Təbii ehtiyat potensialı, ətraf mühitin mühafizəsi. Naxçıvan və Abşeronda bəslənən müvafiq qoyun cinsləri: a balbas, Qala b
Mövzu 8. Əkinçilik təsərrüfatı
Yüklə 0,52 Mb.
|
Mövzu 8.Əkinçilik təsərrüfatı.1.İxtisaslaşmış iqtisadi - coğrafi rayonları: I. Üzümçülük üzrə: II.Quru subtropik meyvəçilik üzrə: III. Qərzəkli meyvəçiliq üzrə: 1- Gəncə - Qazax 2- Şəki - Zaqatala 3- Dağlıq Şirvan 4- Kəlbəcər - Laçın 5- Aran 6-Quba - Xaçmaz 7- Yuxarı Qarabağ 8- Naxçıvan 9-Abşeron A) I-1,3,II-5,9,III-2,8 B) I-5,9,II-1,3,III-2,8 C) I-1,6,II-4,5,III-3,7 D) I-1,3,II-2,6,III-8,9 E) I-8,9,II-5,7,III-1,4 2. Respublikamızın ən mühüm nəqliyyat qovşaqları haradadır: 1 - Şamaxı 2 - Bakı 3 - Quba 4 - Yevlax 5 - Qazax 6 - Gəncə 7 - Naxçıvan 8 - Şirvan A) 2, 4, 6, 8 B) 3, 4, 5, 7 C) 1, 2, 4, 5 D) 1, 3, 5, 7 E) 2, 5, 6, 8 3. Cədvələ əsasən rəqəmlərə uyğun gələnləri müəyyən edin:
_ _ A) 1 - Şəmkir, 2 - Aran, 3 - Sumqayıt B) 1 - Qazax, 2 - Gəncə - Qazax, - Bakı C) 1 - Kəlbəcər, 2 - Aran, 3 - Bakı D) 1 - Tovuz, 2 - Şəki - Zaqatala, 3 - Xızı E) 1 - Ağcabədi, 2 - Şəki - Zaqatala, 3 - Xaçmaz 4. Kənd təsərrüfatının ümumi məhsulunun neçə % əkinçiliyin, heyvandarlığın payına düşür: A) əkinçilik – 61%, heyvandarlıq - 39% B) əkinçilik – 45%, heyvandarlıq – 61% C) əkinçilik – 39%, heyvandarlıq – 30% D) əkinçilik – 50%, heyvandarlıq – 20% E) əkinçilik – 51%, heyvandarlıq – 45% 5. Respublikamızın ən mühüm nəqliyyat qovşaqları: A) Bakı, Yevlax, Gəncə, Şirvan B) Göyçay, Ağdam, Ağdaş, Yevlax C) Bakı, Quba, Gəncə, Şamaxı D) Bərdə, Lənkəran, Naxçıvan, Qazax E) Sumqayıt, Bərdə, Quba, Lənkəran 6. Azərbaycanda qara metallurgiya sənayesində boru - prokat istehsalının yaradılmasının səbəbi: A) Neft - qaz sənayesinin inkişafı B) Nəqliyyat maşınqayırmasının tələbatı C) Tikinti materialları sənayesinin tələbatı D) Kənd təsərrüfatının metala tələbatı E) Kimya və meşə sənayesinin inkişafı 7. Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən sonra, onun xarici iqtisadi əlaqələrində yaranan meyl: A) Türkiyə, Qərbi Avropa, ABŞ ilə iqtisadi əlaqələrin genişlənməsi B) Hindistan, Çin, İndoneziya ilə nəqliyyat – iqtisadi əlaqələrin artması C) MDB dövlətləri ilə iqtisadi əlaqələrin daha da genişlənməsi D) Cənub - Şərqi Asiya dövlətləri ilə iqtisadi əlaqələrin güclənməsi E) Mərkəzi Asiyanın türk dövlət və qurumları ilə əlaqələrin zəifləməsi 8. 