Tarihte ve Günümüzde Ortadoğu'da Türkmenler

308

 

  /  Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu 

nispeten  daha  fazla  bilgi  bulunan  Bayat  boyunu  çalıĢtığımız  için  kendimizi 

daha Ģanslı görmekteyiz. 

Bayatlar  Ortadoğu'daki  Türkmen  ve  dolayısıyla  Türk  varlığının  hem 

kültürel  hem  de  siyasi  bakımdan  en  önemli  kısmını  oluĢturdukları 

görülmektedir. Etkinlik gösterdikleri Irak, Ġran, Suriye, Azerbaycan, Anadolu 

coğrafyasında sırasıyla HarezmĢahlar, Selçuklular, Celayırlılar, Karakoyunlular, 

Akkoyunlular, Safaviler ve Osmanlılar dönemlerinde, içerisinden birçok bilim 

erbabı, sanatçı ve idareciler çıkaran bu boyun Türk tarihindeki kadim yerinin 

daha detaylı incelenmesi gerektiği kanaatindeyiz. 

 

KAYNAKLAR 

A. Konstantin d‟Ohsson, Moğol Tarihi, çev. Bahadır Apaydın, Nesnel Yayınları, 

Ġstanbul, 2008. 

A.  Zeki  Velidî  Togan,  Oğuz  Destanı  (ReĢideddinOğuznâmesi,  Tercüme  ve 

Tahlili), Enderun Kitapevi, Ġstanbul, 1982. 

A. Zeki Velidî Togan, Umumî Türk Tarihi‟ne GiriĢ, Enderun Kitapevi, Ġstanbul, 

1981. 

Alaaddin  Ata  Melik  Cüveynî,  Tarih-i  Cihan  GüĢa,  çev.  Mürsel  Öztürk,  Tarih 

Kurumu Yayınları, Ankara, 2013. 

Ebu'l-Gazi Bahadır Han, Türk ġeceresi Türk'ün Soy Ağacı, çev. Rıza Nur, sad. 

Yunus Yiğit, Ġlgi Kültür Sanat Yayınları, Ġstanbul, 2010. 

F.  W.  Hasluck,  ChristianityandIslamunderTheSultans,  Oxford  Press,  Cilt:II, 

1929. 

Faruk  Sümer,  Oğuzlar  (Türkmenler),  Türk  Dünyası  AraĢtırmaları  Vakfı, 

Ġstanbul, 1999. 

Fîrûzâbâdî,Kâmûsu'l-Muhît,  trc.Mütercim  Âsım  Efendi,  haz.  Mustafa  Koç- 

Eyüp Tanrıverdi, Türkiye Yazma Eserler Kurumu BaĢkanlığı, Cilt:1, Ġstanbul, 2013. 

Habib  Hürmüzlü  ve  Ekrem  Pamukçu,  Irak‟ta  Türkmen  Boy  ve  Oymakları, 

Global Strateji Enstitüsü Yayınları, Ankara, 2005. 

M. Fuad Köprülü, Tarih AraĢtırmaları I, yay. haz. Yahya Kemal TaĢtan, Akçağ 

Yayınları, Ankara, 2006. 

Mahmûd el-KâĢgarî, DîvanüLügâti't Türk, çev. Serap Tuba Yurtsever ve Seçkin 

Erdi, Kabalcı Yayınevi, Ġstanbul, 2007. 

Mehmet  Aydın,  Bayat-  Bayat  Boyu  ve  Oğuzların  Tarihi,  Hatiboğlu  Yayınları, 

Ankara, 1984. 

---

Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu

  /   309 

Muhammed  b.  Ahmed  en-Nesevî,  Siret  es-Sultan  CelaleddinMengüberti,  nĢr. 

Hafız Ahmed Hamdi, Dar el-Fikr el-Arabi, Kahire, 1953. 

Muharrem Ergin, Orhun Abideleri, Boğaziçi Yayınları, Ġstanbul, 2003. 

