46
lekin javobgarlik yoshiga yetmagan voyaga yetmaganlarni profilaktik hisobga
olish haqidagi qarorlari hamda sud idoralarining chiqargan qarorlari asosida
ichki ishlar idoralari tarbiyasi og`ir voyaga yetmaganni profilaktik hisobga
oladi va belgilangan reja (yillik, choraklik rejalar)
asosida voyaga
yetmaganning tarbiyasi, xulqq-atvori ustidan tegishli nazorat o`rnatadi.
Mamlakatimizda tarbiyasi og`ir voyaga yetmaganlar bilan tarbiyaviy
ishlarni olib borishda ichki ishlar idoralari bilan bir qatorda tarbiyachi-
pedagog biriktirish tajribasi yo`lga quyilgan bo`lib, lekin amalda ushbu
tajribadan etarli darajada foydalanilmayapti.
Bundan
tashqari, ichki ishlar idoralarining inspeksiyalari xududda
yashovchi ichkilikbozlikka ruju quygan, notinch oilalarni ham hisobga olib,
profilaktika ishlarini amalga oshirish, jamoat tartibini saqlash yo`li bilan ham
ishtirok etmoqda.
Ichki ishlar idoralari xodimlari zimmasiga nazoratsiz va qarovsiz qolgan
voyaga yetmaganlarni (Voyaga yetmaganlarga ijtimoiy huquqiy yordam berish
markazlarida) ijtimoiy muxofazasini tashkil etish vazifasi ham yuklatilgan.
Shuningdek, ichki ishlar idoralari Jinoyat
prostessual kodeksida
belgilangan bir qator jinoyat ishlari bo`yicha tergov harakatlarini amalga
oshirish yo`li bilan o`ziga xos ta`sir doiraga egadir.
Bugungi kunda voyaga yetmaganlar jinoyatchiligi muammosini hal
etishga ichki ishlar idoralari voyaga yetmaganlar orasida huquqbuzarliklarning
oldini
olish
bo`linmalarining
inspektorlarini
boshqa
ishlarga
jalb
etilayotganligi (operativ yoki jamoat xavfsizligini ta`minlash bilan bog`liq
ishlarga), kadrlarning qunimsizligi hamda ularning tarbiyasi og`ir voyaga
yetmaganlar
bilan
profilaktika
ishlari
samaradorligiga
e`tibor
qaratmayotganliklari ham o`zining salbiy ta`sirini o`tkazmoqda.
Jumladan, Vazirlar Mahkamasi huzuridagi
voyaga yetmaganlar ishlari
bo`yicha komissiyasining 2010-yil 28-oktyabr hamda 2013-yil 2-dekabr hamda
2016-yil 11-apreldagi qarorlarida Ichki ishlar idoralarida voyaga yetmaganlar
orasida huquqbuzarliklarning oldini olish bo`linmalarining inspektorlarini
boshqa ishlarga jalb etilishi odatiy xolga aylanganligi qayd etilgan. Jumladan,
47
hukumat komissiyasining 2016-yil 11 apreldagi yig`ilishida qayd etilishicha,
Ichki ishlar vazirligining voyaga yetmaganlar
orasida huquqbuzarliklarni
oldini olish bo`limi faoliyati talabga avob bermaydi. Bo`lim xodimlari o`zining
xizmat vazifalaridan tashqari boshqa ishlarga jalb etib kelinganligi uchun
soxaviy faoliyatdagi o`rni va roli etarli bo`lmagan
36
.
Shu o`rinda ta`kidlash joizki, ichki ishlar idoralarining yuqorida qayd
etilgan inspeksiyalari tomonidan hisobga olingan voyaga yetmaganlar bilan
tarbiyaviy ishlarning olib borilmasligi, bu ishni o`z xoliga tashlab quyilishi ular
tomonidan qayta jinoyat sodir
etishiga sharoit yaratmoqda
37
. Shuningdek,
Respublika komissiyaning 2014-yil 27-aprelda o`tkazgan yig`ilishida
Qoraqalpog`iston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi voyaga yetmaganlar
ishlari bilan shug`ullanuvchi xodimlarning 25 foizi o`z vazifalaridan tashqari
boshqa ishlarga muntazam jalb qilinganligi sababli huquqbuzarlik aniqlash
nihoyatda pasayib ketganligi ta`kidlangan
38
.
Shuningdek, tarbiyasi og`ir 1092 nafar voyaga yetmagan
hamda Ichki
ishlar vazirligi voyaga yetmaganlarni ijtimoiy-huquqiy yordam berish
markaziga keltirilgan 3722 nafar bolalarni o`qish va ishga joylashtirishning
etarli choralari ko`rilmagan. Respublikada profilaktik hisobga olingan o`ta
xavfli restedevist, foxishabozlik bilan shug`ullanuvchi,
janjalkash oilalar va
giyohvandlikka chalingan 41170 nafar shaxsning voyaga yetmagan farzandlari
tarbiyasiga salbiy ta`sir ko`rsatishini oldini olish borasidagi xududiy ichki
ishlar organlarining faoliyati talab darajasida tashkil etilmagan
39
.
Dostları ilə paylaş: