Sura seyidova
Yüklə 5,09 Kb. Pdf görüntüsü
|
10 Nadanlığın insanı kor edən bir zülmət olduğunu həmişə bilmişəm. Lakin onun, demək olar ki, hamıya şamil olduğunu və mənim təsəvvür etdiyimdən çox - çox qatı və dərin olduğunu (o dərəcədə ki, insan özünün kimliyini belə unudub) yalnız indi anlamışam. Təbiət insanı ağıllı və bilikli yaradıb. Lakin insan onun hesab etdiyindən daha çox (olduqca çox) şeyə qadir olan ağıl və biliyindən ya tamamilə istifadə etmir, ya da onu azdırır, gərəksiz istiqamətə yönəldir, üzdəniraq şəkildə inkişaf etdirir. Birincilər – əvvəllər təsəvvürümdə nadan olanlardır, ikincilər isə yerdə qalan nadanlar – yə’ni hamımız. Bə’zən deyirlər ki, nə üçün keçmişdə, elmin, texnikanın (əslində isə yalnız texnikanın) etmədiyi bir dövrdə böyük kəşflər edilib, indi isə yox. Bunu onunla izah etməyə çalışırlar ki, guya əvvəllər kəşf edilməmiş çox şeylər olub, yə’ni bir növ, elmdə boşluq olub, indi isə hər şey kəşf edilib və kəşf ediləsi heç nə qalmayıb (və ya çox az şey qalıb). Ona görə də kəşf sarıdan işlər ləng gedir. Lakin əslində belədirmi? Əgər kəşf edilməmiş sirlər azalmış olsaydı, insan həyatda bu qədər çətinlik çəkməzdi. Bir də, təbiətin sirləri tükənməzdir, insan heç vaxt onları axıra qədər öyrənib qurtara bilməz və öyrənməyə cəhd də etməməlidir. İnsan lazım olan qədər və lazım olanı bilməlidir, artıq yox. O ki qaldı keçmişdə edilən böyük kəşflərə, səbəblərdən biri də odur ki, o vaxtın alimləri kəşf etməyin “sirrini” biliblər. Onlar qol – budaqla yox, köklü – köməcli ağacla çalışıblar, böyük təbiətin bir hissəsi olan özlərinin böyüklüklərindən istifadə ediblər. Dünyanın atomlardan və boşluqlardan ibarət olduğunu görmək üçün Demokrit elektron mikroskopundan istifadə etməyib, göylərin musiqisini eşitmək üçün Pifaqorun audio aparatları olmayıb, nə də Kainatın əyilməsini görmək üçün Eynşteyn Kosmosa uçmayıb. İnsan Sonsuz(!), Yaradıcı İdrakdan bəhrələnmək əvəzinə özünün sün’i olaraq qurduğu dar çərçivədən faydalanmaq istəyir. Lakin bu zaman şeylərin mahiyyətini real qiymətləndirmək qeyri- 11 mümkün olur (mənbə məhdud və sün’i olduğu üçün). Yalnız Yaradıcı İdrakdan bəhrələndikdə təmiz fikirlərə malik olmaq, şeylərin mahiyyətini real qiymətləndirmək mümkündür. İnsan bə’zən bilərəkdən bundan imtina etmişdir. Məsələn, uzun illər ərzində materializm bu Böyük Qüvvəni görməyə, duymağa imkan verməyib. Hər bir kəşf, ixtira ona – sün’i oriyentrə söykənib. Yə’ni o şeylər elmi hesab edilib ki, onu materializm baxımından izah etmək mümkün olsun. Materializm özü həqiqətdən uzaq bir cəfəngiyyat olduğundan, ona əsaslanan elmi bazanın çürüklüyündən danışmağa dəyməz. Zənnimcə Vahid, Sonsuz, Əbədi İdrakın inkar edilməsi təsadüfi olmayıb, düşünülmüş siyasət olmuşdur. Çünki bu, insanların təmiz, həqiqi fikirlərə malik olmasının qarşısını almış, yə’ni insanlarla Həqiqət arasında sədd çəkmiş, bununla da onları nadanlaşdırmışdır. Axı, yalnız nadanlara ağalıq etmək mümkündür. Müasir insan analitik və məntiqi təfəkkür imkanlarını inkişaf etdirərək, ətraf