Texniki Yardım üzrə Hesabatı

64
157.  Ayrı-ayrı  invesitisiya  konsepsiyalarının  müəyyənləşdirilməsi  müvafiq  strukturların  TY 
layihəsi  çərçivəsində  hansı  NAMA  konsepsiyasına  daha  çox  diqqət  verəcəklərinə  dair  qərar 
verdikdən  sonra  başlaya  bilər.  NAMA  konsesiyası  işlənib  hazırlandıqdan  sonra,  məsləhətçilər 
spesifik  investisiya  layihələrini  müəyyənləşdirmək  və  işləyib  hazırlamaq  istiqamətində  NAMA 
tərəfdarları ilə işləməyə başlayacaqlar.  
158. Təklif olunan investisiya konsepsiyaları bu Yekun Hesabat layihəsinə Qoşma 2 kimi əlavə 
olunur. Aşağıdakılar daxildir: 
(i)  Azərbaycanda  Samux Aqro-Enerji Yaşayış Kompleksində günəş foto-elektrik və bioqaz 
qurğularının tikintisi. 
(ii)  Qazaxıstanda 10 CNG doldurma stansiyası şəbəkəsinin tikintisi. 
(iii) Özbəkistanda Tuyabuguzskaya kiçik hidroenerji qurğusunun tikintisi. 
159. Cədvəl 36-da xülasəsi verilən konsepsiya qeydində Azərbaycan və Özbəkistanda spesifik 
bərpaolunan  enerji  layihələrinə  və  Qazaxıstanda  CNG  doldurma  infrastrukturunun  yaradılması 
kimi  ağır  komponentlərə  investisiya  qoyuluşuna  önəm  verilir.  Qazaxıstanla  bağlı  investisiya 
konsepsiyasında  institusional  dəstək  elementlərinə  əsaslanan  yumşaq  komponentlər  də  öz 
əksini  tapmışdır.  Bura  mövcud  nəqliyyat  vasitələrinin  CNG-yə  keçirilməsi  üçün  tələb  olunan 
texniki biliklərə dair təlimlərin keçirilməsi, sınaq və sertifikatlaşdırma mərkəzlərinin yaradılması, 
eləcə də nəqliyyat vasitələrinə texniki qulluq göstərən texniklər üçün təlimlrin keçirilməsi daxildir. 
Cədvəl 36: Azərbaycan, Qazaxıstan və Özbəkistan üçün İnvestisiyaya dair Konsepsiya 
Qeydləri 
Ölk
ə
Azərbaycan
Qazaxıstan
Özb
ə
kistan
İnvestisiya 
konsepsiyası 
Samux Aqro-Enerji Yaşayış 
Kompleksində günəş foto-
elektrik və bioqaz 
qurğularının tikintisi.
10 CNG doldurma stansiyası 
şəbəkəsinin tikintisi
Tuyabuguzskaya kiçik
hidroenerji qurğusunun tikintisi.
Sektor 
Enerji 
Nəqliyyat 
Enerji 
Təsviri 
- 3.2 MV günəş enerjisi PV 
qurğusunun tikintisi 
- 0.75 MV elektrik və 0.75 MV 
istilik bioqaz qurğusunun 
tikintisi
- 10 CNG doldurma
mətəqəsinin tikintisi 
- nəqliyyat vasitələrini 
dəyişmək sahəsində texniki 
təlim 
- nəqliyyat vasitələri texnikləri 
üçün təlim mərkəzinin tikintisi 
- sınaq və sertifikatlaşdırma 
mərkəzinin yaradılması 
- 2 x 6.25 MV units
Tuyabuguzskaya kiçik
hidroenerji qurğusunun tikintisi 
(mövcud irriqasiya bəndindən 
aşağıda) 
Müdd
ə
t
2015-2045
2015-2030
2015-2030
Cəmi maliyyə 
(milyon ABŞ 
dolları
)
15.9
25.4
19.8
Beynəlxalq 
maliyyələşdirmə 
payı
9.6 – 12.7
11.8 - 15.9
16.8
IRR (%)
10.96 – 14,73
13 - 30
11.86
NPV ($)
550,300 – 1,550,000
594,656 - 3,307,706
675,000
Sadə geri 
ödəmə müddəti 
(illər) 
15.5
3.2 to 9
12.5
İEYQ 
emissiyasının 
azaldılması 
(tCO
2
e)
Hazırda aparılmaqda olan 
texniki iqtisadi əsaslandırma 
əsasında müəyyən 
edil
ə
c
ə
kdir
Bu investisiya birbaşa 
emissiya azaldılması ilə 
nəticələnmir. Dolayı olaraq, o 
NAMA-
nın icrasını də
st
ə
kl
ə
yir
Illik 22,238

