ətrafında birləşirlər. Digərləri açıq-aydın şəkildə universal İnsan Haqları Bəyannaməsi, YUNESKO-nun Universal Əxlaqi Prinsiplər Layihəsi, Qlobal İdarəetmə Komissiyası və Qlobal Əxlaqi Prinsiplər İnstitutu kimi qlobal əxlaqi prinsipləri inkişaf etdirməyə çalışırlar. Uğurlu əxlaqi məcəllələr ataların verdiyi xeyir-duaların yox, sosial yekdilliyin məhsuludur. Uşaqları məsuliyyətli vətəndaşlar olmaları üçün maarifləndirmək böyüklərə və bu yolla bütün əhaliyə təsir edəcək. Qlobal əxlaqi prinsiplər təkcə əsas dini adətlərə müvafiq olmaqla kifayətlənməməli və həmçinin həm möminlər, həm də mömin olmayanları bütün bəşəriyyətlə “birgə olmaq” hissi yaradan yeni bir ittifaqda birləşdirməlidir ki, biz gələcək nəsillərin maraqları üçün hərəkət edək. Stereotiplər bu şəkildə aparılmalıdır: Mənim üçün, sənin üçün və dünya üçün. Biz lobbiçiliyi nəzarətdə saxlamalı, tamahkarlığı və eqositiyi azaltmalı, hörmət və vicdanı təşviq etməli, əxlaqi meyarların əsasını qoymaq üçün valideynlərin rəhbərliyini artırmalı, sorğu azadlığı qarşısında duran sərhədləri azaltmalı, qanuni hakimiyyətə qarşı hörməti təşviq etməli, təqlid modellərinin təsirinin müəyyən olunmasını və uğurunu dəstəkləməli, daha ziyalı bir dünya üçün səmərəli qlobal maariflənmə strategiyaları həyata keçirməli, insanların davranışlarını inandıqları dəyərlərlə uyğunlaşdırmalı və Olimpiya oyunları əhval-ruhiyyəsini yaymalıyıq. Beynəlxalq sazişlərin bütün millətlər arasında bərabər şəkildə tətbiq olunması da daxil olmaqla, BMT kimi çoxtərəfli orqana nəzarət üçün səlahiyyət verən beynəlxalq davranış məcəlləsinin yaranması ilə nəticələnən qlobal prosesə balanılmalıdır. Vaxtın boş yerə sərf olunması qeyri-əxlaqi yanaşmaların başlıca əlamətidir. Ümumdünya BMT Assosiasiyaları Federasiyası, Minilliyin Layihəsi 2007 Gələcəyin Durumu 75 15-ci Çağırışa o vaxt ciddiliklə cavab veriləcək ki, korrupsiya 50% azalacaq, əxlaqi biznes standartları beynəlxalq səviyyədə tanınacaq və müntəzəm olaraq yoxlanılacaq, bütün tələbələr məsuliyyətli vətənda. olmaq üçün maarifləndiriləcəklər və qlobal əxlaqi prinsiplərin dini və milliyyəti aşacağı haqqgnda ümumi bir fikir formalaşacaq. R EGIONAL M ÜLAHIZƏLƏR A FRIKA : Mənəvi üsyanların vəziyyəti dəyişməsinə qədər Zimbabve hələ nə qədər ziyan çəkəcək? Keniyanın xəzinəsindən ölkənin ÜDM-sinin 20%-nə bərabər məbləğdə pul qarət olunub. “Transparency İnternational” təşkilatının verdiyi məlumata əsasən ən aşağı səviyyəli hökumətlər Afrikadadır. 1999-cu ildə əsası qoyulmuş Afrika Biznes Əxlaqi Prinsipləri Şəbəkəsi 2006-cı ildən Afrika Biznes Əxlaqi Prinsipləri Jurnalını nəşr etməyə başlayıb. A SIYA VƏ O KEANIYA : İraqda təqribən 3500 korrupsiya halı qeydə alınıb. Bunlardan 780 hal məhkəməyə təqdim olunub, lakin 50-dən də azı cinayət məsuliyyətinə cəlb olunub. Asiyanın sürətli urbanizasiyası qərarların o qədər sürətlə verilməsinə səbəb olur ki, onların əxlaqi nəticələrini nəzərə almağa çox az vaxt qalır. Bəziləri ümumi qlobal əxlaqi prinsiplərin mövcudluğuna inanmır və onları yaratmağın qərbsayağı anlayışlar olduğunu iddia edirlər. A VROPA : AB ksenofobiya və rasizmi qanuna zidd davranışlar elan edib. Vittenberq Mərkəzi qlobal əxlaqi prinsiplərin gələcəkdə təsir edəcəyi 5 sahəni müəyyən edib: sabitlik və qlobal idarəetmə, korporativ vətəndaşlıq və yeni ittifaqlar, qloballaşma və beynəlxalq təşkilatlar, anti-korrupsiya və bütövlüyün idarəedilməsi və mədəniyyətlərarası mühakimələr. L ATIN A MERIKASI : Fərdiyyətçiliyin artan təsirlərini balanslaşdırmaq üçün təhsilin, KİV-in, ekoloji əxlaqi prinsiplərin, insan haqlarınının, demokratiyanın, bərabər hüquqlu inkişafın, azlıqların müdafiəsinin, şüurlu dərrakənin, xoşbəxtliyin, sosial məsuliyyətin və həmrəyliyin gücləndirilməsinə ehtiyac var. Ş IMALI A MERIKA : 2006-cı ildə ABŞ-da keçirilən seçkilərdə korrupsiya və əxlaqi prinsiplər seçicilərin seçimlərini müəyyənləşdirən ən mühüm məsələlər olub. Qlobal Əxlaqi Prinsiplər İnstitutunun apardığı araşdırmaya əsasən, qərar qəbul etmə prosesinin proqram təminatı, istifadəçiləri onların universal hörmət, vicdan, mərhəmət, ədalət və məsuliyyət dəyərlərinə əsaslanan qərarlarının əxlaqi müzakirələri vasitəsilə təhrik edə bilər. Sosial məsuliyyətli investisiya fondları günü-gündən artır. Korrupsiyanın qarşısını almaq məqsədilə daha yaxşı real-vaxt əsaslışəffaflıqla yanaşı, siyasi qərar qəbul etmə prosesində əxlaqi prinsipləri təkmilləşdirmək üçün yeni tipli maliyyə yanaşmalarına ehtiyac var. Yüklə 5,06 Kb. Dostları ilə paylaş:
|