TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 2022/ 5 - SON
220
RIGHTS AND OBLIGATIONS OF CITIZENS OF THE REPUBLIC
OF UZBEKISTAN ESTABLISHED BY THE BASIC LAW
Umarov J.S. - Tashkent State Pedagogical University, freelance
researcher
Annotation.
This article explains the concept of citizenship and describes in
detail the personal, political and socio-economic rights of citizens of the Republic of
Uzbekistan, enshrined in our Constitution, and also lists the duties of our citizens in
the Constitution.
Key words
: Citizenship, constitution, personal law,
political law, socio-
economic law, constitutional obligations, social justice, rule of law.
Biz oldimizga fuqarolik jamiyatini barpo etishni maqsad qilib qo‗yganmiz va
shu yo‗ldan shaxdam qadamlar bilan ildamlab bormoqdamiz. Buning uchun, eng
avvalo, fuqarolarimizni fuqarolik savodxonligi,
huquqiy madaniyat, huquqiy
tarbiyani
rivojlantirish
lozim
bo‗ladi.
Fuqarolarimizni
Konstitutsiyamizda
mustahkamlab qo‗yilgan huquqlari va majburiyatlarini sanab o‗tishdan oldin, men
fuqaro tushunchasiga to‗xtalib o‗tishni o‗zimga lozim deb topdim.
O‗zbekiston mustaqillikka erishgach esa atama sifatida ―fuqarolik‖ joriy
etildi. Huquqiy o‗rni qonun bilan mustahkamlangan shaxsning davlat ichkarisida yoki
tashqarisida bo‗lishidan qat‘iy nazar, ma‘lum bir davlatga qarashliligiga fuqarolik
deyiladi. Bunday huquqqa ega shaxs ―fuqaro‖ deb ataladi. O‗zbekiston Respublikasi
fuqarosi Konstitutsiya va qonunlarda belgilangan huquqlardan foydalana oladi.
Bundan tashqari O‗zbekiston Respublikasi fuqarosi
Konstitutsiyada belgilab
qo‗yilgan burchlarini bajarishi shart. O‗zbekiston Respublikasi fuqarolari millati, irqi,
ijtimoiy kelib chiqishi, kasb koridan qat‘iy nazar fuqaro sifatida qonun oldida
huquqlari tengdirlar. Fuqarolarning o‗z fuqarolik huquqlarini bilib olishlari va
himoya qilishlari hamda burchlarini chuqur anglab yetishlari
uchun ularni huquqiy
jihatdan tarbiyalab borish galdagi zarur vazifalardan biridir. Bu jarayon fuqarolar
uchun ma‘naviy kamolot manbai bo‗lishi bilan birga, talim-tarbiya tizimi uchun ham
doimiy amaliy faoliyatdir.
O‗zbekiston
mustaqillikka
erishgach,
1992-yil
8-dekabrda
o‗z
Konstitutsiyasini yaratdi. Konstitutsiyani yaratishda 60 dan ortiq ishchi guruh
qatnashdi va ikki yarim yil vaqt sarflandi. Mustaqil O‗zbekiston Respublikasi
Konsttitutsiyasi sobiq sho‗ro davridagi Konstitutsiyadan tubdan farq qiladi.oldingi
Konstitutsiyada davlat birinchi o‗ringa qo‗yilgan bo‗lsa,
hozirgi Konstitutsiyada
inson birinchi o‗ringa qo‗yilgan. O‗zbekiston Respublikasin Konstitutsiyasi 6 bo‗lim,
26-bob, 128-moddadan iborat. Konstitutsiyamizni ikkinchi bo‗limi ―Inson va
fuqarolarning asosiy huquqlari, erkinliklari va burchlari‖ deb nomlanib bu bo‗limda