---

65
Ölk
ə
Azərbaycan
Qazaxıstan
Özb
ə
kistan
İnvestisiya 
konsepsiyası 
Samux Aqro-Enerji Yaşayış 
Kompleksində günəş foto-
elektrik və bioqaz 
qurğularının tikintisi.
10 CNG doldurma stansiyası 
şəbəkəsinin tikintisi
Tuyabuguzskaya kiçik
hidroenerji qurğusunun tikintisi.
ki, bu da nəticədə illik 136,315 
–dən 1,766,574 -ə qədər 
azalmaya səbəb olur 
Mənbə: TY 8119 layihəsinin sənədləri. 
160.  İqlim  dəyişmələri  sahəsinə  aid  investisiya  konsepsiya  qeydi  ayrıca  sənəd  şəklində 
yazılmışdır ki, bu onun potensial maliyyə agentlikləri arasında yayılmasını asanlaşdırır. Qeyddə 
aşağıdakı elementlər öz əksini tapır: 
(i)  Potensial azaldılma variantlar, məsələn Azərbaycanda bərpaoluna enerji, Qazaxıstanda 
nəqliyyat vasitələri üçün təbii qaz, və Özbəkistanda kiçik hidroenerji qurğuları haqqında 
məlumat. 
(ii)  Azaldılma variantlara təsir edən müvafiq siyasətin, institusional və tənzimləyici bazanın 
təsviri. 
(iii) İnvestisiya imkanlarının bir hissəsi olduğu NAMA konsepsiyası. 
(iv) Ayrı-ayrı investisiya imkanları haqqında qısa məlumat və xülasə. 
(v)  Texniki parametrlər 
(vi) Maliyyə parametrləri 
(vii) Həssaslıq təhlili və risklərin idarəolunması  
(viii) İcra mexanizmi 
(ix)  Digər, uyğun olarsa 

---

66
IV. 
RETA 8119 LAYİHƏSİNİN TƏRTİBATI VƏ MONİTORİNQİ ÇƏRÇİVƏSİNƏ UYĞUN 
OLAN  NƏTİCƏLƏR 
161.  Cədvəl  37-də    RETA  8119  (TY)  Layihəsinin  Tərtibat  və  Monitorinq  Çərçivəsinə  (TMÇ) 
əsasən icra hədəflərinin təmin edilməsində əldə olunan tərəqqi təqdim edilir. Bu Yekun Hesabat 
Layihəsinin  yazılması  zamanı,  İqlim  Dəyişmələrinin  İqtisadi  Aspektlərinə  dair  hesabat  və  dörd 
NAMA  haqqında  hesabat  hələ  də  AİB  və  milli  tərəfdaşlar  tərəfindən  baxılmaqda  idi.  İqlim 
dəyişmələrinin təsirlərinin azaldılması sahəsində üç investisiya təkliflərinin konsepsiya  qeydi bu 
Yekun Hesabat Layihəsinə əlavə şəklində əlavə olunur.  
162. TMÇ (Tərtibat və Monitorinq Çərçivəsi) İEYQ-ların ölçülməsi və monitorinqi sahəsində 60 
işçinin  təlimləndirilməsini  hədəf  götürmüşdür.  60  nəfərdən  30%-ni  qadınlar  təşkil  edir.  Bugünə 
qədər  milli  səviyyədə  qərar  qəbul  edən  254  nəfər  iki  regional  və  dörd  ölkə  səviyyəli  seminar 
vasitəsilə  təlimləndirilmişdir.  Təlim  keçmiş  mütəxəssislərin  89  nəfərini  (və  ya  35%)  qadınlar 
təşkil etmişdir. 
163.  Cədvəl  37-də  qeyd  olunduğu  kimi,  tədqiq  olunan  ölkələrin  bir  neçəsi  RETA  8119 
layihəsindən  əldə  olunan  ilkin  nəticələri  BMT-nin  İqlim  Dəyişmələrinə  dair  Çərçivə 
Konvesiyasına  (UNFCCC)  təqdim  etdikləri  milli  hesabatlarda  istifadə  edirlər.  Spesifik  olaraq, 
Azərbaycanın ilk İkillik Yenilənmiş Hesabatı (BUR) 2015-ci ilin mart ayında UNFCCC-yə təqdim 
edilmişdir. Hesabatda RETA 8119 layihəsi çərçivəsində həyata keçirilmiş iqtisadi təhlillərin ilkin 
nəticələrinə istinad olunmuşdur.
40
40
 Azərbaycan  Hökuməti.  2014.  Azərbaycan  Respublikasının  BMT-nin  İqlim  Dəyişmələrinə  dair  Çərçivə 
Konvesiyasına 
təqdim 
etdiyi 
İlk 
İkillik 
Yenilənmiş 
Hesabat, 
Bakı, 
2014. 
http://unfccc.int/resource/docs/natc/aze_bur1_eng.pdf

---