mühiti bilavasitə duymaq qabiliyyətini itirib. Şeylərin mahiyyətini intuitiv olaraq dərk etmək (yə’ni Fövqəlşüurdan bəhrələnmək), qeyri-standart nəticələrə gəlmək müasir insan üçün əlçatmaz olub (şüurdan sui-istifadə etdiyindən, «istifadəsiz qalan» şüuraltı «korlaşıb»). Elə ona görə də böyük ixtiralar, nailiyyətlər adi həqiqətləri dərk etməyimizə kömək edə bilmir. İnsan zəkası yalnız bu həqiqətlərin «saxlandığı» Yaradıcı İdrakdan bəhrələndikdə buna nail ola bilir. İnsan şüuru Fövqəlşüurun bir hissəsidir və onunla qırılmaz əlaqədədir. Fövqəlşüur insan şüurundan axıb keçən çaya bənzəyir. Bütün kəşflər, ixtiralar, yə’ni təbiətin bütün sirləri bu çayın sularında daşınır, bütün ideyalar ən mükəmməl şəkildə onda «gizlənmişdir». İnsan nəyin haqqında çox düşünürsə, hansı ideya və fikirlərə «köklənmişsə», onun şüuru da həmin ideya və fikirləri tutub saxlayır. Başqa sözlə, insan beynində o şeylər « ilişib qalır » ki, insan həmin şey haqqında düşünür, həmin «sim üstə» köklənir. 12 Haqqında çox düşündüyü hər bir şey insana əvvəl-axır agah olacaqdır. Elə bu səbəbdən də illərlə həllini tapmadıqları məsələni alimlər bir anda həll edə bilirlər, bə’zən gecə yuxuda görürlər. Elə bu səbəbdən də planetin ayrı-ayrı yerlərində yaşayan insanlar eyni vaxtda eyni kəşf, ixtira edirlər. (Doğrudur, bundan sui-istifadə edən xalqlar da var). Onların hər biri əmindir ki, bu kəşf, ya ixtira ona məxsusdur. Əslində heç vaxt heç kəs heç nə icad və kəşf etməyib. İnsan yalnız Fövqəlşüurdan – Vahid, Əbədi, Sonsuz, Yaradıcı İdrakdan bəhrələnmişdir. Budur İdrak elminin əsas məğzi. Necə bəhrələnmək isə insanın özündən asılıdır. İnsan təbiətin ona bəxş etdiyi ağıl və biliyini yanlışlığına qurban vermiş, beləliklə də nadanlaşmışdır. Bu nadanlıq insana çox baha başa gəlib. O, raketlər, kompüterlər, laboratoriyalar və s. üçün böyük vəsait, zəhmət, enerji, vaxt (tarix) sərf edib, əvəzində isə heç nə əldə etməyib. Bəli, sərf etdiyi ilə müqayisədə bu, heç nədir. Nə maraqlı, cəzbedici hipotezlər, nə elmi faktlar, nə təcrübələrin qeyri- adi nəticələri insana heçnə verməyib, yalnız əlindən alıb : sərbəstliyini və biliyini. Ən başlıcası isə, bununla İnsan təbiətin ona bəxş etdiyi və deməli, zəruri olan sağlamlığını itirib. Bu sağlamlığı bərpa etmək üçün yenə yanlışlıq edib, Təbiətə, onunla əlaqəyə arxalanmaq əvəzinə, özünün «icad» etdiyi müalicə üsullarını üstün tutub. Çünki insanın məşğul olduğu elm ELM deyil, qol-budaqdır və ona görə də yarımçıqdır. Mən bütün bunları çox sonra anladım. O vaxt isə məni düşündürən nə üçün belə (yə’ni istədiyim və gözlənildiyi kimi yox) həkim olmağım idi. Mən institutu bitirdikdən sonra bir neçə dəfə özünün, yaxud yaxın adamının xəstəliyi ilə əlaqədar məsləhət almaq istəyənlər olmuşdu. Çox müalicə almış bu adamlar belə güman edirlər ki, mən, məhz mən onlara, bəlkə də kömək edə bilmirəm. Onlar gənc və təcrübəsiz olsam da mənə inanırdılar və ümid bəsləyirdilər, mənim biliyimə, bacarığıma inanırdılar. Mən isə Yüklə 5,09 Kb. Dostları ilə paylaş:
|