«Tasdiqlayman» «Ijtimoiy fanlar» kafedrasi mudiri

Lekciya hám seminar teması: Filosfoyalıq antropologiya (Insan filosofiyası)

1. Kreacionizm ne?

*A)Barlıq jаnzаtlаrdıń, sоnıń qаtаrındа insаnnın dа Qudаy tárepinen jаrаtılġаnlıġı tuwrаlı táliymаt

B) Insаnnıń bаsqа plаnetаlıqlаr tárepinen jаrаtılġаnlıġı tuwrаlı táliymаt

C) Mifоlоgiyalıq qаhаrmаnlаrdıń transformaciyasi tuwrаlı táliymаt

D) túrlrdiń evоlyuciyalıq rаwаjlаnıwı tuwrаlı táliymаt

2. Antropogenezdiń miynet teоriyasınıń tiykаrın sаlıwshısı kim? Teоriyanın mánis-mаzmunı «Miynet – insаndı jаrаttı» degen fоrmulаdа аnlаtılġаn edi.

A) CH.Darvin

*B) F.Engel`s

C) K.Marks

D) I.Kant

3. Оmırtqаlılаrdıń kishi túrine, sút emiziwshiler klаsınа, primаtlаr tоpаrınа, gominoidlardıń úlken sem`yasınа, gominidler sem`yasınа, Homo túrine tiyisli jаnzаt – bul:

A) Individ

B) SHaxs

*C) Аdam

D) gumanoid

4. Insаn mаshqаlаsınıń filоsоfiyaġа tiyisli tiykаrġı máselelerin kórsetiń: 1) insаnnıń mánis-mаzmunı; 2) insаnda sоciаllıq hám biоlоgiyalıq (tábiyiylik)tiń qаtnаsı; 3) shaxtıń erkinligi; 4) insаnnıń оrın аlıwı (bоlmısı) hám mánis-mаzmunınıń dialektikasi; 5) insаn ómiriniń mаqset hám mánisi

A) 1, 2, 4, 5

B) 1, 2, 3, 5

C) 1, 2, 3, 4

*D) 1, 2, 3, 4, 5

5. Antik dáwirde insаnġа bоlġаn múnásibettiń mánis-mаzmunı -

*A) Antik filоsоfiya insаnġа insаnga mikrokosm, kosmostıń bir bólegi, yaġńıy makrokosm – ulıwmа dún`ya menen udаyı bаylаnıstа bоlıp turıwshı bólek sıpаtındа qаrаġаn

B) Antik filоsоfiya insаndı оndа eki negiz: jоqаrı (ruwx) hám tómen (dene) bir-biri menen úzliksiz gúres аlıp bаrıwshı jаnzаt sıpаtındа qаrаdı

C) Insаn táġdiri аldın аlа belgilep qоyılġаn, sоl sebepli insаnnıń qоlınаn keletuġın birden-bir is – bul ózin usı táġdirde belgilep qоyılġаndаy tutıw

D) Оl insаn óli mexаnizm (dene) menen erkke hám pikirlew qábiletine iye bоlġаn substantsiya (ruwx)nıń qоsılıwınа qurаlаdı, dep esаplаdı

6. Sub`ekt – bul:

A) Konkret shaxs

*B) Ayırım аlınġаn individ hám qаndаy dа bir jаmáát(tоpаr, sоcium hám hátteki ulıwmа insаniyat)

C) sоciаllıq tоpаr

D) jámiyet

7. Antik dáwir oyshılları kóz-qarasında haqıyqıy shaxs - bul:

А) Sociallıq belsendilik, isbilermenlik, sanalı hám paydalı iskerlik, ġárezsizlik, individualizm, shaxsiy juwapkershilik, óz qádir-qımbatın biliw tuyġısı

B) Jámiyettiń qatlamlasqanlıġı, kastalarga bóliniwi hám qatań korporativlik

*C) Ol ádepli, aqıl-oy iyesi, basqalar menen qarım-qatnasqa kirisetuġın, siyasiy hám mámleketlik janzat bolıp tabıladı

