Termiz davlat universiteti iqtisodiyot va turizm fakulteti iqtisodiyot kafedrasi

 
 
 
 
MUSTAQIL YECHISH UCHUN MASALALAR
1.
 
Iqtisodiyot quyidagi ma‘lumotlar bilan ifodalangan: aholining umumiy 
soni 650 kishi, mehnatga layoqatli bo‗lmagan yoshdagi aholi soni 140, ishsizlar 
soni 19, ishchi bilan band aholi soni 380 bo‗lsa ishsizlik darajasini toping. 
2.
Aholi soni 200 mln kishi. Ish bilan bandlar soni 112 mln. kishi, mehnatga 
layoqatli yoshdagi aholi soni 160 mln. kishi, friksion ishsizlar 6 mln. kishi,
tarkibiy ishsizlar 2 mln. kishi, davriy ishsizlar esa 5 mln. kishini tashkil etgan.
Ishsizlikning haqiqiy darajasi uning tabiiy darajasidan 4 %ga yuqori. Potensial 
YaIM 2500 shartli birlikka teng. YaIMning siklik ishsizlik dinamikasiga 
ta‘sirchanlik koeffitsenti 2,5. 
Topilsin: 
A) ishsizlikning haqiqiy darajasi; 
B) haqiqiy YaIM hajmi. 
3.
 
Ishsizlikning tabiiy darajasi 6 %, ishsizlikning haqiqiy darajasi 7,33 %, 
potensial YaIM yiliga 3 %ga o‗sadi, YaIMning davriy ishsizlik dinamikasiga 
ta‘sirchanligi koeffitsenti 3 ga teng. Keyingi yilda tabbiy ishsizlik darajasida 
resurslarning to‗liq bandliligi ta‘minlanishi uchun ishlab chiqarishning haqiqiy 
darajasi qanday sur‘atda o‗sishi lozim? 
4.
 
Ishsizlikning tabiiy darajasi 5 %, potensial YaIM 40 mlrd. so‗m, ishsizlar 
soni 1 mln. kishi, ish bilan bandlar 14 mln. kishi. Topilsin: 
a) ishsizlikning haqiqiy darajasi; 
b) YaIMning nisbiy va mutlaq uzilishi; 
v) Haqiqiy YaIM hajmi. 
5.
Ishsizlik darajasi 8 %, ishchi kuchi soni 10 mln. kishi, aholi soni 19 
mln.kishi, ishsizlikning tabiiy darajasi 5 %. 
Topilsin: 
a) ishsizlar soni; 
b) YaIMning nisbiy va mutlaq uzilishi.
 
17-MAVZU. BIZNES SIKLLARI. 
Takrorlash uchun savol va topshiriqlar: 
1.
Ishchi kuchini takror hosil qilish deganda nimani tuchunasiz va uning xususiyatlari 
qanday?

---

238 
2.
Ishchi kuchining sifati nima? U qanday omillarga bog‘liq? Fan-texnika 
taraqqiyotida ishchi kuchining sifatiga qanday talablar kushayadi?
3.
Ish bilan to‘la bandlik nima uchun nisbiy ma‘noda tuchuniladi? Qanday qilib 
ishchi kuchidan samarali foydalanishga erishiladi?
4.
Ishsizlikning asosiy turlariga tavsif bering.
5.
Ishsizlik darajasi qanday hisoblanadi?
6.
Ishsizlikning tabiiy darajasi nimani anglatadi va u qanday tartibda aniqlanadi?
7.
Ouken qonunining mohiyati nimada namoyon bo‘ladi?
8.
Ishsizlikning ijtimoiy va iqtisodiy oqibatlarini tuchuntirib bering.
9.
Makroiqtisodiy barqarorlik nima? Unga erishish yo‘llari qanday? Iqtisodiy 
inqirozlar mohiyati nimada ifodalanadi? 
10.
Iqtisodiy siklning ta‘rifini bering va uning har bir fazasining o‘ziga xos belgilarini 
ko‘rsating.