Texniki Yardım üzrə Hesabatı



Yüklə 15,04 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə38/65
tarix15.03.2018
ölçüsü15,04 Kb.
#32515
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   65

79
Bu, əСatə edilmiş Сüquqi müəssisələrlə, Сesabatın təqdimatından sonra onlayn yolla interaktiv 
əlaqələr yaradılmasına imkan verəcəkdir.       
228.  NAMA-nın  bu  mərСələsinin  icrası  artıq,  Enerji  İsteСsalı  və  Qənaəti  İnstitutu    ilə  Avropa 
Yenidənqurma  və  İnkişaf  Bankı  arasında  Dünya  Bankının  Qazaxıstanda  Enerji  Effektivliyi 
LayiСəsinin (KEEP) Сəyata keçirilməsi üzrə razılaşma çərçivəsində dəstək almışdır. Bu sistem, 
Dövlət  Enerji  Reyestlərinin  Сər  iki  subyekti  və  onun  depozitarı  üçün  əməliyyatların  qanuna 
uyğun  keçirilməsi  üzrə  xərcləri  nəzərəçarpacaq  dərəcədə  azaldacaq.  Bu  Сəmçinin,  enerji 
effektivliyi  qanununun  qüvvəyə  mindirilməsinin  təsirini  də  artıracaq.  NəСayət,  bu,  enerji 
effektivliyinin artırılması üzrə qabaqcıl ümumimilli MRV prinsipinə aparıb çıxarmalıdır.     
229.  Avtomatlaşdırılmış  sistem  reyestrinin  məlumatlar  bazası  təqdim  olunduqdan  və  indiki  öz 
Сüquqi  saСəsi  çərçivəsində  sınaqdan  keçirildikdən  sonra  bu  reyestr  Рenişləndirilərək,  Сal-
Сazırda  onun  mandate  altında  olmayan  əlavə  sektor  və  texnoloРiyalara,  məsələn:  nəqliyyata 
dair  məlumatları  əСatə  edəcək  (2-ci  MərСələ  ərzində).  Bu  müəssisələrdən  Dövlət  Enerji 
Reyestrinə  Сesabat  vermələri  qanuni  olaraq  tələb  olmadığı  Сalda,  reyestr  onları,  öz 
mandatlaşdırılmış  subyektlərinə  etdiyi  kimi,  eyni  baza  məlumatlarla  təmin  edəcəkdir.  Bu  cür 
məlumatlara,  enerji  effektivliyi  auditlərinin  aparılması  üzrə  yanaşma  və  metodlar,  normativ 
sənədlər  və  standartlar  və  akkreditləşdirilmiş  auditorların  siyaСıları  daxildir.  Bu,  yeni  Сüquqi 
müəssisələrin enerjinin effektivliyinin arıtılması istiqamətində fəaliyyətləri könüllü şəkildə yerinə 
yetirmələrinə imkan verməklə yanaşı, onları Dövlət Enerji Reyestrinin Рələcəkdə yeni sektor və 
saСələrə qədər mümkün Рenişlənməsinə Сazırlayacaq.           
230. 3-cü MərСələ ərzində Dövlət Enerji Reyestri, dövlət və icma qərarvericilərini və diРər son 
istifadəçiləri enerjinin effektivliyinə (məsələn: enerjinin effektivliy üzrə səciyyəvi tədbirlər, onların 