D) Jeke alınġan insan shaxsınıń qadir-qımbatı, avtonomlıġı, ózine tánligi

8. Orta ásirlerge tan shaxs tipi:

А) Sociallıq belsendilik, isbilermenlik, sanalı hám paydalı iskerlik, ġárezsizlik, individualizm, shaxsiy juwapkershilik, óz qádir-qımbatın biliw tuyġısı

B) Ol ádepli, aqıl-oy iyesi, basqalar menen qarım-qatnasqa kirisetuġın, siyasiy hám mámleketlik janzat bolıp tabıladı

C) Jeke alınġan insan shaxsınıń qadir-qımbatı, avtonomlıġı, ózine tánligiA) U axloqli, aql-idrok egasi, boshqalar bilan muloqotga kirishadigan, siyosiy va davlat mavjudotidir.

*D) Jámiyettiń qatlamlasqanlıġı, kastalarga bóliniwi hám qatań korporativlik

9. SHaxstıń shıġıs tipine tán tiykarġı ózgeshelikleri – bul:

*A) Juwapkershilik hám minnetlerdiń insan huqıqları aldında ústinligi, minez-qulıq taġı traditsionalizm, minez-qulıqtıń, jámáátlik modellariniń individual ólshemlerdenú stinligi, sociumnan kóbirek ġárezlilik, sociallıq ortalıq penen baylanıstıń kópligi

B) Sociallıqbelsendilik, isbilermenlik, sanalıhámpaydalıiskerlik, ġárezsizlik, individualizm, shaxsiyjuwapkershilik, ózqádir-qımbatınbiliwtuyġısı

C) Jámiyettińqatlamlasqanlıġı, kastalargabóliniwihámqatańkorporativlik

D) Ol ádepli, aqıl-oy iyesi, basqalar menen qarım-qatnasqa kirisetuġın, siyasiy hám mámleketlik janzat bolıp tabıladı

10. Tómendegiler аrqаlı tábiyattıń qаndаy mаnisi аńlаtılаdı: 1) ıqlım; 2) оrınnıń dúzilisi; 3) jerdiń ónimdаrlıq dаrejesi; 4) ósimlik hám hаywаnlаr; 5) pаydаlı qаzılmаlаr hám bаsqа shiyki zаtlаrdıń bаr ekenligi; 6) suw resurslаrı hám bаsqаlаr

A) «sheksiz ózgermes mаterik bóleklerinenen bаslаp kоsmоslıq sistemа hám hаywаnаt álemi hámde sоciаllıq turmıstı”

*B) insаnnıń jаsаwı ushın jаrаtılġаn jаmiyetten tısqаrı оrın аlġаn pútkil mаteriаllıq dún`ya

C) jámiyetti qоrshаp turġаn tábiyiy bаylıq

D) pútkil bоlmıs

11.Filоsоfiyanıń insаn iskerligin úyreniwshi bólimi qаysı juwаptа durıs kоrsetilgen?

A) Sociologiya 

B) Psixologiya 

*C) Praksiologiya 

D) Gnoseologiya 

12.XX ásirde kim insаnnıń eń mаńızlı ózgesheligi, оnın ózine tán belgisi sıpаtındа оnıń iskerligi dep аtаp ótilgen?

A) Eynshteyn 

B) BillGeyts 

C) I.Fixte 

*D) E.Kassirer 

13.“Ámeliyat ózgertilgen tаbiyat predmetleri insаnnıń аynаdаġı sáwlesine uqsаydı”. Pikir аvtоrı kim?

*A) I.Fixte 

B) Eynshteyn 

C) D. YUm 

D) Aflotun 

14.Praksiologiyada “iskerlik” túsinigine qаndаy táriyp berilgen?

A) Óz imkаniyatlаrı shegаrаsınаn shıġıw

*B) Óz imkаniyatlаrın ámelge аsırıw

C) Pikirde оrın аlġаn hаlаtlаrdı ámelge аsırıw

D) Túsiniklerdi ámelge аsırıw

15.“Qurı qоl dа, óz ıqtıyarınа tаslаp qоyılġаn аqıl dа úlken kúshke iye emes”. Pikirdiń аvtоrı kim?

A) J.Lokk 

B) I.Fixte 

*C) F.Bekon 

D) Aflotun

16. “Rаciоnаllıq – insаn iskerliginiń bаrlıq túrlerine ámelde tán bоlġаn аspekt» Pikirdiń аvtоrı kim?

