Maralquloq o‘simligining ildizi va ildiz poyasi – Rhizoma cum radicibus Veratri .
Kimyoviy tarkibi. O‘simlikning hamma qismlarida (ildizida 2.4%, ildizpoyasida 1.3% yer ustki qismida 0.55% gacha) alkaloid bo‘ladi. Karpat tog‘larida o`sadigan veratrum album L. o`simligining ildiz va izdizpoyasida 1% gacha alkaloidlar bo`ladi. Bu o`simlik alkoloidlari yaxshi o`rganilgan bo`lib, ular tuzilishiga ko`ra 3 guruhga bo`linadi.
1.O`simlik kislotalarning alkaloidlari bilan hosil qilgan murakkab efirlari.
2. Glyukoalkaloidlar. Psevdoiervin, izobikervozin va boshqalar.
3. Sof holdagi alkaloidlar.
Ishlatilishi. Maralquloq preparatlari odam yoki hayvonlar terisiga tushadigan har xil parazitlarga qarshi ishlatiladi. Keyingi vaqtlarda protoveratrin alkaloidi qon bosimini pasaytiruvchi – gipotenziv xususiyatga ega ekanligi aniqlandi. Moralquloq o`simlik alkaloidlari kuchli zahar bo`lganidan hozir meditsinada deyarli ishlatilmaydi.
Dorivor preparatlari. Moralquloq nastoykasi va suvi.
Yong‘oq daraxtining bargi – Foluim Juglandes.
Kimyoviy tarkibi. Mahsulot tarkibida 4-5% askorbin kislota, karotin hamda P va B1 vitaminlari, 0,03% efir moyi, 3-4 foiz oshlovchi moddalar, ellag va gallus kislotalari, flavonoidlar (0,2% kvertsetinning 3-arabinuzid glikozidi) glikoziti bo`ladi. α-gidroyuglon tez oksidlanib, bakteriotsid xossaga ega bo`lgan yuglonga aylanadi.
Ishlatilishi. Xalq tabobatida bargidan tayyorlangan damlama bolalarning raxit va zolotuza (shirincha) kasalliklari hamda yaralarni davolashda ishlatiladi. Hozir bargidan ajratib olingan yuglon preparatlari ilmiy meditsinada teri sili, stafilakok va streptokok mikroblari paydo qilgan teri kasalliklari, silliq terining surunkali epidermofit kasalligini davolashda qo`llaniladi. Yong‘oq ekstraktiga qaynatilgan suv qo‘shib jarohat joyiga surtilasa teri zamburug‘li kasalliklariga foyda bo‘ladi.
Dorivor preparatlari. Yuglondan tayyorlangan surtmalar, suspenziyalar va eritmalar.
Dostları ilə paylaş: |
