T texniki kolleci

Avtomobilin sürət xarakteristikaları 
Müasir avtomobillərdə əsasən daxiliyanma mühərriklərdən istifadə edilir.Onların yük 
xüsusiyyətləri sürət xarakteristikaları ilə qiymətləndirilir.Sürət xarakteristikaları –
qərarlaşmış rejimdə mühərrikin effektiv gücünü və ya dirsəkli voldakı burucu momentin 
onun fırlama tezliyindən asılılığıdır.Tam yanacq sərfində alınan xarakteristikası xarici 
sürət xarakteristikası, tam olmayan yanacaq sərfində alınan sürət xarekteristikası isə 
natamam sürət xarakteristikası alınır.Sürət xarakteristikaları xüsusi tormoz stendlərində 
çıxarılır.Şəkil 1.21-də nizamlayıcı orqanı olan və olmayan D.Y.M –in nümunəvi xarici 
xarakterstikaları göstərilmişdir.Mühərrikin xarici sürət xarakteristikasının xarakterik 
parametrləri bunlardır:Ne
max
– maksimal effektiv güc (KVt);Me
max
-maksimal burucu 
momenti (N
.
m); M
N
-maksimal gücə uyğun moment (N
.
m); n
max
-mühərrikin dirsəkli 
valının maksimal fırlanma tezliyi (dövr/dəq);n
N
-dirsəkli valın maksimal gücə uyğun
fırlanma tezliyi (dövr/dəq);n
m
- dirsəkli valın maksimal burucu momentə uyğun fırlanma 
tezliyi (dövr/dəq);K
m
- fırlanma tezliyinə görə uyğunlaşma əmsalı;K
n
- fırlanma tezliyinə 
görə uyğunlaşma əmsalıdır.Burada

---

K
m
=M
emax 
/M
N
K
n
=n
N
/n
M 
K
n
-nə qədər böyük olarsa,mühərrikin dayanıqlı iş diapozunun bir o qədər geniş olar. 
Təcrübələr göstərir ki, n
N
-ın verilmiş qiymətində K
n
-in artırılması avtomobilin yanacaq 
qənaətliyini artırır.K
m
-avtomobilin dinamik keyfiyyətini,yəni alçaq pilləyə keçmədən yolun 
müqavimətini dəf etmək qabiliyyətini xarakterizə edir. 
Mühərrikin xarici sürət xarakterik 
a)nizamlayıcı orqanı olmayan. 
Uyğunlaşma əmsallarının qiyməti təqribi olaraq olaraq cədvəl 1.21-də verildiyi kimi 
götürülə bilər. 
Mühərrikin xarakteristikaları. 
Dovrlər sayı məhdudlaşdırıcısı olan karbüratorlu mühərriklərdə məhdudlaşdırıcı sürət
xarakterisrikasını dövlət sayının sonrakı artımı ilə gücün praktiki olaraq artmadığı 
sahəsində işə düşür. 

---