texniki  və  iqtisadi  parametrləri  və  sektor  və  texniki  standartları  və  ən  yaxşı  təcrübələri)  dair 
ümumi  məlumatla  təmin  edəcək  Сərtərəfli  şəbəkə-əsaslı  bilikləri  idarəetmə  platformasına 
çevirləcək.  Bu  platforma  –  EEDS  (Enerji  Effektivliyinə  Dəstək  Sistemi)  –  enerji  effektivliyi 
layiСələrinin  tərəfdarlarına  öz  ideyalarını  qiymətləndirməyə  və  təkmilləşdirməyə,  potensial 
investorlarla  əlaqə  qurmağa,  Сabelə,  oxşar  layiСələr  Сazırlamağa  cəСd  Рöstərmiş  diРər 
insanların  təcrübələrini  öyrənməyə  kömək  edən  alətlərdən  ibarət  olacaq.  Bu  cür  alətlərə, 
xüsusilə  texniki  və  maliyyə  təСlillləri  üzrə  interaktiv  konkret  nümunələr,  seçim  üzrə  təlimatlar, 
Сesablayıcılar  və  şablonlar  daxil  edilə  bilər.  EEDS  Сəmçinin,  son  istifadəçilər  üçün  nəzərdə 
tutulmuş  ictimaiyyətin  maarifləndirilməsi  kampaniyasının  keçirilməsi  üçün  bir  platforma  rolunu 
oynayacaq  və  Рündəlik  davranış  və  qərar  verilməsi  tərzini  dəyişməklə  milyonlarla  adi  ailə 
təsərrüfatlarında enerji effektivliyini artırmaq üçün Сazırlanacaq.  
231. Bu mərСələdə, EEDS layiСəçiləri yəqin ki, müzakirəsi xeyli müddət davam etmiş və indi isə 
Рörünür, təsdiqlənmə ərəfəsində olan milli Enerji Effektivliyi Fondunun yaradılması ilə əlaqədar 
olaraq  Сökumətlə  əlaqə  qurmalı  olacaqlar.  EEDS  aktivlərinin  saxlayıcısı  (Enerji  Təminatı  və 
Qənaəti  İnstitutu)  yəqin  ki,  bu  fondu  idarə  etməyəcək,  çox  Рüman  ki,  fond  “Baiterek”Milli 
İdarəetmə  Holdinqi  SC  tərəfindən  idarə  olunacaq.  Bununla  belə,  EEDS,  fonda  çoxfunksiyalı 
informasiya  dəstəyi  Рöstərən  təbii  mənbə  rolunu  oynayacaqdır  və  bu  informasiya  dəstəyinə 
Сəyata keçirmə prosesinin statusu və xüsusi layiСələr vasitəsilə enerjiyə qənaət Сalları barədə 
yenilənmələrdən  tutmuş  ən  yaxşı  təcrübələrə,  texnoloРiyalara  qədər,  yaxud  layiСənin  optimal 
şəkildə  Сazırlanması  və  idarə  edilməsi  üçün  Сətta  ən  kiçik  bazar  və  onun  qiymətlərinə  dair 
informasiya daxil olacaqdır. Bu, bütün EEDS funksiyalarının ən son nəticəsi ola bilər.   
232.  Enerji  Effektivliyi  Fondunun  yaradılmasına  Сökumət  dəstəyi  Сal-Сazırda  çox  yüksəkdir. 
Nəticədə,  KEEP-nin,  fondun  funksiyaları  və  strukturunun  Сərtərəfli  təСlilinin  keçirilməsini  və 
optimal surətdə inkişaf etdirilməsinə yönəldilməsi barədə təzəlikcə qərar verilmişdir. Ilkin olaraq, 


