75
durumuna gelmiĢ ve bir cemaat haline gelen bu topluluk, ilerleyen dönemde
Ġsrail‟in çıkarları için çok önemli olan lobicilik faaliyetlerinin temsilcileri
olmuĢlardır (Walt ve Mearshimer, 2009: 138
-
139). Bu noktada ABD‟deki
Yahudilerin, Ġsrail‟e destek vermeyi adeta yaĢamlarının bir parçası haline
getirdiklerini ve
Ġsrail‟in bekasını sağlamak ve çıkarlarını gözetmek için
önemli çaba harcadıklarını ifade etmek mümkündür.
Ġsrail lobisinin, “Ġsrail yanlısı cemaat, Ġsrail‟e yardım hareketi” olarak da
ifade edilebileceğini belirten Walt ve Mearshimer‟a göre, Ġsrail lobis
inin
faaliyetleri, normal lobicilik faaliyetlerini aĢmaktadır. Lobiye mensup
olabilmek, Amerikan dıĢ politikasını Ġsrail‟in çıkarları doğrultusunda
yönlendirebilmek için aktif çalıĢmayı gerektirmektedir. Ġsrail lobisi de büyük
ölçüde, bu amaca hizmet eden Amerikalı Yahudilerden oluĢmaktadır. Lobinin
faaliyetleri arasında, Ġsrail yanlısı adaylara oy vermenin dıĢında, politikacılara
ya da haber programlarına mektup yazmak, Ġsrail yanlısı adaylara maddi
yardım sağlamak gibi faaliyetler de yer almaktadır (Walt
ve Mearshimer,
2009: 135-137).
Yahudiler, lobicilik faaliyetlerini Dünya çapında düzenli bir Ģekilde
yürütebilmek amacıyla pek çok örgüt kurmuĢtur. Dünya Siyonist Örgütü
( World Zionist Organization
), adeta bir Ģemsiye örgüt biçiminde bu örgütlerin
koordin
asyonunu yürütmektedir. Örgüt, Birinci Dünya Siyonist Kongresinde,
Theodore Herzl tarafından oluĢturulmuĢ ve 1922‟de de liderlik Amerikan
Siyonist Örgütü‟ne verilmiĢtir. Örgüt kongreleri, Ġsrail Devleti kurulduktan
sonra Kudüs‟te toplanmaya baĢlamıĢtır (Bayramoğlu, 2006: 57).
Dünya Siyonist Örgütü‟nün 1959
-
1960 yılları arasındaki kongrelerde
oluĢturulan tüzüğüne göre yerel Siyonist organizasyonlar, Dünya Siyonist
Örgütü‟nün doğal üyesi konumundadır (AZM Ġnternet Sitesi [web], 1992).
76
Amerikan Yahudileri, l
obicilik faaliyetlerini yürütebilmek ve Amerikan
politikalarında etkili olabilmek amacıyla pek çok örgüt kurmuĢtur. Bunlardan
belli baĢlılarını incelemek yerinde olacaktır.
a. Amerikan Siyonist Hareketi
Amerikan Siyonist Hareketi (American Zionist Movement-AZM)
Siyonist gruplar ve bireyler tarafından oluĢturulmuĢ bir birliktir. Dünya
Siyonist Örgütünün Amerika temsilcisidir. Örgütün kuruluĢ tüzüğünde,
kuruluĢ amaçları Ģu Ģekilde belirtilmektedir (AZM Ġnternet Sitesi [web], 1992):
Amerikan Yahudile
rini Siyonist prensipleri kabul etmeleri için motive
etmek (Dünya çapında Yahudiler, ortak bir tarih, gelenek ve kadere
sahiptir ve Ġsrail, Yahudilerin yaĢam merkezidir.),
Siyonist ve Yahudi ideallerini ABD‟deki Yahudilere benimsetmek ve
Amerikan Siyonist
Hareketi‟nin faaliyetlerine katılmaları için teĢvik
etmek,
Amerikan Yahudiliği ve Siyonizmin tarihini, sosyal ve kültürel
yaĢantısını, baĢarıları ve sorunlarını, Dünya çapında Yahudilerle
paylaĢmak,
Yahudi anayurdunun savunması ile ilgili bilgi toplamak ve
bunları
yaymak, Yahudi haklarını her yerde savunmak,
“Aliyah”ı (Yahudilerin Ġsrail‟e göç etmesi) Siyonistlerin en önemli hedefi
olarak görmek ve Yahudilere Ġsrail‟de yerleĢmeleri için destek
sağlayan kuruluĢlarla iĢbirliği yapmak,
Siyonizm, Ġbranilik ve Yahudilik ile ilgili eğitim kurumlarının ve Yahudi
kültürünün geliĢtirilmesine destek sağlamak,
Siyonist düĢünce ve hedeflerle ilgili çalıĢma, tartıĢma ve araĢtırmalara
destek sağlamak,
77
Amerikan Yahudi gençliğinin Siyonist aktivitelerde bulunmasını
destekl
emek ve teĢvik etmek, gençlerin Amerikan Siyonist Hareketine
katılmalarında onlara cesaret vermek,
BirleĢik Yahudi Cemaatleri, BirleĢik Ġsrail Hedefi, Yahudi Ulusal Fonu,
Yahudi Refah Fonu gibi fon sağlayan kuruluĢlar ve federasyonlar ile
Siyonist eğitim ve gençlik programlarının faaliyetlerini desteklemek.
Bu kuruluĢun amaçları incelendiğinde, Yahudi kuruluĢlarının çok ciddi
çalıĢmalar içinde olduğu ve ABD‟deki Yahudilerin kendi amaçları
doğrultusunda çalıĢmaları için önemli teĢvikler sunduğu ve Yahudiler
arasında birliktelik sağladığını ifade etmek mümkündür.
Amerikan Siyonist Hareketi bünyesinde bulunan kuruluĢları Ģu Ģekilde
sıralamak mümkündür (AZM Ġnternet Sitesi [web], 1992): Siyonist ĠĢçi Birliği,
BaĢarılı Yahudi Çocuklarına Destek Örgütü, Amerikalı Reformist Siyonistler
Birliği, Baltimore Siyonist Alanı, Bnai Siyonist Örgütü, YeĢil Siyonist Birliği,
Herut, Yahudi Yeniden ĠnĢacı Federasyonu, Amerikan Muhafazakâr Hareketi,
Ġsrail Ġnsan Hakları ve BarıĢ Hareketi, Siyonist Kadın Hareketi, Ġsrail‟in Rus
-
Amerikan Yahudileri Birliği, Amerika‟nın Dindar Siyonistleri Hareketi ve
Amerikan Siyonist Örgütü
Bunlar içinde en etkili örgütlerden birisi Amerika Siyonist Örgütü‟dür.
( Zionist Organization of America-ZOA
). 1897‟de kurulmuĢtur. KuruluĢ
amaçları; Yahudilerin desteklenmesi ve Ġsrail Devletinin kurulmasıdır. ABD‟de
yaklaĢık 30.000 üyesi bulunmaktadır. BaĢkanlığını Morton A. Klein
yürütmektedir. ZOA, bugün, ABD
-
Ġsrail iliĢkilerinin eğitim faaliyetleri, kamusal
faaliyetler vb. ile güçlendirilmesi, Ġsrail karĢıtı yayınlarla mücadele gibi
alanlarla uğraĢmaktadır. ZOA‟nın üniversite öğrencileri arasında propaganda
faaliyetleri yürüten Kampüs Mücadele Ağı, mahkemelerde ve yasal
süreçlerde Ġsrail ve Yahudilere destek sağlama amaçlı kurulmuĢ; Hukuk ve
Adalet Merke
zi gibi organları bulunmaktadır (ZOA Ġnternet Sitesi, [web],
Dostları ilə paylaş: |