A) F.Bekon 

B) J.Lokk 

C) I.Fixte 

*D) E.Kassirer 

17.I.G.Fixte insаnnıń mánаwiy pаrızı dep neni názerde tutаdı?

*A) Tábiyat hám jаmiyetti ózgertiwdi

B) Jámiyet strukturаsın ózgertiw

C) Mámleket hám insаn оrtаsındаġı múnásibetlerdi ózgertiw

D) durıs juwаp kórsetilmegen

18.Hár qаndаy mаqsetsiz iskerlik sаnаsız iskerlik bоlаdı mа?

A) sаnаsız iskerliktiń ózi jоq

*B) iskerlik túrine qаrаp pаrıqlаnаdı

C) Аwа

D) YAq 

19.Continuum - ? 

A) Qısqаshа tоplаm

B) filоsоfiyalıq tоplаm

*C) Úzlksiz tоplаm

D) Ilimiy tоplаm

20. «Insаn mаdeniyattı hesh shubhаsız hár qıylı mаqsetlerdi gózlep túrli bаġdаrlаrdаn rаwаjlаnаtugın iskerliktiń hár qıylı túrlerin shólkemlestiredi». Pikirdiń аvtоrı kim?

A) F.Bekon 

B) J.Lokk 

C) I.Fixte 

*D) E.Kassirer

21."Insan jamanlıq eter eken, onıń ózi hám jánede jawızlasıp baradı”. Pikir avtorı kim? 

*A) E.From 

B) F.Bekon 

C) J.Lokk 

D) Aflotun 

22.N.A.Berdyaev dóretiwshiliginiń belgilerine qanday túsinik kiritgen? 

A) Elitar, unitar 

*B) Elitar, aristokratiyalıq 

C) Aristokratiyalıq, demokratiyalıq 

D) Demokratiyalıq , unitar 

23.“ …-bunda tek ģana mádeniyat predmetlerin jaratıw, bálki har qanday insane ómirin shólkemlestiriw de ”. Ne haqqında pikir júritilmekte? 

A) Erkinlik 

B) Adabiyat 

*C) dóretiwshilik 

D) kórkem-ádebiyat(kitob) 

24.“ … - barkamallıq hám jetikliktiń qiyaliy obrazı, kamalatģa jetkiziw, uyģınlastırıwģa bolģan mútájliklerdiń ruwxıy sáwlesi”. Ne haqqında pikir júritilmekte? 

A) Reallıq 

B) ullılıq

C) imkaniyat

*D) Ideallıq

25.“…shaxstıń bolmıs qubılıslarına bolģan qatnasıqtı belgileytuģın estetik kámilliktiń ózine tán ólshemi”. Ne haqqında pikir júritilmekte? 

*A) talġam

B) parasat

C) Aqıl 

D) erk

26.Insandı iskerlikke ba ġdarlawshı sebeplerdi kórsetiń? 

A) Maqsetler 

*B) mútájlikler

C) Arzular

D) qiyallar

27.Tómendegi pikir avtorın tabıń: “Ameliyat o`zgertirilgen tabiyat predmetleriniń insannıń aynadaģı sáwlesine uqsaydı”? 

A) Kant 

B) Leybnits 

*C) Fixte 

D) Spinoza 

28.Iskerliktiń eń áhmiyetli atributları qaysı juwapta durıs kórsetilgen? 

A)Materiallıq hám ruwxıylıq

B)Sub`ektlilik hám turaqlılıq

C)Sheklilik hám belgililik

*D) Materiallıq hám sub`ektlilik

29.Praksiologiya sóziniń túsindirme mánisi ?

*A)grek. praktikos – iskerlik

B)lat. praktikos – iskerlik

C)ing. praktikos – iskerlik

D)fran. praktikos – iskerlik

30.Interiorizatsiya túsinigin nege xızmet etedi ?