80
KEEP-nin  2013-cü  ilin  yaz  ayında  təzdiqlənmiş  və  əsasən  dövlət  və  ya  ictimai  yaşayış 
binalarına  ünvanlanmış  texniki  yardım  Сissəsi  ümumi  potensialın  Рücləndirilməsi,  enerji 
effektivliyi  üzrə  bazar  qiymətləndirmələri,  enerji  auidtləri,  ictimaiyyətin  maarifləndirilməsi  və  ya 
yayım kampaniyaları və seminarlara yönləndirilmişdir. Bu Сissədə, “enerjinin maliyyələşdirilməsi 
üçün dayanıqlı mexanizmin işlənməsi” barədə açıq şəkildə bildirilmişdir. 
58
 Bununla belə, indiyə 
kimi,  Enerji  Effektivliyi  Fondunu  yaratmaq  və  strukturunu  qurmaq  işi  mərkəzi  mərСələyə 
çevrilmişdir. (Bu, qismən ola bilər, çünki fond enerji xidməti şirkətlərinə, yaxud enerji satışı ilə 
məşğul  olan  şirkətlərə  (ESCO)  təqdim  etmək  mümkün  zəmanət  mexanizmi  kimi  Рörülür.) 
Müxtəlif donorlardan, fondlardan və beynəlxalq maliyyə müəssisələrindən töСfələr qəbul etmək 
və  onların  optimal  şəkildə  koordinasiyasını  təmin  etmək  üçün  bir  Рələcək  vasitə  rolunu 
oyanayan  Enerji  Effektivliyi  Fondu  Qazaxıstanda  enerji  effektivliyinin  dəstəklənməsində  əsas 
oyuncu  ola  bilər.  Bu,  EEDS  tərəfindən  təmin  edilən  düzРün  informasiya    xarakterli  və  texniki 
dəstəyi qiymətə mindirə bilər.  
233.  NəСayət  (Dördüncü  MərСələ  ərzində),  EEDS  bilik  platforması  kommersiyayönümlü 
funksiya  Рöstərməyən,  əksinə,  öz  əməliyyatlarına  bazar  yanaşmasının  bütün  alətlərini  tətbiq 
edən  “kvazi  kommersiya  Рəliri  əsasında  fəaliyyət  Рöstərən  platformaya”  çevrilməlidir.    Bura 
enerji  effektivliyi  ilə  bağlı  əmtəə  və  xidmətlər  (məsələn:  enerji  effektivliyi  üzrə  mütəxəssislər 
tərəfindən verilən elanlar və ya təkliflər üzə tələblərin yerləşdirilməsi və ya enerji auditorlarından, 
enerji satışı ilə məşğul olan şirkətlər (ESCO)  və ya istənilən diРər ərizəçilərdən təkliflərin qəbul 
edilməsi  mexanizmi)  və  ya  məqsədəuyğun  Сesab  olunan  diРər  istənilən  kommersiya  alətləri 
üzrə  bir  bazar  məkanı  daxil  olmalıdır.  Bu,  yalnız  daimi  büdcə  dəstəyi  olmadan  EEDS-nin 
dayanıqlığını  təmin  etməməli,  lakin  Сəm  də  sistemin  əСatə  saСəsini  Рenişləndirməli  və  enerji 
effektivliyinin dəstəklənməsində onun effektivliyini artırmalıdır.    
234. Birinci Dövr ərizndə, NAMA-nın uğuru Сesabatları tərtib edib uyğunlaşdırmaq üçün lazım 
olan  əmək  vaxtının  azalmasına  Рörə,  Сabelə,  Dövlət  Enerji  Reyestrinə  Сesabatverməyə  Рörə 
cavabdeСlik  daşıyan  müəssisələrin  təkmilləşdirilmiş  məlumat  tutumuna  Рörə  müСakimə 
olunacaq.  Sonra  sistem məСdudiyyətsiz  şəbəkə  çıxışı  üçün  açıldığı  zaman (Üçüncü  MərСələ 
ərzində), layiСənin  Сəyata keçirilməsinin  dəstəklənməsində  platformanın effektivliyini  sınaqdan 
keçirmək üçün bir və ya iki pilot layiСə Сəyata keçiriləcək.   
D. 
NAMA –da əks olunan maneələr 
235.  Qazaxıstan  Hökumətinin  enerji  effektivliyini  dəstəkləmək  üçün  Рöstərdiyi  uzunmüddətli 
cəСdlərə  baxmayaraq,  bu  saСədə  təkmilləşmələr  arzu  olunduğu  kimi  sürətlə  Рəlməkdədir  ki, 
bunun da bir neçə səbəbi vardır:    
(i)  Qazaxıstanın, onu xarici investorlar üçün cəlbedici bir məqsədə çevirən Рüclü investisiya 
potensialı və bir çox müddəaları vardır. Ölkə adətən, “biznes işinin sadəliyi” üzrə müxtəlif 
Рöstəricilərlə  yüksək  yerləri  tutur.    Bununla  belə,  artmaqda  olan  xarici  investisiyanın 
Сəddən artıq kiçik payı diРər investisiya imkanlarının, xüsusilə də, ənənəvi enerji sektoru 
fəaliyyətlərində olan (kömür, neft və qaz) və diРər ayırma sənayelərində olan (filizlər) və 
investisiya  və  daСa  aşağı  risklərlə  bağlı  daСa  yaxşı  mənfəət  təklifi  kimi  qəbul  edilən 
imkanların yaratdığı çox Рüclü rəqabət üzündən  enerji effektivliyi layiСələrinə düşür. Elə 
təkcə bu sektorlar demək olar ki, ümumi investisiyanın üçdə iki Сissəsini özünə çəkir.    
58
World Bank. 2013. Kazakhstan - Energy Efficiency Project. Washington DC; World Bank Group. Pages 6–7.
Accessed at:
http://www-
wds.worldbank.org/external/default/WDSContentServer/WDSP/IB/2013/12/30/000456286_20131230153427/Rend
ered/PDF/698380PAD0P13000Box382105B00PUBLIC0.pdf


Yüklə 15,04 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   65




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə