T. C. Kara harp okulu savunma bġLĠmlerġ enstġTÜSÜ GÜvenlġk bġLĠmlerġ anabġLĠm dali

 
72 
ABD‟de bu kuruluĢlar haricinde, devlet tarafından kurulmuĢ, raporlama 
amaçlı;  Uluslararası  Stratejik  ÇalıĢmalar  M
erkezi  (Center  of  Strategic 
International  Studies-CSIS
),  DıĢiĢleri  Bakanlığına  bağlı  Uluslararası  Dini 
Özgürlükler  Komitesi  (
International  Religious  Freedom  Comittee)  ile  Orta 
Doğu  Forumu  (
Middle  East  Forum
),  Washington  Enstitüsü  (
Washington 
Institute
),  Özgürlük  Merkezi  (
Freedom  House
),  Müslüman  Dini  Özgürlükler 
Komite Merkezi (Center Muslim Religious Freedom Comittee-CMCU) ve ABD 
BarıĢ Enstitüsü (
United  States  Institute  for  Peace
) gibi yarı resmi merkezler 
de  düĢünce  kuruluĢu  olarak  nitelendirilmektedir.  Nitekim  bu  kuruluĢların 
görüĢ  ve  raporlarına  ABD  yönetimi  tarafından  büyük  önem  atfedilmektedir 
(Yılmaz, 2007: 398). 
 
ABD‟deki etkili olan düĢünce kuruluĢlarından daha önce de belirtildiği 
üzere,  ABD  BaĢkanları  ve  hakim  partinin  ideolojileri  doğrultusunda, 
ABD 
yönetim  kademesine  uzman  transferi  gerçekleĢtirilmektedir.  Buna  göre 
özellikle  yeni  muhafazakâr  ve  Ġsrail  yanlısı  ideolojiye  sahip  uzmanlardan 
oluĢan  düĢünce  kuruluĢlarının  ABD  politikalarının  belirlenmesinde  etkili 
oldukları  ifade  edilebilecektir.  Bu  noktada  ilerde  daha  detaylı  olarak 
açıklanacak  olan  özellikle  Clinton  ve  Bush  döneminde  yönetim  kadrosunu 
oluĢturan  kiĢilerin  çoğunlukla  Ġsrail  yanlısı  düĢünce  kuruluĢlarında  görev 
yapmıĢ olmaları bunun bir göstergesidir. 
 
6.  
ABD’DE ĠSRAĠL’ĠN LOBĠCĠLĠK FAALĠYETLERĠNĠN GELĠġĠMĠ VE 
LOBĠNĠN ABD POLĠTĠKALARINA ETKĠSĠ 
 
 
Lobicilik  faaliyetlerini,  bir  devletin  yasama  süreçlerini  ya  da  yasa 
metinlerini etkilemek, belirli standartların getirilmesinin kabulü ya da reddi için 
baskı  yapmak,  belirli  bir  kiĢi  ya  da  part
inin  oy  toplama  ya  da  karalama 
kampanyalarını  yürütmek  gibi  amaçlarla  oluĢturulan  ve  belirli  bir  grubun 
çıkarlarını  savunan  organize  toplulukların  faaliyetleri  olarak  tanımlamak 
mümkündür. 
 

---

 
73 
Literatürde lobicilik faaliyetleri dört kategoride incelenmektedir. Bunları 
Ģu Ģekilde ifade etmek mümkündür (Lehman ve Bosche, 2003: 3): 
 

  Hizmet  Fonksiyonu: 
Kendi  üyeleri  için  özel  hizmetler  tahsis  etmek 
(Ör. Bilgi toplamak)
 

 
Yasama  Fonksiyonuna  DıĢarıdan  Katılma:
 
Karar  alım  süreçlerine 
parlamento dıĢından katılma (Ör. Parlamento üyeleri ile iletiĢim kurma, 
toplantılara katılma)
 

 
Yasama  Fonksiyonuna  Ġçerden  Katılma:
 
Karar  alanların  seçim 
süreçlerinde  aktif  rol  oynayarak,  grup  çıkarlarına  uyan  kiĢilerin 
seçilmesinde etkili olma
 

 
Yürütme Fonksiyonu:
 
Siyaset uygulamalarında yer alma (Ör. Siyasi 
programların uygulanmasında idari görevler alma).
 