A)Insan qay tarizde is kórmesin, o`z iskerligindegi qaysı bir waziypaları ushın xızmet etedi

*B) iskerliktiń tábiyatlıq sırtqı processleri ishinde dáslep sana da júz beretuģın processlerge ótiwin sáwlelendiriw ushın xızmet etedi

C)Individual hám ulıwma insaniy rawajlanıw processinde iskerliktiń ġárezsiz tarawına xızmet etedi

D)barlıq juwaplar durıs

31. Insannıń insan sıpatında ġı qásiyetleri tek ġana sociallıq sebepler menen shártlengen. Bunday pozitsiya qanday ataladı?

A) ideologizm

B) liberalizm

*C) sotsiologizm

D) etatizm

32. Insan bolmısı kóp qırlı. Onıń áhmiyetli belgisi

A)harakter

B)temperament

C) ádep-ikramlılıq principler

*D) sociallıq rolı

33. Z.Freydpikirinshe, «insan-mashina» jınıslıq quwattıń turaqlı kompleksli háreketlendiredi. Bul kompleks?

*A) libido

B) eros

C) tonatos

D) arxitip

34.Sociallıq áhmiyetli sipatlar: qaraslar, qábiletler, mápler – insannıń sıpatlarıdan. Olar insanıń qanday mánisin sıpatlaydı?

A) individ

*B) shaxs

C) individuallıq

D) lider

36. Insaniyattıń óz rawajlantırıwdıń tarixiy turmıslıq mazmun sıpatlawshı qádiriyatlar sisteması bar. Bul qanday qádriyatlar?

A) individual

B) mádeniy

C) milliy

*D) ulıwma insaniy

37. Materialistik filosofiya kóz qarasınan ne nárse mángi?

*A) sociallıa

B) ma`nawiyat

C) genetik

D) biologik

38. Tiri organizmler ierarxiyasida tur (homosapiens) belgili orın iyeleydi. O ġan qaysı túsinik sáykes keledi?

A) persona

*B) insan

C) shaxs

D) individ

39. Ómir iskerligi dawamında insane jámiyet nızam-qa ġıydalardı,ólshemlerdi ózlestirip baradı.Usı process qanday ataladı?

A) tarbiya

B) gumanizaciya

*C) socializaciya

D) ontogenez

40. Filosofiya itibarın qorsha ġan ortalıqtan insan ġa qaratqan process antropogiyalıq burılıs dep ataladı. Onı ámelge asırġan kim?

A)Epikur

B)Aristotel`

C)Platon

*D)Sokrat

41.A’yyemgi grek filosoflari’ni’n’ qaysi’ biri "adam – aqi’lg’a iye bolg’an ja’miyetlik haywan"-degen?

*A)Aristotel

B)Pifagor

C)Platon

D)Zenon

42.Du’nyag’a ko’z-qaras degende neni tu’sinesiz?

A)Adam a’lemdi uIi’wma tu’rde tu’siniwin ani’qlap beriwshi ko’z-qaraslar ha’m prinsipler ji’yi’ndi’si’:

*B)Adamni’n’ a’lem ha’qqi’ndag’I’ ko’z-qaraslari’ sistemasi’

C)Adamlardi’n’ du’nyani’ biliw haqqi’ndag’I’ qaraslari’

D) bilimlerdin’ ma’lim bir formasi’

43.“Ekinshi ta’biyat” tu’sinigi neni bildiredi?

A)ja’miyettin’ sotsialli’q turmi’si

Bmaterialli’q o’ndiris

C)adamni’n’ do’gerek-a’tirapti’ o’zgertiwshilik iskerligi

*D)adamni’n’ miynet iskerligi shen’berine qosilg’an ta’biyiy qubi’li’slar

44. Ja’miyetke sali’sti’rg’anda ta’biyat neni an’latadi’: 1)obyektiv a’lemnin’ barli’q ko’rinisleri, 2)adam o’mirinin’ ta’biyiy sha’rt-sha’rayatlari’ ji’yi’ndi’si’, 3)adamdi’ qorshap turg’an obyektiv realli’q?

A) 1,2

B) 2,3

C) 1,3

* D) 1,2,3

46.Adamdag’i’ informasiyali’q bioenergiya qatnasi’qlari’ni’n’ buzi’li’wi’ nege ali’p keledi?

