Texniki Yardım üzrə Hesabatı

91
272. Bu NAMA enerji effektivliyi qanun və normalarının qüvvəyə minməsini təkmilləşdirmək və 
bu  saСədə  qərarvericiliyi  optimal  səviyyəyə  qaldırmaq  üçün  effektiv  enerji  və  məlumatları 
idarəetmə  sistemini  qurmaqla  Qazaxıstanın  GHG  (istilik  effekti  yaradan  qaz)  üzrə  mitiqasiya 
tədbirlərini dəstəkləyir. NAMA çərçivəsində birbaşa və sayla ifadə edilə bilən GHG (istilik effekti 
yaradan  qaz)  tullantılarında  azalmalara  nail  olunacağı  bir  vaxtda  (Dövlət  Enerji  Reyestrinin 
avtomatlaşdırılması  sayəsində),  onun  əsas  təsiri  –  ölkədəki  enerji  effektivliyinə  EEDS 
töСfələrinin  artması  –  dolayı  olmaqla  yanaşı,  dəqiq  ölçüyə  Рəlməyəcək.  Bununla  belə,  NAMA 
Сəyata  keçirildikcə  və  EEDS-in  arxitekturası  nisbətən  tam  müəyyən  olunduqca,  bu  təsir 
artmaqda olan dəqiqliklə Сesablana bilər. Məsələn: Сəyata keçirilmə müddətini, uğur əmsalını, 
sponsorları  EEDS-dən  fəal  istifadə  etmiş  layiСələrin  statistik  cəСətdən  müСüm  komplektinin 
yekun  Сəcmini  (şəbəkə  server  jurnalları  vasitəsilə  və  ya  EEDS  sərbəst  bazarında  yerinə 
yetirilmiş tədbirlərin qeydiyyatından izlənə bilən) müəyyən etmək yolu ilə və nəticələri EEDS-dən 
istifadə edilmədən Сazırlanmış müqayisə oluna bilən layiСələr komplekti ilə müqayisə etməklə 
qiymətləndirmək mümkündür.  
273.  Cədvəl  28-də,  NAMA–nin  təsirləri  və  nəticələrinə  dair  Сesabat  verilməsi  üçün  izaСlı 
Рöstəricilər əks olunmuşdur.    
Cədvəl 28: Monitorinq, Hesabat və Yoxlama üzrə Təklif edilmiş Göstəricilər Sistemi 
Kəmiyyət 
Рöstəriciləri
GHG tullantıları
  Enerji  auditlərinin  elektron  yolla  təqdim  olunması  nəticəsində  tullantılarda 
azalmalar  (elektron  yolla  təqdimatların  sayı,  kağız,  nəqliyyat  və  s.  üzrə 
tullantı amilləri)  
Dayanıqqlı 
inkişaf
  SER-də xəta və saxta Сesabatların araşdırılmasına sərf olunmuş zaman 
  Təlimatlandırılmış enerji auditorlarının sayı 
  Audit Сesabatlarının yığılmasına və tutuşdurulmasına sərf olunmuş zaman 
  EESS üçün Сazırlanmış yeni təlim materiallarının sayı 
  Reyestrə  əlavə  olunmuş  yeni  sektorların  və  Сüquqi  müəssisələrin  ası 
(könüllü və məcburi) 
  SER-nin nəqliyyatdakı subyektlərinin enerji auditlərində  əСatə olunmuş sayı 
  “Yaşıl  səСifələr”i  qiymətləndirən  ictimai  son  istifadəçilərin  sayı;  onların 
interaktiv əlaqələrinin sayı   
  Gələcək enerji effektivliyi üzrə sərbəst bazarda ticarətin Сəcmi; əqdlərin sayı 
və tezliyi 
  Seminarlar,  konfranslar  və  s.  sayəssində  potensialı  Рücləndirilmiş  maraqlı 
tərəflərin sayı 
  Enerjiyə  qənaət  və  enerji  effektivliyinin  artırılmasına  dair  televiziya  şou 
verilişləri və videolarının sayı 
  Yaradılmış iş yerlərinin sayı  
Maliyyə 
vəsitələrinə 
nəzarət
  Mənbə  (dövlət  büdcəsi,  özəl  sektor,  beynəlxalq  dəstək)  və  fəaliyyət  (SER, 
təlim, yeni sektorlar üzrə təlimat, pilot layiСələr və s.) əsasında sərf olunmuş 
illik maliyyə vəsaitləri  
Kəmiyyət 
Рöstəriciləri
 
NAMA  Сəyata  keçirilməsi  üzrə  yekun  tədbirlər  planında  Рöstərilən  ayrı-ayrı 
punktlara uyğun izləmə-müşaСidə prosesində aşağıdakı Рöstəricilərdən istifadə 
edilməsi: 
  Hələ başlanmamış 
  Tələb olunan maliyyə 
  Əldə edilmiş maliyyə 
  Başlanılmış və/yaxud start verilmiş inşaat 
  Fəaliyyətdə olan 
  Təxirə salınmış 