1992 - 2008 - ci illərdə Azərbaycanın xarici iqtisadi əlaqələrində rolu əhəmiyyətli dərəcədə artan ölkələr: A) İran, Türkiyə, ABŞ, Böyük Britaniya B) ABŞ, Çin, Tailand, Butan C) Rusiya, Özbəkistan, Belarus, Monqolustan D) Belarus, Latviya, Litva, Estoniya E) İran, Əfqanıstan, Türkiyə, Fransa 9. Azərbaycanda aqroiqlim ehtiyatları ildə iki dəfə məhsul götürməyə imkan verən ərazilər: A) Kür - Araz ovalığı, Gəncə - Qazax maili düzənliyi, Abşeron yarımadası B) Muğan düzü, Murovdağ silsiləsi, Lənkəran ovalığı C) Böyük və Kiçik Qafqazın orta və yüksək dağlıq əraziləri D) Qarabağ düzü, Naxçıvanın dağlıq hissəsi, Qusar maili düzənliyi E) Ceyrançöl, Qarabağ vulkan yaylası, Lənkəran ovalığı 10. Əkin sahələri əsasən Samur - Abşeron, Yuxarı Qarabağ və Yuxarı Şirvan kanalları vasitəsilə suvarılan iqtisadi rayonlar: 1 – Şəki - Zaqatala 2 – Abşeron 3 – Gəncə - Qazax 4 – Lənkəran 5 – Aran A) 2. 5 B) 1 - 5. C) 3. 4. D) 1 - 2. E) 4. 5 11. Azərbaycanda Avrasiya (Transqafqaz) nəqliyyat yolunun bilavasitə keçməyəcəyi iqtisadi rayonlar: A) Naxçıvan, Yuxarı Qarabağ, Kəlbəcər - Laçın B) Lənkəran, Aran, Quba - Xaçmaz C) Dağlıq Şirvan, Quba - Xaçmaz, Abşeron D) Naxçıvan, Abşeron, Kəlbəcər - Laçın E) Aran, Gəncə - Qazax, Şəki - Zaqatala 12. Azərbaycanda sement istehsalının inkişaf etdiyi rayon: A) Abşeron B) Quba - Xaçmaz C) Lənkəran - Astara D) Şəki - Zaqatala E) Naxçıvan 13. Azərbaycanda yük və sərnişin daşınmasında böyük rolu olan dəmir - yol bərə keçidləri: 1 - Bakı - Həştərxan 2 - Bakı - Ənzəli 3 - Bakı - Mahaçkala 4 - Bakı - Türkmənbaşı 5 - Bakı - Bektaş A) 4. 5 B) 1. 3 C) 3. 4 D) 3. 5 E) 2. 5 14. Şamaxı, Gədəbəy, İsmayıllı rayonları ərazisində məhsuldar torpaqların yayılması və rütubətin kifayət qədər olması imkan verir: A) Dəmyə əkinçiliyinin inkişafına B) Bostançılığın və sitrus meyvəçiliyinin inkişafına C) Qış otlaqlarının geniş yayılmasına D) Quru suptropik bitkiçiliyin inkişafına E) İntrazonal landşaftların inkişafına 15. Azərbaycanın iqtisadi - coğrafi rayonlarının tərkibində olan inzibati rayonların sayına görə artan sırası: A) Dağlıq Şirvan, Quba - Xaçmaz, Şəki - Zaqatala, Gəncə - Qazax B) Kəlbəcər - Laçın, Gəncə - Qazax, Dağlıq Şirvan, Aran C) Gəncə - Qazax, Aran, Kəlbəcər – Laçın, Lənkəran - Astara D) Şəki - Zaqatala, Aran, Quba - Xaçmaz, Gəncə - Qazax E) Dağlıq Şirvan, Yuxarı Qarabağ, Quba - Xaçmaz, Kəlbəcər - Laçın 16. Respublikamızda heyvandarlıq sahələri arasında qoyunçuluğun ən ucuz və gəlirli sahəyə çevrilməsinə imkan verir: 1 - Yeyinti sənayesinin tullantılarıından geniş istifadə olunması 2 - Heyvanların sayının tez artmasına 3 - Sənaye ilə yaxşı kompleks təşkil edə bilməsi 4 - Sahənin az əmək tutumluluğu 5 - Yemə tələbatının az olması A) 2, 4, 5 B) 1, 2, 4 C) 1, 2, 5 D) 1, 3, 5 E) 2, 3, 4 17. Torpaq tiplərin uyğun gələn inzibati rayonları müəyyən edin. I qara II sarı III boz - çəmən 1 - Astara 2 - Gədəbəy 3 - Saatlı 4 - İsmayıllı 5 - Lənkəran 6 - Zərdab A) I - 2, 4 II - 1, 5 III - 3, 6 B) I - 2, 4 II - 1, 6 III - 3, 5 C) I - 2, 4 II - 1, 3 III - 4, 5 D) I - 1, 3 II - 4, 5 III - 2, 6 E) I - 1, 2 II - 3, 4 III - 5, 6 18. Azərbaycanda münbitliyi yüksək olan torpaq tipləri: A) Dağ - qara, qonur - qəhvəyi, tünd şabalıdı B) Qara, qırmızı - qonur, boz - çəmən C) Çəmən - meşə, boz - qonur, sarı D) Şabalıdı, qırmızı - qonur, bedlend E) boz - qonur, boz - çəmən, sarı 19. Azərbaycanda rekultivasiya tədbirlərinin həyata keçirilməsi zəruri olan ərazilər: 1 - Muğan və Şirvan düzlərinin boz - çəmən torpaqları 2 - Daşkəsənin dağ - mədən sənaye regionu 3 - Böyük Qafqazın orta dağlıq əraziləri 4 - Abşeronun neft - qaz mədən sənaye regionu 5 - Kiçik Qafqazın subalp və alp çəmənlikləri 6 - Cənub - Şərqi Şirvan düzünün neft çıxarılan ərazisi A) 2, 4, 6 B) 1, 2, 4 C) 2, 3, 4 D) 3, 4, 5 E) 4, 5, 6 20. Kür - Araz ovalığında torpaqların məhsuldarlığını artırmaq üçün hansı tədbirlərin həyata keçirilməsi vacibdir: 1 - Tuqay meşələrini qırıb, əkin sahələrini artırmaq 2 - Suvarma sistemini təkmilləşdirmək 3 - Torpaqları yuyub, duzlardan təmizləmək 4 - Dəmyə əkinçiliyi inkişaf etdirmək 5 - Qrunt sularının səviyyəsini aşağı salmaq 6 - Gübrələrdən normadan artıq istifadə etmək A) 2, 3, 5 B) 1, 2, 6 C) 3, 4, 5 D) 4, 5, 6 E) 2, 3, 4 21. Azərbaycanda rütubətlənmə əmsalının vahiddən böyük olduğu ərazilərdə formalaşan torpaq tiplərini qeyd edin: 1 - Boz - qonur 2 - Dağ - çəmən 3 - Dağ - qara 4 - Sarı 5 - Çəmən - boz 6 - Qonur dağ - meşə A) 2, 4, 6 B) 1, 3, 5 C) 1, 4, 6 D) 2, 3, 5 E) 4, 5, 6 22. Böyük Qafqaz coğrafi vilayətinin səciyyəvi təbii ehtiyatlarını göstərin: A) Təbii qaz, neft, polimetal filizi, meşə B) Polimetal filizi, neft, kömür, daş duz C) Neft, molibden filizi, duz, meşə D) Xörək duzu, alünit, şirin su, mərmər E) mis, tikinti materialları, qızıl, mərmər 23. Müvafiq olaraq düzün: 1 – Daşkəsən I – neft 2 – Zəylik II – alunit 3 – Tovuz III – seolit 4 – Ceyrançöl IV – dəmir filizi A) 1 - IV, 2 - II, 3 - III, 4 - I B) 1 - II, 2 - III, 3 - I, 4 - IV C) 1 - III, 2 - IV, 3 - II, 4 - I D) 1 - I, 2 - IV, 3 - I, 4 - III E) 1 - IV, 2 - I, 3 - II, 4 - III 24. Azərbaycanda əlvan metallurgiya sənayesinin daha güclü inkişaf etməsinə imkan verən amillər: 1 – Xəzərsahili mövqenin qonşu ölkələrdən xammal gətirilməsini asanlaşdırması 2 – elektrik enerjisi istehsalının kifayət qədər olması 3 – dəmir filizi, daş kömür, neft, qaz ehtiyatlarının çox olması 4 - əhalinin təbii artımının yüksək olması 5 – alunit, molibden, polimetal, civə yataqlarının çox olması A) 2. 