Tabiiy fanlar fakulteti zoologiya va anatomiya kafedrasi

XULOSA

Nematodalar sinfi ikkita kenja sinfga bo’linadi:

1.Adenoforalar (Adenophorea) kenja sinfi. 2.Sesernentlar (Secernentea) kenja sinfi.

1. 
   Adenoforalar (Adenophorea) kenja sinfining vakillari asosan, dengiz, chuchuk suv, ba’zan tuproqda erkin xolda yashaydi. Ularning sezgi organlari terisi yuzasida joylashgan qillar, ba’zan papillalar xisoblanadi. Ayrim turlarining ko’zchalari bor. Amfidlari yirik va boshining ikki yonida joylashgan. Parazit turlarida sezgi organlari reduksiyaga uchragan. Bo’yin bezlari yirik. Tanasining orqa qismida terminal dum bezlari joylashgan. Dum bezlari sekreti suvda qotib, nematodaning substratga yopishishi uchun xizmat qiladi. Ko’pchiligi kislorod etarli sharoitda yashaydi. Bu kenja sinfga parazit nematodalardan qilbosh nematoda, trixinella, gigant svaynik (Dioctophyma renae) kiradi. Adenoforalar kenja sinfiga 5 ta turkum va 8000 ta tur kiradi.
   
2. 
   Sesernentlar (Secernentea) kenja sinfiga asosan odam, hayvon va o’simliklarda parazitlik qiladigan nematoda turlari kiradi. Ayrim vakillari chuchuk suvda va tuproqda yashaydi. Tuyg’u organlari papillalardan iborat bo’lib, faqat bosh qismida joylashgan. Amfidlari mayda, ko’pincha lablarida joylashgan. Bo’yin bezi shoxlangan, ikki yoki bir nayli. Dumining ikki yonida fazmidlari bo’ladi. Dum bezlari yo’q.
   

Sesernentlar kenja sinfiga kiruvchi odam askaridasi, bolalar gijjasi, rishta, bankroft ipchasi kabi turlari odamlarga juda katta ziyon etkazadi.
Bo’rtma nematodalari, bug’doy nematodasi, kartoshka nematodasi, sholi nematodasi, lavlagi nematodasi va boshqalar esa o’simliklarga zarar etkazib xosildorligini pasaytirib yuboradi.
Sesernentlarga 6 ta turkum kiradi. Asosiylari tilenxidlar, rabditidlar, strongilidlar, askarididlar va boshqalar.
33

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Abuladzе K.I. i dr. Parazitоlоgiya i invaziоnno`е bоlеzni sеl’skоxоzyaystvеnnix jivоtnix. Dlya studеntоv VUZоv pо spеtsial’nоsti "Vеtеrinariya". M., 1990g.

2.