S.  G.  Agacanov,  Oğuzlar,  çev.  Ekber  N.  Necef  ve  Ahmet  Annaberdiyev, 

Selenge Yayınları, Ġstanbul, 2013. 

Sencer Divitçioğlu, Oğuz‟dan Selçuklu‟ya Boy, Kanat ve Devlet, Ġmge Kitapevi, 

Ankara, 2005. 

Suphi Saatçi, Irak Türkmen Boyları, Oymakları ve YerleĢme Bölgeleri, Kerkük 

Vakfı Yayınları, Ġstanbul, 2009. 

Suphi  Saatçi, Tarihi  GeliĢim  içinde  Irak‟ta Türk  Varlığı,  Tarihi  AraĢtırmalar  ve 

Dokümantasyon Merkezleri Kurma ve GeliĢtirme Vakfı Yayınları, Ġstanbul, 1996. 

ġakir Sabır Zabit, Bayat Oymağı Hakkında Tarihi AraĢtırma, Türkmen KardeĢlik 

Kulübü Yayınları, Bağdat, (trz). 

Yusuf  Has  Hâcib,  Kutadgu  Bilig,  Haz.  KürĢat  Efe,  Genç  Yayıncılık,  Ankara, 

2006. 

 

 

 

 

 

 

 

---

310

 

  /  Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu 

EKLER 

 

Ek.1: 

Kaynak: Sümer, s. 230. 

 

 

Ek.2: 

Kaynak: Sümer, s.229. 

---

Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu

  /   311 

 

 

Ek.3:

 Kaynak: Sümer, s.231 

 

---

312

 

  /  Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu 

 

 

 

 

 

 

ORTADOĞU KÖKENLĠ EMĠRDAĞ TÜRKMENLERĠNDEN 

DERLEME SÖZLÜĞÜ'NE KATKILAR 

Can ÖZGÜR* 

 

ÖZET 

Bu araĢtırmada Afyon‟a bağlı Emirdağ ilçesinden derlenen mahallî kelimeler 

bir  araya  getirilmiĢtir.  Emirdağ  ilçesi  genellikle  Türkmen  (Karabağlı),  Türkmen, 

Yörük, Muhacir Türk topluluklarının yaĢadığı bir yöredir. Emirdağ Türkmenleri‟nin 

tarihî  belgelerde  Orta  Doğu‟dan  batıya  göç  eden  bir  kavim  olduğu  belirtilmiĢtir. 

Burada  Emirdağ  Türkmenleri  üzerinde  durulmuĢtur.  Emirdağ  Türkmenlerinden 

derlenen  mahallî  kelimeler  derleme  sözlüğünde  bulunmayan  kelimeler,  Derleme 

Sözlüğü‟nde  bulunup  farklı  ve  yakın  anlamda  bulunan  kelimeler  baĢlıkları  altında 

Derleme Sözlüğü ile karĢılaĢtırmalı olarak alınıp incelenmektedir. 

Anahtar Kelimeler:

 Derleme Sözlüğü, Afyon-Emirdağ, mahalli kelimeler 

 

CONTRIBUTIONS OF THE MIDDLE EAST ORIGIN EMĠRDAĞ 

TURKMENS TO THE COMPILATION DICTIONARY 

 

ABSTRACT 

In  this  study,  some  local  words  are  combined  which  compiled  from  the 

town  of  Afyon  Emirdag.  Emirdag  district  is  an  area  which  usually  live  Turkmen 

(Karabagli), Turkmen, Yoruk, Muhacir Turks. In historical documents of Emirdağ 

were  implied  that  they  were  migrated  from  the  Middle  East  to  the  West.  In  this 

work is focused on Emirdağ Turkmens. The local words which compiled from the 

region, words that are not in the Compilation Dictionary, words have different and 

                                                 

*

Doç. Dr., EskiĢehir Osmangazi Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi. 

[e-mail] 

---