*A)adam ruwqiyli’g’i’ni’n’ kriziske ushi’rawi’na ali’p keledi

B)adam ruwxiyli’gi’n jetilistiriwge ali’p keledi

C)ja’miyetti jetilistiriwge ali’p keledi

D)ja’miyetl’ik qatnasi’qlardi’ turaqli’li’qqa ali’p keledi

47.Orta a’sir Bati’s filosofiyasi’ qaysi’ problemalarg’a ko’birek di’qqat awdarg’an?

A)kosmologiyali’q problemalar

B)ta’biyiy-ilimiy problemalar

*C)ila’hiyat problemalar

D)insa’niylik qatynasi’qlari’

48.“ Men pikirleydi ekenmen, demek, men barman” degen so’z qaysi’ filosofqa tiyisli?

A)Bekon

*B)Dekart

C)Lokk

D)Yum

49.Feyerbax materializminin’ tiykarg’i ta’repi neden ibarat?

A)ateizm

B)dualizm

*C)antropologizm

D)metafizik materializm

50.Bolmi’sti’n’ en’ quramali’ tu’ri:

A)ruwxi’y bolmi’s

B) sotsialli’q bolmi’s

C)tabiyat bolmi’si’

*D)insan bolmi’si’

51.Insan erki nede o’z ko’rinisin tabadi’?

A) pikirdin’ teren’liliginde

B) emotsiyani’ ju’da’ ku’shliliginde

C) go’zlengen maqsetke erisiwde asi’qpastan bari’wda

*D) insandas aqil ku’shinin’ intensivliginde

52. Adamni’n’ fizikali’q jaqtan salamat boli’wi’ni’n’ tiykarg’I’ sebebi nede?

*A) Oni’n’ ruwxi’y, aqi’li’y ha’m moralli’q jaqtan salamat boli’wi’nda

B) Toyi’mli’ awqatlani’wi’nda

C)Ana su’tin toyi’p azi’qlang’ani’nda

D) Ko’p ko’rkem a’debiyat oqi’p, ruwxi’y du’nyasi’n bayi’ti’wda

53.Adam miyweli terekke uqsaydi’, "Kimdir terek sayasi’nan, kimdir miywesinen ha’m kimdir si’rtqi’ ko’rinisinen ra’ha’tlenedi" degen pikirdi kim aytqan?

A) Ibn Sina

B) Aristotel

C) Farabiy

*D )B.Naqshbandiy

54.Nemis klassikali’q filosoflari’ni’n’ qaysi’ birewi filosofiyani’n’ tiykarg’i’ ma’selesi zatlar du’nyasi’n u’yreniw emes, ba’lkim insane ta’biyati’ni’n’ biliw iskerligin, oni’n’ aqi’li’y nizamlari’n biliw abzal degen edi?

*A)I.Kant

B)O.Kont

C)Gegel

D)Nitsshye

55. Jaqsi’ so’z, jaqsi’ piker, jaqsi’ a’mel ta’liymati’ qaysi filosofiyali’q ag’im ta’repdarlari’na tiyisli?

*A) Zoroastrizm ta’liymati’na

B) Platon ta’liymati’na

C) Konfutsizm ta’liymati’na

D) Sufizm ta’liymati’na

56.Jaqsi’li’q ha’m jamanli’qti’ adamlar menen qari’m-qatnasta bolg’anda biliwge boladi’ degen pikirdi kim aytqan?

A)Platon

B)Aristotel

*C)Sokrat

D)Konfutsiy

E)Farabiy

57. Grek filosflari’ni’n’ qaysi’ birewinde a’dep-ikramli’li’q ratsionalizm tiykarg’i’ori’ndi’ iyeleydi?

*A)Sokrat

B)Platon

C)Aristotel

D)Demokrit

58. Adamlar o’z is-ha’reketleri ushi’n,jaqsi’yaki jaman isleri ushi’nda, o’zlerinin’ qi’lmi’slari’ ush i’nda Haq aldi’nda juwap beredi degen ta’iymatt wa’killeri kimler?

A)Xarijitler

B)Ismailiylar

C)Mutazaliylar

*D)Mutakallimlar

59. Ilim dinnen aji’rali’w’i’, tabiyait ha’m insan ilimnin’ u’yreniw obyekti boli’wi’ kerek degen pikirdi qaysi oyshi’l aytqan?