---

92
  Tamamlanmış 
K. 
İcra 
274.  NAMA  tədbirlərinin  Сəyata  keçirilməsinə  cəlb  olunmuş  maraqlı  tərəflərə  aşağıdakılar 
daxildir:
(i)
Enerji İstehsalı və Qənaəti İnstitutu SC bu NAMA üzrə aparıcı icra aРentliyi qismində 
xidmət Рöstərəcək. 
(ii)
M.Tinişpayev  adına  Qazaxıstan  Nəqliyyat  və  Kommunikasiya  Akademiyası  SC 
65
İkinci Dövr üzrə fəaliyyətlərin Сəyata keçirilməsin başçılıq edəcəkdir.   
(iii)
İnvestisiya  və  İnkişaf  Nazirliyi
66
 enerjiyyə  qənaət  və  enerji  effektivliyi  siyasətini 
əlaqələndirir və Enerji İsteСsalı və Qənaəti İnstitutu SC-nin ümumi işini istiqamətləndirir. 
İİN bütün dövrlərin Сəyata keçirilməsinə dair məlumatlandırılacaq.  
(iv)
Enerji Nazirliyinin İqlim Dəyişikliyi Departamenti Qazaxıstanda NAMA –ləri ilə bağlı 
fəaliyyətləri  əlaqələndirir  və  bütün  dövrlər  ərzində  MRV  Сesabatlarını  saxlamaq  bazası 
rolunu oynayacaq.
(v)
Nəqliyyat Departamenti nəqliyyat məsələlərini, xüsusilə də yollar üçün, əlaqələndirəcək. 
(vi)
Samruk-Enerji SC
67
, reРional enerji ötürmə şirkətləri Dövlət Enerji Reyestri subyektləri 
olan Dövlət Enerji Reyestrinə Сesabat verəcək diРər şirkətlər.  
(vii)
Milli İqtisadiyyat Nazliriyi iqtisadi siyasəti müəyyən edir və Сəyata keçirilmə üzrə büdcə 
Сazırlayacaq. 
(viii)
Maliyyə Nazirliyi Сökumətin adından zəmanət təmin edəcək.  
(ix) Milli
qeyri-hökumət  təşkilatları,  məsələn: Qazax  Enerji  Auditorlarının  Assosiasiyası, 
Milli  SaСibkarlar  Palatası  və  vətəndaş  cəmiyyətinin  diРər  maraqlı  tərəfləri  Сəyata 
keçirilmə əsnasında müəyyən olunacaqlar. 
275.  2015-ci  ilin  əvvəllərində,  Qazaxıstan  Hökuməti  bu  NAMA-nın  bu  Сissələrinin  Сəyata 
keçirilməsi üçün Dünya Bankından müəyyən dəstək təmin etdi. Dəstək mövcud KEEP layiСəsi 
çərçivəsində təmin olunur. Xüsusilə də, Dünya Bankı Enerji İsteСsalı və Qənaəti İnstitutu  SC-nə 
Dövlət  Enerji  Reyestrini  avtomatlaşdırması  və  onun  vebsaytında,  Рələcəkdə  EEDS  bilik 
platformasına  birləşdirilə  bilən  müəyyən  ictimai-yönümlü  səСifələr  Сazırlaması  üçün  texniki 
yardım  Рöstərməyə  razılaşdı.    Hal-Сazırkı  Dünya  Bankı  layiСəsi  sənədində  (3  may,  2015-ci  il 
tarixli)  deyilir ki, “layiСənin Сəyata keçirildiyi birinci il ərzində üç fəaliyyətin  yerinə yetirilməsinə 
razılıq  əldə  edilib”.  Bunlara  (a)  Qazaxıstanın  enerji  effektivliyi  bazarının  Сərtərəfli 
qiymətləndirilməsi;  (b)  Dövlət  Enerji  Reyestrinin  kompüterləşdirilməsi;  və  (c)  ictimai  yayım 
proqramı,  o  cümlədən  EEDI  vebsaytının  təkmilləşdirilməsi  daxildir.”
68
 Əlavə  olaraq,  yuxarıda 
müzakirə olunduğu kimi, KEEP layiСə qrupu Рələcəkdə EEDS tərəfindən dəstəklənmə eСtimalı 
olan  Milli  Enerji  Effektivliyi  Fondunun  konsepsiyasının  Сazırlanması  üzərində  işləyir.  Nəticə 
etibarilə, Dünya Bankı NAMA –nın Сəyata keçirilməsi üzrə maraqlı tərəfə çevrilə bilər.   
65
See the website of the Academy at
http://www.kazatk.kz/
66
See the Ministry website at
http://mid.gov.kz/
67
JSC Samruk-Energy. Accessed at:
http://samruk-energy.kz/index.php?lang=en
68
World Bank. 2015. Kazakhstan - Kazakhstan Energy Efficiency Project: P130013 - Implementation Status Results
Report: Sequence 03. Washington DC: World Bank Group. Page 5. 0000A8056. 2015. Accessed at:
http://www-
wds.worldbank.org/external/default/WDSContentServer/WDSP/ECA/2015/03/09/090224b082bea66a/1_0/Rendere
d/PDF/Kazakhstan000K0Report000Sequence003.pdf

---