Alkan (2007: 132-
133), lobicilik faaliyetlerini üç Ģekilde incelemektedir. 
Buna  göre,  Doğrudan  Lobicilik,  kongre  içi  faaliyetlerdir  ve  doğrudan  karar 
alma sürecindeki yetkili kiĢi ya da örgüt temsilcileriyle gerçekleĢtirilir. Dolaylı 
Lobicilik
,  siyasal  imaj  oluĢturma  ve  kamuoyunu  etkileme  amaçlı  örgüt 
temsilcilerinin  halkla  iliĢkiler  Ģirketleri  ile  yürüttükleri  iliĢkilerdir. 
Kolektif 
Lobicilik 
yönteminde  de  lobi  grupları  birbirleriyle  uzlaĢarak,  iĢbirliği 
yapmakta  ve  amaçları  doğrultusunda  kongre  üyeleri  ya  da  örgüt  temsilcileri 
ile iletiĢime geçmektedir.  
 
Günümüz  demokrasilerinin  karar  alım  süreçlerinde,  karar  alan  kiĢiler 
ya  da  kurumlar  kadar;  kararın  alınmasına  etki  eden  faktörlerin  de  büyük 
önemi  bulunmaktadır  (Canöz,  2009:  158).  Lobicilik  faaliyetleri  de  günümüz 
demokrasilerinde  karar  alma  süreçlerine  etki  eden  en  önemli  faktörler 
arasında yer almaktadır. 
 
Lobiler,  devlet  politikalarının  belirlenmesinde  etkili  olmak  amacıyla, 
genellikl
e yürütme ve yasa üyelerine baskı uygulamak ve önemli bir pozisyon 

---

 
74 
için  yasaların  lobicilik  faaliyetleri  doğrultusunda  oluĢmasına  yönelik  çalıĢan 
kurumsal yapılardır (Alkan, 2007: 130). 
 
ABD‟deki lobicilik faaliyetleri, 1938 tarihli “
Foreign Agents Registration 
Act 
(DıĢ Temsilcilerin Tespiti AnlaĢması)”, 1946 tarihli “
Federal Regulation of 
Lobbying  Act 
(Lobicilikle  Ġlgili  Federal  Düzenlemeler  AntlaĢması)”  ve  bu 
hükümlere  değiĢiklik  getiren,  1976  tarihli  “
Lobbying  Disclosure  Act  of  1976 
(Lobiciliğin  Açıklanması  AntlaĢması)”  ve  “
Lobbying  Ethics 
(Lobiciliğin  Ahlaki 
Kuralları)”  hükümleri  çevresinde  yürütülmektedir.  1979  yılında  profesyonel 
lobicilik  faaliyetlerini  düzenlemek  üzere  “
American  Lobbyist  League 
(Amerikan  Lobicilik  Ligi)”  kurulmuĢtur.  ABD‟de  lobicilik
  faaliyetleri  ile  ilgili 
olarak en son düzenleme ABD eski BaĢkanı Clinton döneminde yapılmıĢtır. 
 
Walt  ve  Mearshimer‟a  göre  (2009:  134
-
135)  Ġsrail  Lobisi,    ABD  dıĢ 
politikasını,  Ġsrail‟in  çıkarları  doğrultusunda  yönlendirmek  için  çalıĢan  Ģahıs 
ve  kurumlard
an  oluĢan,  gevĢek  bir  koalisyonu  ifade  etmektedir.  Buna  göre, 
açık bir biçimde faaliyet gösteren bu lobi tek bir merkezden yönetilmemekte 
ve birbirinden bağımsız kararlar alabilmektedir. 
 
Ġsrail  lobisi,  pek  çok  yazara  göre  ABD‟deki  en  güçlü  lobiyi 
oluĢturmaktadır. Petras‟a göre, ABD politikalarının Ģekillendirilmesinde, Ġsrail 
lobisi  çok  baĢarılı  olmuĢtur.  Buna  göre,  daha  önceki  tablolardan  da 
anlaĢılacağı  üzere  Ġsrail,  ihtiyaç  duyduğu  kredi  ve  hibelere  lobicilik 
faaliyetlerinin  sayesinde  rahatlıkla  ulaĢabilmekte,  ABD  dıĢ  politikasını 
çıkarları doğrultusunda yönlendirebilmektedir (Petras, 2006: 13).
 
Özellikle  1948‟de  Ġsrail‟in  kurulmasından  sonra,  Dünya  çapında  pek 
çok 
ülkedeki 
Yahudiler, 
Ġsrail‟e 
göç 
ederken; 
diğer 
ülkelerle 
karĢılaĢtırıldığında,  daha  az  sayıda  Amerikan  Yahudisi,  Ġsrail‟e  göç  etmeyi 
tercih  etmiĢtir.  Bu  durum,  dönemin  Ġsrailli  liderleri  tarafından  eleĢtirilse  de 
burada  kalan  Yahudiler  için  Ġsrail‟e  sadakat;  kimliklerinin  bir  parçası 

---