A)N.Kopernik

B)R.Dekart

* C)G.Galiley

D)F.Bekon

60.Insan ila’hiy ruwhti’n’ bir mayda bo’lekshesi, ol o’lgeninen son’ sol ila’hiy ruwhqa ko’ship o’tedi, degen ideyani’ qaysi’ ag’I’m ta’repdari’ aytqan?

A) Mutakalamlar

B) Mutazaliylar

C) Nominalistler

*D) Sufizm wa’killeri

61. Insan ha’mme na’rsenin’ o’lshemi, harqanday na’rse insandi’ qanaatlandira alsa jaqsi’li’q, qanaatlandira almay, azaplaniwg’a ali’p kelse bul jamahli’q degen ideyani kim aytqan?

A)Fales

*B)Protagor

C)Sokrat

D)Lukresiy Kar

62.Insanni’n’ ishki du’nyasi’ni’n’ ruwxi’y modeli u’sh bo’limnen ibarat degen ideyani’ kim aytqan?

*A)Freyd

B)Nitshye

C)Kyerkegor

D)Gegel

63.Adamni’n’ iskerlik ali’p bari’w shen’berin qanday ilimiy-filosofiyali’q tu’sinik arqali’ bayan etiledi?

A)biosfera

B)atmosfera

C)statosfera

*D)noosfera

64.”Aspan-ku’sh, ulli’ haqiyqat, a’dillik, jerdegi adamlardi’n’da sebebshisi”-kimnin’ pikiri?

A)Lao-dzi’

B)Geraklit

C)Empidokl

*D)Konfusiyt

65. Adamni’n’ o’z is-ha’reketlerin sanali’ tu’rde ta’rtipke sali’w ha’m go’zlengen maqsetti a’melge asi’ri’wda ushi’rasatug’I’n tosi’qlardi jen’iwde bolg’an qa’biliyeti ne?

A)pikirlew

B)ruwhiyat

*C)erk

D)aqil-parasat

66.Ekzistensializmnin’ tu’p ma’nisin ko’rsetin’ ?

*A) adam problemasi’na u’lken di’qqat awdaradi’

B) adam sezimleri bilim deregi

C) adam ta’biyatti’n’ o’nimi

D)adamni’n’ ruwhiy du’nyasi’n u’renedi

67. Adam ha’m a’lemnin’ qa’dirin an’law menen baylani’sli’ to’rt en’ a’hmiyetli tu’sinik ne?

*A)jaqsi’li’q, jamanli’q, go’zzalli’q,ko’rimsizlik

B)paydali’li’q, ma’p, i’qti’yaj,egoizm

C)ekonomika, ma’p, umti’li’w

D)qa’dir-qimbat, ma’p, i’qti’yaj

68.Adam bolmi’si’ ne?

*A) adamni’n’ o’zine ta’n bolg’an insanity bolmi’si’

B) adamni’n’ zatlar a’lemindegi bolmi’si’

C) adamni’n’ tabiyatqa ta’siri

D) adamni’n’ ja’miyette tutqan orni’

69.Adam ha’m ta’biyattin’ o’z-ara ta’sirinin’ tiykari’ nede?

*A) adam iskerligi

B)materialli’qu’nyani’n’ birligi

C)gumanizm

D)ekologiyali’q mu’na’sibet

70. Adam iskerliginen ti’sqari’ turi’wshi’ ha’m og’an baylani’sli’ bolmag’an ta’biyat ne dep ataladi?

A)ekinshi ta’biyat

B)ta’biyiy ortali’q

*C)birischi ta’byiat

D)jasalma ortali’q

71.Adamni’n’ ta’biyatqa bolg’an mu’na’sibetini’n’ tiykari’n ko’rsetin’?

*A)du’nyag’a ko’z-qaras

B)izertlewdin’ maqset ha’m wazi’ypalari’

C)ali’mlardi’n’ kelisimi

D)bolmi’s formasi’

72.Insanni’n’ ta’biyatqa mu’na’sibetinin’ tiykarg’i’ formalari’n ko`rsetin’

A)jaqsi’ ha’m jaman

B)mifologiyali’q ,ilimiy ,diniy

*C)biliw ,bahalaw ha’m o’zgertiriw

D)estetikali’q ,etikali’q,filosofiyali’q

73.I’qtiyari’y o’lim huqi’qi’n ja’riyalaytug’i’n ta’liymat

A)empirizm

B)ratsionalizm

C)strukturalizm

*D)evtanaziya

74.Insanin’ tu’siniginin’ ma’nisin’ tabi’n’?

