Tema: Gáptiń ekinshi dárejeli aǵzaları



Yüklə 45,51 Kb.
səhifə1/5
tarix20.10.2023
ölçüsü45,51 Kb.
#128609
  1   2   3   4   5
Gápte bas aǵzalardan basqa ekinshi dárejeli aǵzalarda boladı


Tema: Gáptiń ekinshi dárejeli aǵzaları

1. Gáptiń ekinshi dárejesi haqqında ulıwma túsinik


2. Anıqlawısh haqqında túsinik
3. Tolıqlawısh haqqında túsinik
4. Pısıqlawısh haqqında túsinik


Gáptiń ekinshi dárejeli aǵzaları- bas aǵzalardı túsindiripp, tolıqtırıp, anıqlap keletuǵın gáp aǵzaları. Olar- anıqlawısh, tolıqlawısh, pısıqlawısh.
Mısalı: Bizler bul mektepke erte keldik. Bizler - baslawısh, keldik- bayanlawısh. Al, mektepke ( qayda?) sózi keldik sózinniń mánisin túsindirip, olardıń kelgen ornın, erte sózi waqtın (qashan?) kelgenin, bul sózi qaysı mektep ekenin bildirip tur.
Anıqlawısh zattıń túr-túsin, sanın, kimge ya nege tiyisli ekenligin anıqlaydı.Qanday?, qaysı?, kimniń?, neniń?, qaydaǵı?, qashan?, neshe?, neshinshi? degen sorawlarǵa juwap beredi. Mısalı: Murattıń (kimniń?) úkesi úshinshi (neshinshi?) klasta oqıydı. Úlgili (qanday?) oqıwshılar kóp.
Bekkemlew: ( 20 min) 1-tapsırma: “Durıs juwap qutıshası” shınıǵıwı. Bunda sabaqlıqtaǵı 410-411- shınıǵıwlardan paydalanamız. Hár topardan bir oqıwshıdan turıp bir gápten oqıydı hám shınıǵıwdıń shártin durıs aytsa xoshametlew kartochkası beriledi hám onı qutıshaǵa salıp ball toplaydı.
2-tapsırma: “Kim shaqqan” shınıǵıwı. Bunda 412-shınıǵıwdan paydalanamız.Berilgen sózlerdi anıqlawısh xızmetinde qollanıp gáp quraw hám sorawların qoyıw. Hár toparǵa kespe qaǵazlar arqalı berilgen sózlerden eki mısaldan beriledi. Oqıwshılar topar aǵzaları menen oylasıp gáp quraydı hám quraǵan gáplerin oqıydı, durıs juwap berse xoshametlew kartochkası beriledi hám onı aldındaǵı durıs juwap qutıshasına salıp ball toplaydı. Sózler: Jasıl, ullı, kóp, uwıljıǵan, mekteptiń, sımbatlı, on jeti, jarqıraǵan.
3-tapsırma: “Óz betinshe jumıs”. Bunda 413-shınıǵıwdan paydalanamız.Kóp noqattıń ornına berilgen sózlerdiń tiyislisin qoyıp, gáplerdi kóshirip jazıń.Bul shınıǵıwdı hár bir oqıwshı ózleri orınlawı kerek. Bolǵan soń oqıwshılardıń dápterlerin tekserip, hár topardan bir oqıwshıdan shıǵarıp taxtaǵa jazdıraman hám durıslıǵına qarap xoshametlew kartochkasın beremen.

  1. … isti erteńge qaldırmaw kerek. 2. …dos janın ayamaydı.

3. Keshte…adam jıynalıp qaldı. 4. … kewli-balada, … kewli-dalada.

Yüklə 45,51 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə