T texniki kolleci

Yük xarakteristikaları 
 
Avtomobil mühərrikləri 
istismar şəraitində çox az hallarda tam güc rejimində işləyir.Ən 
çox aralıq yük rejimlərindən istifadə olunur.Tam drossel və ya tam yanacaq verilişi ) 
rejim əsas iş rejimi (istismar rejim) sayılmadığına görə,mühərrikin kefiyyətini xarakterizə 
etmək üçün təkcə sürət xarakteristikası kifayət deyilir.Sürət xarakteristikası ilə yanaşı 
yük xarakteristik çıxarılır.Sabit dövrlər sayında mühərrikin yanacaq sərfinin və başqa 
göstəricilərinin onun gücündən ,burucu momentindən və ya orta effektiv təzyiqqindən 
asılılıq qrafik şəkildə göstərən yük xarakteristiksası deyilir.Sabit dövrlər sayında yük 
rejimi karbtlu mühərriklərdə yanıcı qarışığın miqdarını təmzinləyən drossel qapağı , 
dizellərdə isə Tsikllik yanacaq verilişinin miqdarını təmzinləyən nasos tamasesi vasitəsi 
ilə dəyişdirilir. 
Kor-lu mühərrikin yük xarakteristiksasının forması l.117-ci şəkildə göstərilmişdir.Absis 
oxu üzərində qəbul olunmuş miqyasla mühərrikin yük və parometləri (prometlər % də 
göstərə bilər.) effektiv gücü (Ne),burucu momenti (Me) və ya orta effektiv təzyiqi (Pe) 
qeyd edilir.Ordinat oxu üzərində isə müəyyən miqyası saatlıq və xüsusi yancaq sərfləri 
(6j və ge),həmçinin sınağın məqsədinə uyğun olan başqa göstəricilər,məsələn
doldurma əmsalı (n
1
) və ya forma borusundakı seyrəklik (Ap) f i,ə (n
1
,n
m
,n
e
)artıqlıq 
əmsalı (L) və s. parametrlər qeyd oluna bilər.Mühərrikin drossel qapağının tam açıq 

---

vəziyyətində qəbul edilən dövrlər sayına müvafiq gücü 100% güc hesab olunur: 0% 
güc isə həmin dövrlər sayında mühərrikin boş işləməsinə müvafiqdir .Boş işləmə zamanı 
mühərrikin müəyyən qədər yanacaq sərf etdiyi üçün saatlıq sərf əyrisi kordinat 
başlanğıcından keçmir. 
Yüksüz işləmə rejimində Ne =0 olan vaxt , saatlıq sərf son azalma həddinə,xüsusi sərf
ge=G
j
.
1000/Ne=
8
çatır 
Bu vaxt saatlıq sərf mühərrikin tipindən asılı olaraq tam sərfini 15 : 30 %-ni təşkili 
edir.Dövrlər sayında alınmış minimal yanacaq sərflərini həmin mühərrikin maksimum
qənaetlilik əyrisi (optimal yük xarakteristikası ) ilə müqaisə etməklə, korbratorun 
təkmilliyini xarakterizə etmək olar. 
Karbüratorlu mühərrikin yük xarakteristikası 

---