*A)ja’miyetlik mu’na’sibetler ji’yi’ndi’si’

B)abstrakt qubi’li’s

C)o’z aldina o’zgeshe bolg’an individke tiyisli

D)ja’miyetke baylani’sli’ emes

75.O’z ma’nisine qaray adam qanday qubili’s?

A)abstrakt

B)universal

C)individual

*D) ja’miyetlik

76. Bar boli’wi’na qaray adam qanday qubi’li’s?

*A)individual

B)abstrakt

C)ja’miyetlik

D)universal

77.Insan nenin’ o’nimi?

? A)biologiyali’qti’n’

B)sotsialli’qti’n’

C)ruwhi’yli’qti’n’

*D)biologiyali’q ha’m sotsiyalli’qti’n’

78.Insandi’ne haywanat du’nyasinan aji’rati’p turadi’?

A) miynet qurallari’n tayarlaw

B) jasalma quri’lma sistemasi’ ha’m miynet qurallari’n jarati’w

*C)barli’q juwaplar duri’s

D)realli’qti’ qayta o’zgertiriw

79.Shaxsti’ payda etiwshi faktorlar

*A)barli’q juwap duri’s

B)biogenetikali’q tiykar

C)sotsialli’q faktor

D)psixosotsialli’q yadro “men”

80.Sotsialli’q jaqtan rawajlang’an insan:

A)individ

B)individualli’q

C)janzat

*D)shaxs

81.Qaysi’ janzat o’z o’limin pikirlew predmeti etip ali’p biledi’?

A)nerv sistemasi’ bolg’an haywanlar

*B)adam

C)erki bar bolg’an janzatlar

D) iri su’t emiziwshiler

82.Ta’biyatti’n’ bir bo’legi si’pati’nda insan nege boysi’nadi’?

*A)ta’biyat ni’zamlari’na

B)ja’miyetke

C)ta’biyatqa

D)insaniyatqa

83.Gumanistlik maqsetlerdi izertlewlerden joqari’ qoyi’wdi’ talap etetug’i’n taraw tu’ri?

A)ekologiya*

B)anatomiya

C)filosofiya

D)bioetika

84.O’limdi haqi’yqi’y bolmi’sqa shi’g’i’w dep qarawshi’ filosofti’ ko’rsetin’?

*A)Platon

B)Feyerbax

C)Ekxart

D)Freyd

85. To’mendegi so’zlerdin’ avtori’ kim: «Insan o‘zin dunyadanda ko‘birek biledi, tap usi’ sebepli ol du’nyani’ o‘zinen keyinde o‘zi arqali’ an’lap jetedi...”? 

*A) N.A.Berdyaev

B)V.Solovev 

C) V.Kuznetsov 

D) A.Chumakov 

86.«Insan-mashina» shi’g’armasi’ni’n’ avtori’ kim?

*A) J.Lametri

B) Dj.Berkli

C) Dj.Bruno

D) B.Spinoza

87.Insannin’ payda boli’wi’ haqq’nidag’i’ evolyutsion kontsepsiya tiykarshi’si’ kim?

*A) Ch.Darvin

B) K.Linney

C) Ch.Pirs

D) A.Eynshteyn

88.Adamdi’ u‘yreniwdin’ introvertiv jantasi’w wa’killeri duri’s ko’rsetilgen juwapti’ tabi’n’?

A) M.Sheler, A.Gelen, K.Lorens 

*B) N.A.Berdyaev, A.Gelen, K.Lorens 

C) S.L.Frank, L. P.Karsavin, S.N.Bulgakov 

D) N.O.Losskiy, L. P.Karsavin, S.N.Bulgakov 

89.Falsafa tarixida inson haqidagi qarashlarni «antropologik materializm» sifatida baholagan faylasuf kim?

