111
çıkarlarına uygun olarak Pakistan devletinin vatandaşlarına da benzer ayrıcalıkları
sağlamalıdır.
LOC Ötesi İlişkiler: J&K toprakları ve halkı ne başlattıkları, ne de teşvik ettikleri
bir savaşın mirası olarak 1947 yılında ikiye ayrılmıştı. Bu zorunlu ayrılık eyalet halkı
için her daim büyük bir acı ve üzüntü kaynağı oldu. Eyalet halkının şikayetlerini dile
getirdiğini söyleyen her belge bu koparılmış ilişkilerin yarattığı psikolojik etkiyi
dikkate almalıdır.
Gerçekleştirilebilir Ulus LOC ötesi ilişkilerde ekonomik bağların önemi
hususunda özerklik belgesiyle neredeyse aynı düşüncelere sahiptir ve bir seçenek
sunar, bu da ‘aşamalı bir yaklaşımla eyaletin iki parçasının tam bir ekonomik
birliğini yaratmak, yeni ilişkiler” yaratmak sözüdür. Belgenin kendisi “ekonomik
birliğin amacının Hindistan ve Pakistan altında Jammu ve Kaşmir’in iki farklı siyasi
ve coğrafi parçasından ‘J&K ekonomik birliği’nin tek bir birleşmiş iktisadi parçasını
yaratmaktır,” der. “ ‘J&K ekonomik birliği’ ekonomik olarak sınırları daha gevşek
bir Jammu ve Kaşmir olacaktır.” Buna ek olarak belge LOC boyunca iki tarafın
yerleşimcilerinin göç hareketini denetim altında tutmak için ortak bir program
üzerine müzakereler yürütüleceğini söylemektedir. Dahası doğal kaynakların da
ortak bir idaresini öngörür.
Dahası, belge turizm, demografik veri, eğitim, toplumsal refah, bilgi
teknolojileri ve iletişim, sivil havacılık, sağlık, çevre, spor ve kültürel faaliyetler,
orman politikası, insan haklarına dair yasalar ve politikalar, bilimsel araştırma,
arkeolojik kültürel mirasın araştırılması ve korunması, müzelerin, arşivlerin ve
kütüphanelerin geliştirilmesi, ticari ve özel taşımacılığın ve daha bütünleşik bir sınır
denetiminin LOC ötesinde geliştirilmesini sağlamak için çoklu taşıma stratejileri
112
üzerine işbirliği, koordinasyon ve konsültasyon çalışmaları yapılacağını vurgular
(Lone, 2006, ss. 219-224) (www.achieveablenationhood.com).
Gerçekleştirilebilir Ulus ayrıca iki yasama düzeneğinin oluşturulmasını
önerir, bunların her birisi Hindistan ve Pakistan yönetimi altındaki Jammu ve Kaşmir
için olacaktır. Dahası aynı minvalde iki yürütme ve yargı düzeneği önerir. Belge bu
iki bölgenin yürütme ve yargı işlevlerini koordine etmek için çeşitli sektörlerin ortak
işlemlerini gerçekleştirmek için ihtiyaç duyulacak olan siyasi ve bürokratik
kurumların bir karışımının hiyerarşik yapısını çerçeveleyecek bir ortak kurum
oluşturulması tavsiyesinde bulunur.
Ekonomik Vizyon: Gerçekleştirilebilir Ulus önerdiği eklektik sistemden ortaya
çıkacak olan yeni sistemi “olayların yeni durumu” şeklinde adlandırır. Olayların yeni
durumunda, Jammu ve Kaşmir’in iki parçasının birliği öncelikle ekonomik bir birlik
olacaktır. bu birlik iki bölge arasında malların, hizmetlerin, sermayenin ve emeğin
serbest hareketiyle ayrı gümrük bölgeleri halini alacaktır. Olayların yeni durumunda,
iç gümrük bariyerleri ortadan kaldırılacak ve dış gümrük bariyerleri ahenkli bir hale
getirilecektir. Hem Hindistan, hem de Pakistan para birimleri yasal değişim aracı
olarak kabul edilecektir (Lone, 2006, ss. 19-22) (www.achieveablenationhood.com).
Azınlık Hakları ve Korunması: Gerçekleştirilebilir Ulus Hindistan, Pakistan ve
Jammu ve Kaşmir’in kendisinin farklı bölgelerine esas olarak şiddete bağlı olarak
19747’den günümüze değin göç etmiş bütün Jammu ve Kaşmir sakinleri için geriye
dönüş hakkı ve mülklerini tekrar talep etme hakkını destekler. Ayrıca belge
çoğunluğu Kaşmirli Panditler olan ve 1989’dan beri şiddet yüzünden yerinden
edilmiş olan insanlaırn geriye dönüş ve mülk talepleri hakkına özel bir vurguda
bulunur (Lone, 2006, s. 160) (www.achieveablenationhood.com).
113
Bölgeler için Vizyon: Gerçekleştirilebilir Ulus bölgesel arzuları belirli bir toprak
parçasında çoğunluk gruplarının esasında etnik arzuları olarak görür ve etnik bir
grubun arzular ile uyum sağlamanın ve bunları bölgesel talepler olarak yanlış bir
biçimde ele almanın, bu bölgede diğer etnik azınlıkların taleplerine ilgi
göstermeyerek ortaya çıkan yeni çatışmaların tetikleyicisi olacağı yönünde uyarır. Bu
taleplerle uyum sağlamak için bir birim tarif etme problemini çözmek adına belge
semtleri geçerli bir seçenek olarak önerir. Belge ilçeler bazında anlamlı kılınabilecek
iki seçenek tarif eder:
i)
Ayrılma: Çoğunluğun J&K’nın bir parçası olunmaması durumunda haklarının daha
iyi korunacağı düşüncesinde olduğu bir semtin ayrılma hakkı tanınmalıdır. Bu,
sivillik ve demokrasi ruhuyla yerine getirilmelidir. Diğer semtlerin ayrılmasının bir
sonucu olarak J&K ile bir bağı olmayan bir bölgenin bir parçası içerisinde kalan bir
semt ayrılan kısmın parçası olmalıdır. Benzer şekilde, J&K’nın bir parçası olmak
isteyen semtlerin arasında sıkışıp kalan bir bölge J&K’nın bir parçası olarak
kalmalıdır.
ii)
Yetkinin devredilmesi: Semtler idari özerklik ile güçlendirilebilir ki böylece
karar alma süreçlerinde daha yüksek bir yetkiye sahip olurlar. Bu, semtlere daha
fazla yetki devredilmesi anlamına gelir. Etnik gruplar yeni yetki almış bir sistemde
ya daha fazla yetkiyi kabul etmek, ya da J&K birliğinden ayrılmak seçeneklerine
sahip olacaklardır (Lone, 2006, s. 157) (www.achieveablenationhood.com).
Özetle, Kaşmir ihtilafının çözümü için Lone’nin modelinin Hindistan ve Hindistan
yönetimi altındaki Kaşmir ve Pakistan ve Pakistan egemenliği altındaki Kaşmir
arasında ortak bir egemenlik anlayışına dayandığı söylenebilir. Aşağıdakiler bu
modelin en önemli parçalarıdır. Birincisi, Hindistan ve Pakistan hükümetleri
Dostları ilə paylaş: |