5 B) 1, 4 C) 2. 4 D) 3. 5 E) 2. 3 25. Rütubətlik əmsalının kiçik olduğu ərazilərdə inkişaf etdirilən əsas kənd təsərrüfatı sahələri. A) Pambıqçılıq, bostançılıq B) Taxılçılıq, Çayçılıq C) Sitrus meyvəçilik, çayçılıq D) Arıçılıq, Pambıqçılq E) Dəmyə taxılçılıq, pambıqçılıq 26. Gəncə - Qazax iqtisadi rayonunun hansı inzibati rayonları Ermənistanla həmsərhəd deyil. 1 - Daşkəsən 2 - Goranboy 3 - Göy - göl 4 - Şəmkir 5 - Aqstafa 6 - Gədəbəy A) 2, 3, 4 B) 1, 2, 5 C) 1, 3, 6 D) 2, 5, 6 E) 3, 5, 6 27. Respublikamızda əkin sahələri arasında birinci yeri tutan təsərrüfat sahəsi A) taxılçılıq B) tütünçülük C) pambıqçılıq D) üzümçülük E) çayçılıq 28. Azərbaycanda becərilən texniki bitkilər A) çay, pambıq, tütün B) zeytun, kətan, fındıq C) pambıq, qəhvə, şabalıd D) arpa, buğda, qarğıdalı E) qarğıdalı, kətan, pambıq 29. Abşeron iqtisadi rayonunda əkinə yararlı torpaq sahələrinin tədricən azalmasının səbəbləri: 1 - neft hasilatı nəticəsində əkinə yararlı sahələrin intensiv çirklənməsi 2 - göl və bataqlıqların qurudulması 3 - meşə və kolluqların sahələrinin artırılması 4 - yaşayış məntəqələrinin sürətlə genişlənməsi 5 - «bedlend» sahələrin sürətlə artması A) 1, 4, 5 B) 2, 3, 5 C) 1, 2, 4 D) 2, 3, 4 E) 1, 3, 5 30. Azərbaycanda faraş tərəvəzçiliyin inkişaf etdityi təbii şərait 1 - Yarımsəhra quru çöl iqlimi 2 - Akkumlyativ düzənliklər 3 - Yayı quraq kçən mülayim - isti iqlim 4 - Denudasion düzənliklər 5 - Sarı torpaqlar 6 - Şabalıdı və dağ - qara torpaqlar A) 2, 3, 5 B) 2, 4, 6 C) 1, 2, 5 D) 3, 4, 6 E) 1, 4, 5 31. Azərbaycanda əlamətlərə uyğun gələn müvafiq əkinçilik sahələrini müəyyən edin: I - Düzən relyef, suvarma, isti iqlim şəraitində becərilir II - Həm suvarma, həm də dəmyə şəraitində becərilir III - Əsasən iki iqtisadi rayonun ixtisaslaşma sahəsidir A) I - pambıq, II - üzüm, III - tərəvəz B) I - üzüm, II - tərəvəz, III - pambıq C) I - tərəvəz, II - çay, III - payızlıq buğda D) I - yazlıq buğda, II - günəbaxan, III - pambıq E) I - taxıl, II - pambıq, III - üzüm 32. Azərbaycanın daha çox əməktutumlu kənd təsərrüfatı bitkiləri. A) Pambıq, tərəvəz, tütün B) Pambıq, zeytun, üzüm C) Qərzəkli meyvələr, qarğıdalı, kələm D) Şəkər çuğunduru, çəltik, tumlu meyvələr E) Buğda, pambıq, arpa 33. Respublikamızda becəriləməyən texniki bitkilər. A) Kakao, qəhvə, cut B) Kətan, buğda, qarğıdalı C) Çay, pambıq, tütün D) Qarğıdalı, kətan, pambıq E) Tütün, kətan, soya 34. Faraş tərəvəzçilik üzrə ixtisaslaşmış iqtisadi rayon. A) Lənkəran - Astara B) Şəki - Zaqatala C) Yuxarı Qarabağ D) Quba - Xaçmaz E) Gəncə - Qazax 35. Kür - Araz ovalığında torpaqların münbitliyini artırmaq üçün hansı tədbirlərin həyata keçirilməsi vacibdir. 