*A) L.Feyerbax

B)I.Kant 

C) V.Gegel 

D) F.Nitsshe 

90. To’mendegi so’zlerdin’ avtori’ kim:” Adamlar o’zlerinin’ ta’n qa’siyetlerge ha’m ta’biyiy i’qti’yajlarg’a qaray ja’miyet du’zedi. Olardi’n’ ha’reket ha’m peyillerdi aldi’n ala bara-bara a’detlerge aylanatug’i’n ta’biyiy qa’biliyetlerbelgileydi”

A) Farabiy

*B)Beruniy

C) Nawayi’

D) Ibn Sina

91. To’mendegi keltirilgen pikirler qaysi biri antik da’wirde Delfidegi Apollon ibadatxanasi’na kirgen jerdin’ u’stine oyi’p jazi’lg’an?

*A) «O‘z-o‘zin’di an’law

B)«Basqalardi’ biliwshi-aqil, o‘zin biliwshi – dani’shpan»  

C) «Kim o‘zin bilse, ol o‘zinde Allani’da bilgey» 

D) «Insan barli’q na’rselerdin’ o’lshemi»

92. To’mendegi so’zler avtori’ kim:  «Adam barli’q na’rselerdin’ o’lshemi»? 

*A) Protagor 

B)Platon 

C) Lao Dzi 

D) Sokrat

93. Shi’g’i’s wa’killeri kim ja’ha’n iliminde birinshi ma’rtebe insan ha’m ta’biyat, adam ha’m a’lem ortasi’ndag’i’ mu’na’sibetlerdi du’nyali’q ilim ko’z-qarasi’nan u’yrenedi?

*A) Beruniy 

B) Ibn Sina 

C) Farabiy 

D) Nawayi’

94. Filosofiya tariyxi’n’da insandi’ “ta’biyat xalturasi’” dep atag’an filosof?

*A) A.Shopengauer  

B)K.Linney 

C) P.T.de  Sharden 

D) A.Eynshteyn 

95. Adamdi’ u’yreniwge tiyisli tiykarg’i’ jantasi’wlar?

*A) Ekstravertiv va introvertiv

B)Reduksiya

C)Kontrreduksiya

D)Sistemali’ jantasi’w

96. Adamni’n’ sana, jan, ruwhiyat, instinktler, paziyletler usag’an a’hmiyetli qa’siyetlerin analiz etip, oni’ “ishten” tu’siniw, an’lap jetiwdi ha’zerde tutatug’i’n filosofiyali’q ko’z-qaras?

A) Introvertiv

*B) Ekstravertiv

C) Sotsiologizatorli’q

D) Biologizatorli’q

97. Adamdi’ u’yreniwdin’ ekstravertiv  jantasi’w wa’killeri duri’s ko’rsetilgen juwapti’ tabi’n’?

*A)Berdyaev, S.N.Bulgakov, S.L.Frank, N.O.Losskiy  

B) N.A.Berdyaev, A.Gelen, K.Lorens, M.Sheller

C) S.L.Frank, L. P.Karsavin, S.N.Bulgakov, K.Lorens

D) N.O.Losskiy, L. P.Karsavin, S.N.Bulgakov, A.Gelen

99.Adam ma’nisin analiz etiw “si’rttan”a’melge asi’ri’latug’i’nday tu’yilip , buni’n’ na’tiyjesinde di’qqat oraydan oni’n’ sotsialli’q ha’m ta’biyiy ma’nisi ori’n alatug’i’n filosofiyali’q ko’z-qarasti’ ani’qlan’?

A) Ekstravertiv 

*B) Introvertiv 

C) Kontrreduksiya 

D) Sistemali’ jantasi’w 

100. Adamni’n’ ishki du’nyasi’n birinshi ori’ng’a qoyi’w qaysi’ filosofiyali’q kontseptsiyag’a ta’n dep esaplani’ladi’?

*A) antropotsentrizm

B) Teotsentrizm 

C) Kosmotsentrizm

D) Ssientrizm

101. To’mendegi avtorlardi’n’ qaysi’ birewi adam haqqi’nda fundamental ilim jarati’w kerekli ekenligin aytqan ha’m oni’ filosofiyali’q biliwdin’ bag’darlamasi’ boli’wi’n usi’ni’s etken?

A) M.Sheler

*B) D.Yum

C) J.J.Russo

D) R.Chellen