Sosiologiya Sual Sosiologiya cəmiyyət haqqında elmdir

Sual 8.Cəmiyyətə sistem yanaşma(sosial sistemlər)
Cəmiyyətə sistem yanaşma baxımından sosiologiyada yarana nəzəriyyələrdən biri determinst nəzəriyyədir.Bütöv bir sistem təşkil edən cəmiyyət iqtisadi,sosial və mədəni yarımsistemlərdən ibarətdir və onların hər biri müəyyən struktura malikdir.Bu yarımsistemləri sosial sistemdən ayırmaq üçün onlar sosietal sistemləri müəyyən iyerarxiy təşkil edirlər ki,bunlar arasında iqtisadi yarımsistem sosial siyasi və ideoloji yarımsistemləri təşkil edir.İqtisadi sistem özündə iqtisadi həyatla bağlı təbiətin,cəmiyyətin və insan təfəkkürünün qarşılıqlı əlaqə və inkişafında irəli gələn prinsipləri birləşdirir.Bu prinsiplər insanların davranış qaydalarının ümumiləşmiş cəhətlərini xarakterizə edir.Cəmiyyət nə qədər yüksək inkişaf pilləsinə çatsa da istehsalsız yaşayıb inkişaf edə bilməz.İstehsalsız cəmiyyət yoxdur.İstehsal prosesində insanlar təbiətlə və bir birilə qarşılıqlı təsir halında olur.Bu münasibətlərdən hər biri konkret istehsal üsulunun bir birilə qırılmaz surətdə əlaqədar olan tərəflərin məhsuldar qüvvələri və istehsal münasibətlərini təşkil edir.Sosioloji sistemin yarımsistemlərindən biri də mədəni ideoloji sistemdir.İctimai sistemin tarixən yaranmış sosial normalar və dəyərləri onun mədəniyyətini təşkil edir.Mədəniyyət dedik də təbiət tərəfindən verilməyən,insan fəaliyyətinin məhsulları olan bütün sərvətlər başa düşülür.
Sual 9.Şəxsiyyətin sosiaologiyası
İnsan sadəcə olaraq sosial sitemin ünsürü deyildir.O həm də mürəkkəb struktura malik olan sistemdir.Şəxsiyyətə bir sosial sistem kimi yanaşan sosiologiya başlıca diqqəti onun onun təşəkkülü və inkişafıının sosial qanunauyğunluqları həmin qanunauyğunluqlaeın təzahür xüxusiyyətləri üzrə cəmləşdirir.Şəxsiyyətin sosiallaşması fərdin cəmiyyətə müxtəlif tipli sosial birliklərə inteqrasiya prosesidir.Bu proses fərdin mədəniyyət ünsürlərini sosial norma və sərvətləri mənimsəməsi sayəsində mümkün olur.Tədqiqatçılaırn xeyli hissəsi uşaq yaşlarında sosiallaşmaya daha çox diqqət yetirir.Bu halda diqqət ən əvvəl ailəyə yönəlir,çünki ailə insanın həyatında ilk sosiallaşdırıcı özəkdir.Bir sıra müəllifləe hesab edirlər ki,sosiallaşma uşaqlıla bvaşa çatmlr,əməli surətdə bütün həyat tərzində davam edir.Müəyyən yaş yetkinliyi olan adamlarda əvvəllər qəbul edilmiş davranış nümunələırini yeni bacarıq və vərdişlərlə əvəz etmək məcburiyyətində qalırlar.Şəxsiyyətin sosiallaşmasında iki mərhələni ayırd etmək olar:1)sosial adaptasiya 2)interiorizasiya.Sosial adaptasiya fərdin sosial iqtisadi şəraitə rol funksiyalrına cəmiyyətin həyat fəaliyyətini müxtəlif səviyyələrində təşəkkül tapan sosial normalara sosial qruplara və sosial təşkilatlara sosial təsisatlara uyğunlaşması kimi izah edilə bilər.