1 - Şoran torpaqların yuyulması 2 - Dəmyə əkinçiliyinin inkişaf etdirilməsi 3 - Suvarma şəbəkəsinin təkmilləşdirilməsi 4 - Qrunt sularının səviyyəsinin aşağı salınması 5 - Qış otlaqları hesabına əkin sahələrinin genişləndirilməsi 6 - Torpaqıarın mövcud münbitliyini qorumaq A) 1, 3, 4 B) 1, 5, 6 C) 2, 4, 5 D) 3, 4, 5 E) 3, 5, 6 36. Azərbaycanın orta dağlıq ərazilərində payızlıq buğda və arpanın becərilməməsinin səbəbi: A) Qışın soyuq və şaxtalı keçməsi B) Suvarma üçün suyun çatışmaması C) Münbit torpaqların olmaması D) Rütubətin çatışmaması E) Əkinə yararlı torpaq sahələrinin azalması 37. Respublikamızda irriqasiyanın zəruri olmasının səbəbi: A) Əksər ərazilərdə rütubət çatışmazlığı B) Şoran torpaqların geniş yayılaması C) Çay şəbəkəsinin sıx olması D) Mümkün buxarlanmanın az olması E) Yağıntıların çox hissəsinin yayda düşməsi 38. Respublikamızın ən mühüm balıqçılıq müəssisələrinin yerləşdiyi məntəqələri müəyyən edin: 1 - Bankə 2 - Xudat 3 - Şəki 4 - Siyəzən 5 - Ucar 6 - Lənkəran 7 - Hövsan 8 - Gəncə A) 1, 2, 6, 7 B) 2, 4, 6, 8 C) 3, 4, 5, 8 D) 4, 5, 6, 7 E) 1, 3, 5, 7 39. Azərbaycanda faraş tərəvəzçiliyin inkişaf etdiyi ərazilər üçün səciyyəvi xüsusiyyətlər: 1 - Ovalıqdıq 2 - Arid - denudasiya prosesi intensive gedir 3 - Yayı quraq keçən mülayim isti iqlim tipi hakimdir 4 - Sarı torpaqlar geniş yayılmışdır. 5 - Əhali çox seyrək məskunlaşmışdır. A) 1, 3, 4 B) 1, 2, 3 C) 3, 4, 5 D) 1, 3, 5 E) 2, 4, 5 40. 1 - Meşə ehtiyatı ilə zəngindir. 2 - Müalicəvi əhəmiyyətli nefti var. 3 - Dəmyə əkinçiliyi inkişaf etmişdir. 4 - Faraş tərəvəzçilik üzrə ixtisaslaşıB) Yuxarıdakı əlamətlərin aid olduğu müvafiq fiziki - coğrafi rayonlar: A) Zaqatala - Lahıc, Qazax - Qarabağ, Dağlıq Şirvan, Lənkəran B) Lənkəran, Gəncə, Qonaqkənd, Samur - Dəvəçi C) Dağlıq Qarabağ, Qobustan - Abşeron, Vulkan yaylası, Arazboyu D) Həkəri, Ceyrançöl - Acınohur, Küdrü Şirvan, Şərur - Ordubad E) Talış, Aran, Günnüt - Qapıcıq, Qanıx - Əyriçay 41.Abşeron iqtisadi rayonunda ağır sənayenin inkişafının səbəbləri: A) Xammal bazasının, istehlakçının olması və əmək ehtiyatları ilə yaxşı təmin olunması B) İri filiz faydalı qazıntı yataqlarının və istehlakçıların olması C) Ucuz hidroenerji və mineral ehtiyatlarının olması D) Yüngül və yeyinti sənnayelərinin hazır məhsullarına tələbatın böyük olması E) Geniş meşə sahələri və iri şəhərlərin olması Yüklə 0,52 Mb. Dostları ilə paylaş:
|